شركت فولاد میتال

میتال استیل اكنون نه تنها بزرگترین تولیدكننده فولاد دنیاست بلكه به معنای واقعی یك شركت جهانی در صنعت فولاد است كه در زمینه استراتژی, رویكردهای مدیریتی, فناوریهای نوین فولادسازی و توسعه محصولات جدید حرفهای زیادی برای گفتن دارد

تا چند سال پیش تصور بر آن بود كه هندی‌ها اگر بتوانند جایگاهی در عرصه جهانی داشته باشند، زمینه فناوری اطلاعات و تولید نرم‌افزار است، اما هیچكس فكر نمی‌كرد كه این غول خفته اقتصاد آینده جهان، در زمینه صنعت سخت و خشن فولادسازی نیز حرفی برای گفتن داشته باشد. اما لاكشمی میتال هندی با تدابیر خاص خود در خرید شركتهای فولاد و بهره‌ور ساختن آنها و در نهایت خرید شركت چندملیتی فولاد آرسلور، امپراتوری فولاد جهان را تصاحب كرد. میتال استیل اكنون نه‌تنها بزرگترین تولیدكننده فولاد دنیاست بلكه به‌معنای واقعی یك شركت جهانی در صنعت فولاد است كه در زمینه استراتژی، رویكردهای مدیریتی، فناوریهای نوین فولادسازی و توسعه محصولات جدید حرفهای زیادی برای گفتن دارد.

سلطان فولاد دنیا به‌همین نیز قانع نیست و سخن از آن دارد كه قصدش انجام كارهای بدیع برای ماندگاری در نسلهای آینده است. او سرسختانه مدافع ادغام و پیوستگی صنعت فولاد است و این امر را در جهت افزایش بهره‌‍‌وری و هم‌افزایی مالی و خشنودی مشتریان و سوددهی برای سهامداران ضروری می‌شمارد. علاوه‌بر آن ثبات و پایداری این صنعت را در آینده منوط به آن می‌داند. آیا می‌توان به این سخنان امید داشت یا باید نگران پدیدآمدن غول عظیمی در اینده نه‌چندان دور در صنعت فولاد بود كه خود به‌تنهایی با تولید صدها میلیون تن فولاد و دهها میلیون تن آهن اسفنجی و سنگ معدن و خودكفائی كامل در مواد اولیه‌ای نظیر كك و زغال سنگ، می‌تواند جهت حركت این صنعت را خود به‌تنهایی تعیین كند.

● تاریخچه

بنیان آنچه امروزه شركت فولاد میتال نامیده می‌شود و به‌عنوان غول تولید فولاد دنیا نامبردار است در سال ۱۹۷۶ ریخته شد، یعنی زمانی كه لاكشمی میتال با پول پدر خود كارخانه فولادی در اندونزی خریداری كرد.

شم قوی اقتصادی و فكری در خرید شركتهای فولاد باعث شد كه روند خرید این شركتها توسط میتال به‌مرور ادامه یابد. در سال ۱۹۸۹ تولید شركت به ۴۲۰ هزار تن می‌رسید. درسال ۱۹۹۲ میزان تولید از مرز یك میلیون تن گذشت و به ۴/۱ میلیون تن رسید. در سال ۱۹۹۵ این مقدار به ۶/۵ و در سال ۲۰۰۰ بیش از ۲۰ میلیون تن رسید. خرید شركتهای متفرق فولاد در جاهای مختلف دنیا و بویژه اروپای شرقی و شوروی سابق كه همگی عموما دولتی و درحال ورشكستگی بودند ادامه یافت.

شركت آهن و فولاد ترینیداد در سال ۱۹۸۹ و شركت فولاد هامبورگ در سال ۱۹۹۵ خریداری شد. پس از تاسیس شركت فولاد بین‌المللیLNM به‌عنوان شركت مادر و ادغام با شركت بین‌المللیISPAT ، در سال ۲۰۰۴ شركت فولاد میتال پدید آمد. از سال ۲۰۰۱ و تا قبل از خرید شركت فولاد آرسلور، شركت میتال دوبرابر شد. در همان سال با خرید گروه بین‌المللی فولاد آمریكا (ISG)، شركت فولاد میتال به بزرگترین شركت تولیدكننده فولاد در دنیا تبدیل شد و تولید آن به ۵/۵۷ میلیون تن رسید.

