شب انتقام از پسرعموهای ایتالیایی

كینه قدیمی كه همیشه بین فوتبال دوستان فرانسه و ایتالیا وجود داشته است دوباره سر باز كرده است مثل آتش زیر خاكستر كه قادر است در یك لحظه قدرت نهفته خود را آشكار كند این دشمنی هم بار دیگر در آستانه رسیدن به اوج است

● امشب فرانسه ایتالیا در پاریس

كینه قدیمی كه همیشه بین فوتبال دوستان فرانسه و ایتالیا وجود داشته است دوباره سر باز كرده است. مثل آتش زیر خاكستر كه قادر است در یك لحظه قدرت نهفته خود را آشكار كند. این دشمنی هم بار دیگر در آستانه رسیدن به اوج است.

آخرین باری كه ایتالیایی ها در فرانسه با استقبال خشن و تنفرانگیز هواداران فوتبال مواجه شدند به سال ۱۹۳۸ برمی گردد. جام جهانی آن سال در فرانسه برگزار می شد. قطار حامل بازیكنان ایتالیا در ایستگاه مارسی توقف كرد تا بازیكنان این تیم كه برای قهرمانی راهی بازی ها شده بودند پیاده شوند. حدود سه هزار تظاهركننده خشمگین ضدفاشیست كه اكثر آنها ایتالیایی های تبعیدی بودند به بدترین شكل اعتراض خود را به حضور آنها اعلام كردند.

تنها برخورد با این قضیه پوشیدن پیراهن سیاه فاشیستی در دیدار برابر فرانسه بود كه جرقه این اختلافات را دامن زد. به نظر می رسد شرایط در دیدار چهارشنبه شب پاریس تا حد زیادی البته به صورت مدرن شبیه باشد. نزدیك به دو ماه پس از فینال جام جهانی كه با برتری آتزوری به پایان رسید دو تیم این بار در مقدماتی یورو ۲۰۰۸ به مصاف هم می روند تا ریشه های اختلافات قدیمی دوباره جوانه بزنند. در فوتبال امروز فرصت برای تسویه حساب های تاریخی خیلی زیاد دست نمی دهد و به نظر می رسد چهارشنبه یكی از آن شب های خاطره انگیز البته از بعد منفی باشد یك دوئل تمام عیار در پاریس.

● جنگ و صلح تاریخی

همه چیز از گذشته ریشه دارد. برای اهالی ایتالیا، فرانسه هیچ وقت كشوری فوتبالی نبوده است و آنها این احساس خود را همیشه با جملاتی تحقیر آمیز به رقیبان خود تحویل می دهند. تومازو پلیتزاری یكی از كارشناسان فوتبال ایتالیا در توصیف این تفكر می گوید: «لیگ فرانسه برای ما ایتالیایی ها اصلا جذاب نیست، هر چقدر رقابت ها در این كشور اوج بگیرد و شبكه های تلویزیونی روی آن مانور دهند در ایتالیا هیچ كس كوچك ترین توجهی نمی كند و اصلا انگار فوتبالی در فرانسه وجود ندارد.»

او پس از آن توضیح می دهد هواداران یك تیم باشگاهی ایتالیایی اگر از همتای فرانسوی خود شكست بخورند احساس شخصی را دارند كه سگ پایش را گاز گرفته است و البته فرانسوی ها هم احساسی كاملا مشابه دارند. آنها طرف مقابل را به تقلب و نیرنگ همیشگی در فوتبال متهم می كنند. اعتقاد دارند در فوتبال ایتالیا بازی هایی كه در درون زمین انجام می شود نمایشی مضحك بیش نیست.

با این وجود احساسات كینه توزانه گاهی اوقات و در مقاطعی فروكش كرده است. فرانسوی ها معمولا نسبت به سمبل بزرگ باشگاهی ایتالیا یوونتوس روی خوش نشان داده اند و اكثرا این تیم را حمایت كرده اند. دلیل آن كاملا مشخص است.

بهترین بازیكنان تاریخ فوتبال این كشور پیراهن این تیم را به تن داشته اند. زین الدین زیدان و قبل از او میشل پلاتینی كه فرزند یك مهاجر ایتالیایی بود سال ها به عنوان دو فرانسوی در دامنه های آلپ فوتبال خود را دنبال كردند. پلاتینی متعلق به خیل عظیمی از مهاجران پراكنده ایتالیایی بود كه در شرق و جنوب شرقی فرانسه اقامت داشتند و طی سال ها ورزشكاران زیادی را به تیم های ملی فرانسه تحویل دادند.

در ایتالیا و رسانه های این كشور وقتی قرار است صحبت از فرانسه و فوتبال این كشور شود معمولا شاهد رفتارهای بزرگ منشانه مدیران آنها هستیم. در روزنامه ها گاهی اوقات از «پسرعموهای فرانسوی» نام برده می شود و روزنامه لاریپوبلیكا قبل از فینال جام جهانی خطاب به زیدان تیتر زد: «ما اینجا هستیم، فینال برابر یك دوست قدیمی».

