چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
آسیب شناسی پوشش جوانان هنجار یا هنجارشكنی
جریان كهن عرضه و تقاضا از دیرباز بر بازار سرمایه حاكم بوده و هست. برآیند هر تقاضایی، عرضه‌یی است. بنابراین عرضه پاسخی است به تقاضای مشتریان تا در عین پاسخگویی به تقاضا و به یاری و مدد فرمولهای خاص اقتصادی، اصل سرمایه تضمین و سودی خالا عاید كنشگران شود.حال اگر تقاضایی نباشد، چه باید كرد ؟در این صورت، علم به كمك انسان می‌شتابد. علوم مرتبط با روحیات روانی شخصیتی آدمی چون روانشناسی و جامعه‌شناسی در حوزه علوم انسانی كه از زوایای گوناگون خصوصیات تاریك و پنهان انسان را مورد بررسی، تحقیق و آزمون قرار می‌دهند، بیشترین و بهترین آلات در دست حاكمان ؤروت‌اند. آنان به مدد روانشناسان و جامعه‌شناسان به جستار زوایای پنهان شخصیتی انسان‌ها پرداخته و علایق و خواسته‌های افراد را می‌سنجند و با سنجش آن، بدانها جهت و سمت و سو می‌بخشند.
در این میان شكل دهی به سلیقه نوجوانان وجوانان بویژه دختران به واسطه ساختار فیزیكی، بسترهای روانی موجود و حس «جلب توجه» و «خودنمایی» هدفی است ؤانویه جهت نیل به سود.
راه‌اندازی ده‌ها شبكه ماهواره‌یی و كانالهای تخصصی مد )دخ ق‌كغع‌لضب( ، تبلیغ و بسترسازی‌های لازم، همه و همه برای جهت بخشیدن به افكار عمومی است. یكدست و یكرنگ ساختن پوشش و لباس تنها برای سود و در نهایت،قدرت است، قدرتی كه سرمایه‌داران بزرگ و حتی حاكمان سیاسی قدرتمندی آن را اداره می‌كنند.
جوامع بنا به بسترها و زمینه‌های فكری عقیدتی مردمشان، فرهنگ‌های رسمی و گاه غیررسمی را بنا می‌نهند. فرهنگ رسمی، توسط حكمرانان، دولتمردان و حاكمان جریان فكری هر جامعه‌یی شكل گرفته در بسترها و لایه‌های مختلف فرهنگی به اجرا در می‌آید. اما فرهنگ غیررسمی، فرهنگی است برگرفته از سطوح و طبقات مختلف اجتماع كه خودجوش و برآیند رفتار و كنش‌های عوام جامعه كه نه تنها نوشته شده یا مكتوب نیستند، بلكه نخبگان جامعه در روند شكل‌گیری و بسط آن نقشی ندارند.متغیری چون نوع پوشش را می‌توان از مولفه‌های فرهنگ شفاهی یا غیررسمی برشمرد. نوع پوشش از فاكتورهایی است كه در طول چندسال اخیر مورد توجه خاص مسوولان اجتماعی و فرهنگی كشور قرار گرفته و در مواردی حتی منجر به صدور اطلاعیه از سوی یگان‌های انتظامی مبنی بر اصلاح پوشش بانوان و در صورت تخلف و پوشش نامناسب برخورد قانونی گردیده است.پدیده گرایش دختران به استفاده از پوشش‌های تنگ و بدن‌نما، نه حركتی در جهت ارضای حس خودنمایی كه برآیندی است اؤربخش از جذابیت و قدرت نفوذ رسانه‌های تصویری.ارضای حس «خودنمایی» و «جلب توجه» از طریق استفاده از پوشش‌های تنگ، ارضایی است نادرست كه نتیجه باور اشتباه است. احساس توجه دیگران نیازی است مثبت اما بدین طریق كه در جامعه حاكم شده زمینه و بستر انحرافات اجتماعی و بزه را فراهم می‌آورد.به باور اكثر كارشناسان، یكی از دلایل گرایش به پوشش‌های نامناسب، عملكرد مسوولان است. دولت و مسوولان اجتماعی كشور نه تنها در جامعه پذیر ساختن جوانان موفق نبوده‌اند، كه با اتخاذ شیوه‌های نامطلوب مهار اجتماعی، سبب دوری‌گزیدن جوان از جامعه، هنجارهای موجود و گرایش به الگوهای غرب شده‌اند.
