اردیبهشتی ها

خوشبختانه نویسندگان و شاعران متولد اردی بهشت, هم بسیارند و پر و پیمان, هم از نقطه نظر نگاه و زبان, باهم متفاوتند و بیشترشان به زبان و سبک خاص و شخصی خود رسیده اند و این نکته از نگاه منتقدان, اساسی ترین قله ی هنری است که نویسنده و شاعر آن را فتح می کند و می رسد به جایی که بدون امضا, مخاطب پی به خالق اثر می برد

خوشبختانه نویسندگان و شاعران متولد اردی‌بهشت، هم بسیارند و پر و پیمان، هم از نقطه‌نظر نگاه و زبان، باهم متفاوتند و بیشترشان به زبان و سبک خاص و شخصی خود رسیده‌اند و این نکته از نگاه منتقدان، اساسی‌ترین قله‌ی هنری است که نویسنده و شاعر آن را فتح می‌کند و می‌رسد به جایی که بدون امضا، مخاطب پی به خالق اثر می‌برد.

اما پیش از ورود به تاریخ ادبیات معاصر، به دلیل اردی‌بهشتی بودن «محمد مختاری» باید تقاضایی داشته باشیم از هر جناب مستطابی که ان‌شاءالله بزودی زود، بر اریکه‌ی ریاست جمهوری اسلامی ایران تکیه می‌زند. این خواهش را به این دلیل پیش کشیده‌ایم که نویسندگان و شاعران جزء این ملت هستند و می‌توانند از رئیس‌جمهور آینده‌ی خود خواهشی ـ آن‌هم مشروع و منطقی ـ داشته باشند.

اصولاً این خواسته از آن‌جا منشأ می‌گیرد که:

۱) ما در کشوری زندگی می‌کنیم که حکومتش جمهوری اسلامی است و اسلام دین رحمت است و عدالت و انصاف و در جهت همه‌گیری عدالت و انصاف اسلامی است که حضرت علی (ع) در محراب شهید می‌شوند و در ادامه‌ی گسترش حق و انتشار آزادی و آزادگی است که فرزندانش، هرکدام به فتنه‌ای شهید شده‌اند.

۲) رئیس جمهوری که به سلامتی روزهای آینده با رأی مردم انتخاب می‌شود، چه آن‌طرفی باشد، چه این‌طرفی، چه معمم باشد چه مکلا، انتخاب می‌شود تا از جانب مردم پاسدار آزادی، استقلال، جمهوری اسلامی، فرهنگ و ادب باشد و آزادی‌های مشروع و طبیعی و مردمی و اصولی همگان را حافظ باشد و مسلماً هیچ‌کس روا نمی‌دارد که کسانی خودسرانه (!)، نویسنده‌ای را به قتل برسانند و جسدش را در بیابان‌ها رها کنند (چنان‌که در حق محمد مختاری چنین ستمی شد).

۳) پس، از رئیس‌جمهور آینده ـ هرکس که باشد ـ می‌خواهیم در حفظ جان و آزادی آحاد مردم، سخت‌کوشی را سرلوحه‌ی آغاز رسالت مبارک خویش بداند و نیز این نکته از یاد نرود که نویسنده هم جزء همین مردم است و دریغ است که حرام شوند، چنانکه مختاری شد.

● محمد مختاری:

پژوهنده، مترجم، محقق در اساطیر و شاهنامه‌شناس، نویسنده و شاعر قدر در اول اردیبهشت‌ماه ۱۳۲۱ در مشهد متولد شد. شاعر، متین، صاحب اندیشه و سبک شخصی بود. در نقد شعر بسیاری از شاعران مطرح مثل فروغ و شاملو و... کارهایی ارزنده از او به چاپ رسیده.

رنج‌های سرنوشتی شاعران را متحمل شد و دریغ که دردهای ناسرنوشتی نیز بر او تحمیل گشت. از هرنظر صاحب تجربه بود، انسان معاصر را می‌شناخت و با دردهای انسانی بیگانه نبود. دفتر شعر «در وهم سندباد» را انتشارات پیوند در سال ۱۳۵۵ از او منتشر کرد. «بر شانه‌ی فلات» او توسط انتشارات توس در ۱۳۵۶ منتشر شد.

● محمد محمدعلی، نویسنده:

متولد هفتم اردی‌بهشت ۱۳۲۷ تهران است. نویسنده در داستان‌های نخست خود، یعنی «دره‌ی هندآباد گرگ» و «از ما بهتران» و «بازنشستگی» (هرسه مجموعه داستان هستند) رئالیستی راحت و روان را تجربه کرده است. رئالیستی که در حد و حدود رئالیست‌نویسان نسل اول به حساب می‌آید.

در کارهای بعدی است که قدری از رئالیسم پا فراتر می‌گذارد. یعنی در «رعدوبرق بی‌باران» و «نقش پنهان» و مخصوصاً «باورهای خیس یک مرده» (که هرسه رمان هستند) به رئالیسم جادویی می‌رسد (با کمی تسامح در فرم البته). به هرحال، محمدعلی، در کار خود، اینک صاحب سبک است و مهم‌تر از همه از تجربه هراس نمی‌کند. از کارهای دیگرش غیر از داستان باید به سه گفتگوی او با احمد شاملو، محمود دولت‌آبادی و مهدی اخوان ثالث اشاره کنیم که در نوع خود کم‌نظیر است.

اینک نویسنده از تکرارهای خود (در موضوع و مخصوصاً فرم و پرداخت داستان‌ها) در کارهای اولش گذشته و البته دایره‌ی واژگانی‌اش برخلاف بازنشستگی و از ما بهتران و... وسعت گرفته است.

---