پس از بحث و جدلهای فراوان در زمینه خرید شركت آرسلور كه دومین شركت بزرگ تولیدكننده فولاد جهان محسوب می‌شد، بالاخره میتال موفق به خرید آرسلور در سال ۲۰۰۶ شد و بدین ترتیب شركت میتال به‌عنوان بزرگترین تولیدكننده فولاد جهان بااختلاف بسیار نسبت به بقیه رقبا قرار گرفت. در حال حاضر، شركت میتال بعد از خرید آرسلور، با تولید حدود ۱۰۰ میلیون تن فولاد، حدود سه‌برابر بیشتر از شركت فولاد نیپون ژاپن و چهاربرابر بیشتر از شركت پوسكو كره تولید می‌كند. رقبای دوم و سوم به‌ترتیب ۵/۳۴ و ۶/۲۵ میلیون تن فولاد تولید می‌كنند.

● حوزه فعالیت

شركت فولاد میتال به‌عنوان غول صنعت فولاد، انواع محصولات فولادی را تولید و عرضه می‌كند. این محصولات شامل محصولات تخت (FLAT) و بلند (LONG) است. محصولات تخت شامل تختال (اسلب)، ورق، ورق نورد گرم شده، ورق نورد سرد شده، ورق گالوانیزه، ورق آلومینایزشده و ورق رنگی است. محصولات بلند شامل شمش، مفتول، میلگرد ساده و آجدار در مقاطع مختلف، سیم، میخ، سیم بكسل، انواع مقاطع مانند نبشی، سپری، ریل، تیرآهن، پروفیل و انواع لوله است.

علاوه بر فولاد، شركت فولاد میتال، آهن اسفنجی نیز تولید می‌كند. میزان تولید آهن اسفنجی شركت بیش از ۱۱ میلیون تن (سال ۲۰۰۵) است. میتال سعی بر آن دارد كه مواد خام و اولیه تولید آهن و فولاد را نیز خود تهیه كند. بدین جهت هم‌اكنون، این شركت چهارمین تولیدكننده سنگ معدن آهن در دنیاست و ۵۰ درصد نیاز خود را تامین می‌كند.

برنامه شركت آن است كه تال سال ۲۰۰۸، بیش از ۸۰ درصد سنگ معدن موردنیاز خود را در درون شركت تامین كند. در تامین كك نیز خودكفاست و حدود ۴۰ درصد زغال سنگ را نیز خود تامین می‌نماید. شركت میتال در زیرساختهای موردنیاز صنعت فولاد، حمل ونقل، نیروگاه و توزیع انرژی و نیز معدن فعال است.

● ویژگی

شركت فولاد میتال پس از خرید آرسلور، با تولید حدود ۱۰۰ میلیون تن فولاد، به‌تنهایی حدود ۱۰ درصد فولاد جهان را تولید می‌كند و بنابراین قدرت بلامنازع فولاد جهان محسوب می‌شود.

میتال این شانس را دارد كه در ۱۰ سال آینده به تولید ۲۰۰-۱۵۰ میلیون تن فولاد برسد. میتال نه‌تنها بزرگترین بلكه موفق‌ترین شركت در صنعت فولاد محسوب می‌شود. میتال یك شركت حقیقتا «جهانی» است كه ۶۱ كارخانه آن در ۲۷ كشور جهان و ۴ قاره پراكنده است.

۳۲۰/۰۰۰ نفر كاركنان شركت از حدود ۵۰ ملیت مختلف هستند و شركت ۵۰۰۰ مشتری عمده در ۱۵۰ كشور جهان دارد. كارخانجات فولاد میتال در آمریكای شمالی، آمریكای جنوبی، اروپای غربی، آفریقا، اروپای شرقی و كشورهای مشترك‌المنافع درصدر شركتهای تولیدكننده فولاد قرار دارند و تولیدات خود را در حوزه‌های مختلف خودرو، مهندسی و صنایع خانگی عرضه می‌كنند. میتال رهبر بازار فولاد برای صنایع خودروسازی آمریكا و اروپاست.

باتوجه به اینكه شیوه میتال، خرید شركتهای غیربهره‌ور فولاد در مناطق مختلف دنیا و بهره‌ور ساختن آنها با روشهای مدیریتی و فناوری است، عموما سعی در استفاده از آهن قراضه به‌عنوان ماده فلزی در تولید فولاد دارد. این امر به كاهش قیمت تمام شده و كاستن از اثرات بد زیست‌محیطی در صنعت فولادسازی منجر می‌شود.

● خرید و ادغام

میتال در ادامه روش منحصربه‌فرد خود در خرید شركتهای كوچك و بزرگ فولاد و سودده‌كردن آنها، از مدتی پیش چشم به خرید شركت لوكزامبوركی آرسلور به‌عنوان دومین شركت بزرگ تولید فولاد داشت. جنگ جهانی فولاد سرانجام با پیروزی پیشنهاد ۲۷ میلیارد یوروئی میتال برای خرید آرسلور در ۲۷ ژانویه ۲۰۰۶ به‌اتمام رسید و گای‌ دول (GUY DOLLE) مدیرعامل آرسلور تسلیم خواسته سلطان فولاد شد. فاینانشال تایمز سود این خرید و ادغام را برای میتال ۲۱ میلیارد دلار برآورد كرده است.

● مزایای ادغام و پیوستگی در صنعت فولاد در دیدگاه شركت میتال عبارت است از:

▪ جهانی شدن و پیوستگی مشتریان؛

▪ سرمایه‌گذاری مشترك در تحقیق و توسعه محصولات جدید؛

▪ هم‌افزایی مالی؛

▪ تقویت انعطاف‌پذیری استراتژیك؛

▪ خلق مقیاس هزینه، یعنی استفاده بهینه از ظرفیتها در كاهش هزینه‌ها؛

▪ افزایش توجه به تامین‌كنندگان و مدیریت بهتر زنجیره تامین؛

▪ نفوذ قدرت و موقعیت رهبری در بازار؛

▪ انعطاف‌پذیری در عملیات؛

▪ مدیریت بهتر ظرفیتها؛

▪ بهبود بازدهی؛

▪ افزایش برگشت سرمایه؛

▪ ثبات و پایداری در صنعت فولاد؛

▪ شتاب رشد در بازارهای جدید و مستعد مانند هند، چین، آسیا، روسیه، آفریقای جنوبی؛

▪ كندی رشد در بازارهای اشباع شده؛

▪ تسهیم و به‌اشتراك ‌گذاشتن دانش.

● استراتژی

عنصر اصلی در استراتژی شركت، وحدت رهبری در تولید محصول نهایی و عرضه آن به مشتری جهانی است. امروزه تنها فولادساز جهانی – به‌مفهوم واقعی – میتال است كه در آمریكا، كانادا، مكزیك، ترینیداد، فرانسه، آلمان، چك، لهستان، رومانی، بوسنی، مقدونیه، اكراین، قزاقستان، الجزایر، چین و آفریقای جنوبی كارخانه دارد.

تاكید استراتژی شركت بر ارائه محصولات متنوع كیفی به‌صورت رقابتی به مشتریان در سطح جهان است. بدین جهت بر اندازه و مقیاس تكیه می‌كند و یكپارچگی را لازم می‌شمرد. فعالیتهای كلیدی كه استراتژی شركت را شكل می‌دهد عبارت است از:

▪ استفاده از موقعیت قوی در اقتصادهای رشدیافته برای ایجاد یك جمع متشكل به‌عنوان مشتری جهانی و توجه به رشد آینده در اقتصادهای درحال رشد.

▪ دست‌یابی به مدیریت هزینه.

▪ نگهداری و تثبیت یكپارچگی عمودی در زنجیره كلی ارزشی برای مقابله با تغییرات قیمت مواد اولیه و مدیریت توزیع در مناطق مختلف جغرافیایی.

▪ شتاب‌بخشی به رشد تولید در كشورهای در حال توسعه برای ایجاد سهم قوی بازار طی سالهای آینده.

● رویكرد مدیریتی

از همان زمان كه میتال اولین كارخانه را خرید، تسهیم و مدیریت دانش به‌عنوان قلب رویكرد مدیریتی شركت مطرح بود. این رویكرد برای سرعت‌بخشیدن به جاری شدن بهترین عملكردها و روشها در شركت طراحی شده است. تسهیم دانش، اساس الگوبرداری و استفاده از بهترین عملكردهاست. اساس این روش «مدیریت به‌وسیله كالبدشكافی» است. یك كارخانه مثلا در آهن‌سازی برتر است و كارخانه دیگر در نسوز. هربخش از عملیات برش می‌خورد، كالبدشكافی و تجزیه و تحلیل می‌شود تا آنچه باید الگوبرداری شود فهمیده و معلوم شود كه آن دانش چگونه باید منتقل و با دیگران به‌اشتراك گذاشته شود.

● رویكرد شركت، كار با یكدیگر است از طریق:

▪ پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری؛

▪ ارتباطات باز از طریق رویكرد كار تیمی؛

▪ توانمندسازی كاركنان برای تصمیم‌گیری، خودمدیریتی و توانایی مذاكره موثر؛

▪ بهبود مستمر در آموزش و برنامه‌های گروهی مدیریت دانش.

میتال یك شركت كارآفرین است كه رهبری و نوآوری را در فضایی فرهنگی كه بر توسعه افراد تكیه دارد، تشویق می‌كند.

● منابع انسانی

شركت میتال براین باور است كه بزرگترین نقاط قوت آن، كیفیت كاركنان است: كاركنان ما فرهنگ ما هستند. ما حمایت و تشویق می‌كنیم. چالش درمی‌افكنیم و هیجان می‌آفرینیم. ما افرادی را می‌خواهیم كه مهارتهای خاص را با روحیه كارآفرینی تركیب كنند. كلیدهای توانمندسازی كاركنان در نظر شركت عبارت است از الگوگیری، به‌اشتراك‌گذاشتن دانش و كار تیمی ساده، شفاف و موثر. عملكردها باید با بهترینها سنجیده و مقایسه شود، نه‌تنها با عملكردهای درون شركت بلكه با بهترینهای جهانی.

مدیریت عملكرد و ارزیابی آن برای شركت بسیار مهم است. همه مدیران در همه سطوح و واحدهای كسب وكار از طریق فرایند «نقشه شایستگی» به‌طور سالانه در معرض ارزیابی قرار می‌گیرند. این ارزیابی از سه راه صورت می‌گیرد:

▪ عملكرد آنها در برابر طرح كسب وكار؛

▪ سهم آنها در تیم و گروه بزرگتر؛

▪ دست‌یابی آنها به هدفهای كمی در حوزه‌هایی همچون ایمنی، استعدادپروری و برنامه جانشین پروری.

بنابراین این فرآیند، كیفیت رهبری را در همه واحدهای كسب و كار ارزیابی می‌كند و رهبران مستعد فردا را تعیین می‌نماید و به شركت اطمینان می‌دهد كه ظرفیت پشتیبانی كسب وكار وجود دارد. برنامه جانشین‌پروری در شركت بسیار مهم است. پنج درصد كاركنان برتر در برنامه توسعه مسیر شغلی كه بر ۲۰۰ موقعیت شغلی متمركز است پایش می‌شوند. همین‌ها هستند كه می‌توانند پله‌های ترقی و موفقیت مدیریتی را در شركت طی كنند. این مدیران به دوره‌های دانشگاههای برتر فرستاده می‌شوند. البته در سال ۲۰۰۶، شركت درصدد راه‌اندازی دانشگاه میتال استیل است كه دانشگاهی است شركتی كه برنامه‌های آموزشی شركت را در سطوح مختلف اجرا می‌كند.

منابع

۱ – www.mittal.com

۲ – www.fortune.com

مسعود بینش

---