وجود نگاه جزمی كه به جوانان مانند عاملان فرهنگ بیگانه و یك تهدید می‌نگرد، شرایطی را فراهم آورده كه برخی تصور می‌كنند برای كنترل جوانان تنها باید از موعظه، سركوب و خشونت بهره جست.به عقیده «پارسونز» جامعه‌شناس، «مهار اجتماعی مطلوب و موفق در درجه اول مبتنی بر شیوه‌های جامعه‌پذیری و درونی كردن الگوها و ارزش‌های فرهنگی جامعه است و استفاده از زور و خشونت آخرین راهكار مقابله با قانون شكنان است.»بنابراین طرح و بحث راهكارهایی چون برخورد فیزیكی با هنجارشكنان، دارای نتایج معكوس اجتماعی است.مصطفی اقلیما، آسیب‌شناس اجتماعی گرایش دختران به لباس‌های نامتعارف را به زیربنای فرهنگی جامعه و نوع نگاه جامعه به زنان و دختران مرتبط می‌داند و می‌افزاید: «درجامعه‌یی كه ارزش افراد به وضع ظاهر آنان است، دختران و زنان كه از خصوصیتشان «نیاز به آراستگی»، «خودنمایی»، «زیبا بودن» و «جلب توجه جنس مخالف» است، ناخودآگاه مجبور به استفاده از پوشش‌های خاص می‌شوند. سیاست‌های مردانه و فشارهای خانوادگی و اجتماعی از علل عمده گرایش آنها به پوشش‌هایی است كه خود نیز تمایلی به استفاده از آن ندارند.»اقلیما در مورد معضلات اجتماعی و آسیب‌های روحی روانی استفاده از این پوشش‌ها می‌گوید: «بسیاری از دختران در این لباس‌ها احساس راحتی نمی‌كنند. اما به اجبار جامعه كه آنها را در این چارچوب می‌پسندد، مجبور به استفاده از این نوع پوشش‌ها می‌شوند و این خود موجب القای این حس می‌گردد كه آنان آلت دست دیگران بوده و از خود هویت مستقلی ندارند. بنابراین دچار ناراحتی‌های روحی و عقده‌های روانی نسبت به جامعه و مردان می‌شوند. همچنین بسیاری از دختران برای آنكه بتوانند از پوشش‌های مد روز استفاده كنند، مجبور به گرفتن رژیم‌های سخت غذایی‌اند تا اندام آنها مناسب استفاده از این پوشش‌ها باشد. بنابراین دچار مشكلات جسمانی نظیر سوءتغذیه و به هم خوردن تعادل هورمونی بدن می‌شوند.در هر حال مسوولان با تشخیا مشكلات و ضعف‌های موجود به فكر تدوین قوانین و مقرراتی مبنی بر ساماندهی مد و لباس افتاده و جهت تحقق آن پیش‌نویسی را آماده ساخته‌اند. نایب‌رییس كمیسیون فرهنگی مجلس نیز درباره تصویب پیش‌نویس طرح ساماندهی مد ولباس می‌گوید: «آنچه مورد توجه مجلس شورای اسلامی است كاركرد فرهنگی نوع پوشش در جامعه است». جواد آرین منش می‌افزاید: «در این طرح تسهیلاتی برای طراحان و تولیدكنندگان لباس پیش‌بینی‌شده كه ارایه وام‌های بانكی از جمله این تسهیلات است. همچنین كلیات نظری طرح در كمیسیون فرهنگی تصویب و تعیین چارچوب‌ها و حدود آن به عهده دولت گذاشته شد تا با مشورت كارشناسان در لایحه‌یی به مجلس ارایه شود.»
وی تصریح می‌كند:«اگر مردم احساس كنند یك حركت تحمیلی و دولتی برای پوشش وجود دارد، در مقابل آن جبهه‌گیری خواهند كرد و آؤار منفی آن بیش از تبعات مثبتش است. لذا بایستی به صورت غیرمستقیم و از طریق رسانه‌ها بسترهای فرهنگی را به اجرا گذاشت».
تاؤیرات خانوادگی «پروین دایی‌پور» روانشناس تصریح می‌كند:«بیشتر دخترانی كه از پوشش‌های خاص استفاده می‌كنند، در نهاد خانواده دچار مشكل هستند و ارتباطی گرم و عاطفی با اعضای خانواده ندارند. بنابراین به دلیل عدم ارضای روانی از سوی اعضای خانواده، به سمت اجتماع سوق پیدا می‌كنند.» خانواده به عنوان زیربنایی‌ترین و ریشه‌یی‌ترین نهاد تاؤیرگذار در نوجوانان تاؤیرات مهم و موؤری می‌تواند داشته باشد. بنابراین وجود اختلاف در خانواده‌های آشفته كه روابط ناصحیح بین اعضا را ناخواسته در نوجوان درونی می‌كنند،گرایش به ناهنجاری‌ها در بستر اجتماع نمود بیشتری پیدا می كند.