كاخ صلح و صفا خیلی سریع فرو ریخت. در برلین یك شبه همه چیز عوض شد. زیدان و ماتراتزی نگاه میلیاردها نفر را به خود مشغول كردند تا پرونده جدیدی در باب روابط نه چندان حسنه دو طرف باز شود. برخورد این دو تا مدت ها خبرساز بود. پس از بازگشت بازیكنان فرانسه به كشورشان سگولن رویال كه به احتمال فراوان به عنوان یك سوسیالیست رئیس جمهور آینده فرانسه است از زیدان به خاطر دفاع از حیثیت خانوادگی اش ستایش كرد.

پی یر میلزا تاریخ شناس اجتماعی فرانسوی كه نویسنده كتاب تاریخ ایتالیا است عقیده دارد این كینه فوتبالی ریشه در موضوعات اجتماعی دارد و فراتر از مسائل زمین سبز فوتبال است. «تصویری كه بسیاری از فرانسوی ها از مردم ایتالیا دارند انسان هایی حقه باز است. خیلی ها ایتالیایی ها را سمبل دوز و كلك می دانند و مشهور است كه می گویند یك ایتالیایی با ظاهری دوستانه چاقو را پشت كمرت بدون اینكه دیده شود قرار می دهد»

البته اگر زیدان به جای ماتراتزی بازیكن كلیدی تر و محبوب تری را از بین ایتالیایی ها هدف قرار می داد قطعا با واكنش های بدتری مواجه می شد. طرف او در درگیری ماتراتزی بود مدافعی آب زیركاه كه اگر نستا مصدوم نمی شد بعید بود به تفكرات لیپی برای قرار گرفتن در تركیب ثابت تیمش راه پیدا كند. مسلما اگر زیدان به عنوان مثال ضربه سر معروفش را نثار كاناوارو می كرد ایتالیایی ها برای حمله كلامی به او خیلی بی تفاوت نمی نشستند.

پس از آن موج جدیدی به راه افتاد. ویلیام گالاس مدافع فرانسه با لحن بسیار تندی گفت: «شكست مقابل حریفی كه لیاقت بردن را داشته باشد كاملا قابل قبول است اما وقتی با افرادی مثل ماتراتزی روبه رو می شوید فقط دوست دارید یك سیلی محكم به صورت آنها بزنید. بهترین روش هم مقابل ایتالیایی های حقه باز همین است.» یك هفته پس از فینال یك روزنامه فرانسوی Journal du Dimanche درباره مردمی ترین چهره فرانسه دست به یك نظرخواهی زد. زیدان كه دسامبر قبل از آن از این حیث وضعیت چندان جالبی نداشت ۴۸ درصد آرا را به خود اختصاص داد. حمایت ها از او حتی به عرصه ادبیات هم كشیده شد.

برنارد آنری لوی فیلسوف، او را با شخصیت های افسانه های روم باستان مقایسه كرد و آهنگ معروف ضربه سر زیدان دهان به دهان بین مردم پخش شد. هنوز هم بسیاری از مردم در شوخی های روزانه خود با دوستان ادای ضربه سر معروف زیدان را درمی آورند. این حمایت مردمی از زیدان در فرانسه حسادت عجیبی را بین ایتالیایی ها برانگیخت. پائولو مالدینی كاپیتان سابق آتزوری در این خصوص گفت: «برای اولین بار بود كه یك بازیكن به خاطر اظهاراتش در زمین محروم می شود. یكی از دلایل آن این است كه ماتراتزی پیراهن ایتالیا را به تن داشت.» و بوفون ادامه داد: «شاید مقامات فیفا ترجیح می دادند تیم دیگری را غیر از ایتالیا به عنوان قهرمان ببینند.»

● جدال انتقامی

مسلما برای هواداران فرانسوی كه چهارشنبه شب ورزشگاه استاددوفرانس را پر خواهندكرد بزرگترین تاسف غیبت ماركو ماتراتزی است. همه برای انتقام گرفتن از او لحظه شماری می كردند و ماتراتزی می توانست مهمان افتخاری چهارشنبه شب برای فرانسوی ها لقب بگیرد. هر چند معمولا در فوتبال حرفه ای امروز بازیكنان تلاش می كنند از رجزخوانی های توام با عصبانیت قبل از بازی های حساس پرهیز كنند اما در لابه لای سخنان فرانسوی ها این احساس انتقام گیری كاملا القا می شود.

فرانك ریبری می گوید: «كاملا مشخص است انگیزه های بسیار زیادی برای انتقام گرفتن از شكست جام جهانی داریم.» او كاملا به برخورد زیدان و ماتراتزی اشاره می كند. و ریموند دومنك عقیده دارد تیمش سزاوار بالا بردن جام جهانی بوده است و بازیكنان كاملا انگیزه شكست فرانسه را دارند.

در هر صورت فرانسه خود را برای یك دوئل تمام عیار آماده می كند. فوتبال این كشور پیشرفت كرده است و ایتالیایی ها نمی توانند چشم خود را روی این واقعیت ببندند. حضور تماشاگران در ورزشگاه های این كشور رو به افزایش است و اكنون لیون تلاش می كند بهترین بازیكنان یوونتوس را جذب كند رویایی كه تا چند سال قبل غیرممكن به نظر می رسید. چهارشنبه شب رقابت كینه ای دو تیم فصل جدیدی را شروع می كند. در فرانسه همه زیدان را ستایش می كنند و ماتراتزی در ایتالیا یك قهرمان تلقی می شود.

سایمون كوپر

ترجمه: بهرنگ داودی

منبع: Financial Times