زندگی بدون سوبسید

فرض كنید كه فرزندان یك خانواده هفت نفره,پدر و مادر خود را در یك حادثه ازدست می دهند و شما به عنوان قیم این خانواده تعیین شده اید درآمد این خانواده كه هنوز از طریق دریافت اجاره ادامه دارد,ماهی یك میلیون تومانست یكی از فرزندان نابینا,یكی عقب مانده,یكی بی سواد ولی دو تای دیگر باهوش بوده و در حین تحصیل بطور نیمه وقت كار كرده و درآمدی نیز دارند حال سئوال این است كه شما این پول را چگونه تقسیم می كنید

فرض كنید كه فرزندان یك خانواده هفت نفره،پدر و مادر خود را در یك حادثه ازدست می دهند و شما به عنوان قیم این خانواده تعیین شده اید.درآمد این خانواده كه هنوز از طریق دریافت اجاره ادامه دارد،ماهی یك میلیون تومانست.یكی از فرزندان نابینا،یكی عقب مانده،یكی بی سواد ولی دو تای دیگر باهوش بوده و در حین تحصیل بطور نیمه وقت كار كرده و درآمدی نیز دارند.

حال سئوال این است كه شما این پول را چگونه تقسیم می كنید؟

به نظر می رسد كه سه راه مشخص وجوددارد:

۱- پول را به طور مساوی بین آنها تقسیم كنید وشرایط زندگی آنها را در نظر نگیرید.

۲- با در نظر گرفتن شرایط زندگی سهم بیشتری را به فرزندان نابینا و عقب مانده و حتی شاید بیسواد بدهید و كمك كمتری به فرزندان با هوش بنماید.

۳- یك مسابقه هوش و زرنگی تشكیل بدهید كه در نتیجه آن هر فرزندی كه با هوش تر بود بتواند سهم بیشتری را در ماه ببرد ودر نتیجه فرزندان نانبینا و عقب مانده چیزی گیرشان نیاید.

اینكه كدامیك از سه روش بالا پسندیده ترهستند بسته به نظر افراد دارد.روش اول مساوات واقعی است.روش دوم عدالت واقعی و روش سوم نه مساوات است ونه عدالت.

در كشورهایی كه سیستم سوبسید وجود ندارد غصه ای برای انتخاب یكی از سه روش وجود ندارد و خیال همه راحت است.در كشور ما متاسفانه سوبسید جزئی از زندگی ما شده،نرخ بنزین بین ۵تا ده درصد نرخ جهانی و قیمت گازوئیل یك پنجاهم قیمتهای اروپا و آمریكاست.

حال سئوال این است كه ما از كدامیك از روشها پیروی می كنیم؟آیا همه ما ایرانیها بطور مساوی از سوبسید استفاده می كنیم؟

اگر درآمد نفت را سالی هفتاد میلیارد دلار در سال ایران را هفتاد میلیون نفر در نظر بگیریم ،سهم هرایرانی بطور مساوی ۱۰۰۰دلار در سال است.یك راننده تریلی كه كامیون ماكش"MACK" چهل سال دارد با یك حساب ساده،دارد سالی ۴۲۰۰۰دلار از سوبسید گازوئیل استفاده می كند،بنابراین باید عده زیادی در مقابل از سهم كمتراز یك هزار دلار استفاده بنمایند كه این راننده بتواند از ۴۲۰۰۰دلار بجای ۱۰۰۰دلار استفاده بكند.پس سیستم ما سیستم مساوات نیست.

آیا سیستم ما سیستم عدالت است؟اگر شما صاحب ماشین نباشید از سوبسید كمی برای استفاده از تاكسی،اتوبوس،سوخت و حمل غذا استفاده می كنید و اگر از افراد مرفه جامعه باشید و باك ماكسیمای خود را فقط هفته ای یك بار هم پركنید،دارید ازیك سوبسید ۴۶۰۰-۲۳۰۰ دلاری بهره می برید.در حالی كه صاحب یك دوچرخه ممكن است بیش از سالی چند صددلار از این سوبسید به طور غیر مستقیم بهره نبرده و سهم یك غیر مستقیم فردنانبینای خانه نشین از این هم كمتر است.

پس در سیستم فعلی سوبسید ما دو فرزند با هوش بیشترین سوبسید را گرفته و فرزندان كم هوش ونابینا و كم سواد كمترین سوبسید را می گیرند كه انصاف نیست.

سیستمی را مجسم كنید كه در آن سوبسیدی وجود ندارد.گازوئیل لیتری ۵۶۰تومانست بنزین نیز درهمان حدود است،نان سنگك ۵۰۰تومان و دارو بسیار گرانتراز الان است ولی ۲۰میلیون نفر از ۷۰میلیون جمعیت ایران كمك ماهیانه قابل توجهی دریافت می نمایند كه جبران گرانی همه چیز را برایشان می كند و بقیه كه دستشان به دهانشان می رسد،پول بنزین ودارو و نان را به قیمت واقعی می دهند.

●سیستم بالا چه محاسنی دارد؟

۱- از آلودگی هوا در سطح ایران كاسته می شود.زیرا دیگر كسی ماشین پرمصرف خریداری نمی كند و به خاطر گران بودن بنزین مردم از خیابانگردی بی دلیل اجتناب خواهند كرد.

ناوگان اتوبوس و كامیون ما نوسازی خواهد شد زیرا دیگر حتی اتوبوسها و كامیونهای ده ساله به خاطر مصرف بالا مقبولیتی نخواهند داشت چه رسد به ماشین های ۴۰و ۵۰ ساله و دولت هم لازم نیست از مردم تقاضا كند كه ماشینهای اسقاطی را سوار نشوند.خود مردم دیگر توان سوارنشدن به ماشین های كهنه وقدیمی به سرعت قیمت خود را از دست خواهند داد.

۲-از قاچاق بنزین ،گازوئیل ، آرد و دارو به كشورهای همسایه جلوگیری خواهد شد.

۳- باصرف مبالغ بیشتر برای اقشار آسیب پذیر،از میزان فقر در جامعه كاسته خواهد شد.

۴-عدالت بیشتری برقرار خواهد شد وافراد مرفه ازهیچ گونه سوبسیدی برخوردار نخواهند بود.

سیستم فعلی سوبسید ما باافزایش بی رویه مصرف بنزین بالاخره به ورشكستگی خواهد رسید وهر چه زودتر این بیماری علاج گردد به نفع همه ماست.

نویسنده : پرهام