گروه همسالان
گروه همسالان از دیگر گروههای مرجع دختران جوان است كه با توجه به روحیات خاص دوران جوانی، به نظرات و افكار دوستان اهمیت زیادی داده و برای آنكه در جمع دوستان پذیرفته شوند، حتی اعمالی برخلاف میل باطنی انجام می‌دهند كه بحث پوشش نیز یكی از این مسائل است. در حالی كه بیشتر دختران متوجه پیامدهای رفتاری و پیام‌های خاص پوششی كه انتخاب می‌كنند، نیستند. از نظر روانشناختی، نوع پوشش و لباس به رفتار انسان شكل می‌دهد. در واقع نوع پوشش هر فردی طرز رفتارش را مشخا می‌سازد. بسیاری از دختران به تقلید از دیگر دوستان خود، پوشش خاصی را انتخاب اما پس از مدتی این پوشش پیامدهای خود را در فرد ایجاد كرده و رفتارهای خاصی در فرد شكل می‌گیرد.رفتاری كه شاید در بدو امر فرد هیچ تمایلی به انجام آن نداشت.
تاؤیرات محیط و جامعه
از اشتباهات بزرگ مسوولان اجتماعی فرهنگی كشور در طول سالهای اخیر، تعیین «شكل» پوشش و حجاب زنان به جای مشخاساختن «حدود و چارچوب» آن است.اگر بتوانیم این اتهام را بپذیریم كه بسیاری از كج‌روی‌ها و كج‌رفتاری‌هایی كه در قالب جلوه‌های ویژه و ناپسند رفتاری كه امروز در میان جوانان و نوجوانان شاهد هستیم، واكنشی است در برابر كنش‌های ناسالمی كه از سوی مسوولان ظاهر شده است، آنگاه فرصت بروز هیجانات و زمینه تخلیه تنش‌ها و فشارهای روانی نوجوان به گونه‌یی مثبت فراهم می آید.
افراد سودجو یا دلالان سرمایه
علاوه بر تمامی مشكلات یاد شده، عده‌یی افراد سودجو به عنوان حلقه واسط تمام این معضلات عمل كرده و با سوء استفاده از ضعف‌های قانونی و حس مدجویی و زیبایی‌طلبی دختران، با طراحی و عرضه لباس‌های نامتعارف به منفعت‌طلبی مشغولند.
رییس انجمن مددكاران اجتماعی ایران معتقد است:«برخلاف تصور عموم كه مد روز را وارداتی و از كشورهای غربی می‌دانند، تمام این لباس‌ها در داخل كشور طراحی و عرضه می‌شوند و طراحان بر اساس حساب سود و زیان خود كار می‌كنند».
جنس لباس‌های تنگ
در حال حاضر تولیدكنندگان، لباس‌ها را از اجناس نامرغوب تهیه می‌كنند تا افراد مجبور باشند در مدت زمان كوتاهی لباس خود را تعوض كنند و ناخودآگاه طبق مدهای طراحی شده آنان حركت كنند. بنابراین زنان و دختران به دلیل آنكه قدرت انتخاب دیگری ندارند،ناچار جذب این روند می‌شوند. بنابراین اگر قرار است روی اصل حجاب كار شود، می‌باید اصل یاد شده به عنوان «ضرورت اجتماعی» كه تامین‌كننده حقوق و امنیت زنان است، معرفی شود و تنها به عنوان یك «ضرورت مذهبی» تلقی نشود. اصلاح وضع موجود نیازمند اصلاح سیاست‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه و خانواده است. باید نوع نگاه مردان به زنان و سیاست‌های مردانه اصلاح شود. در جامعه امروز ارزش افراد به وضعیت ظاهرشان است و توجهی به شخصیت و منش افراد نمی‌شود. بنابراین با افزایش سطح فكری و بینش جامعه می‌توان این موضوع را نهادینه ساخت تا ارزش هر فرد به میزان انسان بودن و رفتار و منش فرد تعیین شود و صرف زیبایی ظاهری ارزش محسوب نشود. تنها در این صورت است كه زنان و دختران به جای جلب توجه ظاهری به دنبال جلب نظر دیگران از طریق افزایش سطح آگاهی و دانش و شخصیت خود می‌روند
میثم اخباری
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست