خیابان یك‌طرفه فیلسوف

والتر بنیامین، فیلسوف و ناقد آلمانی نگون‌بخت كه بالاجبار دست به خودكشی زد، آثار قابل‌توجهی را در عالم اندیشه به‌جای گذاشته است.نحوه تاملات او نشان از حضور فیلسوف در خیابان‌ها …

والتر بنیامین، فیلسوف و ناقد آلمانی نگون‌بخت كه بالاجبار دست به خودكشی زد، آثار قابل‌توجهی را در عالم اندیشه به‌جای گذاشته است.نحوه تاملات او نشان از حضور فیلسوف در خیابان‌ها و در كنار انسان‌هاست.

او در آغاز كتاب «خیابان یك‌طرفه» نوشته است: امروزه ساختار زندگی، بیش از آنكه متاثر از باورها و اعتقادها باشد، در ید قدرت رخدادهاست؛ رخدادهایی كه هیچگاه اساس آن باور و اعتقادها قرار نگرفته است. در این شرایط، فعالیت‌های ادبی نمی‌تواند به یك چارچوب ادبی محدود بماند، چنین چیزی تایید همان حرف‌های معروفی است كه از بی‌ثمری ادبیات بر سر زبان‌هاست.

امروز كار ادبی به‌شرطی موثر است كه عمل و نوشتن متناوبا به یكدیگر تبدیل شوند؛ این فعالیت باید فرم‌های ناآشكار را به‌صورت اطلاعیه‌ها، بروشورها، مقاله‌های مطبوعاتی و فیش‌دان‌ها كه در مقایسه با حالت پرمدعا و جهانی كتاب، یك نوع ارتباط فعال است، بارور كند.

نكته‌ای كه بنیامین به آن اشاره كرده، نكته‌ای قابل‌توجه و تعمق است.

اینكه نوشتن و عمل‌كردن همسو با یكدیگر حركت كنند، نه‌تنها در فضای اندیشگی از جهات بسیاری قابل توجه است، بلكه می‌تواند ثمرات بسیاری را به ارمغان آورد. آنچه كه ما امروزه بدان سخت نیازمندیم، همین شیوه همسویی است.

فیلسوف و اندیشمند ما نباید ساحت اندیشه را بسان خیابان یك‌طرفه‌ای بداند، بلكه حضور و عمل او نیز می‌تواند بسترهای مناسبی را به‌وجود آورد.

متاسفانه برخی از افراد تصور می‌كنند كه نگارش كتاب و مقاله، تدریس و حتی شركت در كارهای رسانه‌ای به‌تنهایی می‌تواند مفید باشد اما اینان باید بدانند كه این قبیل فعالیت‌ها در فضای عملی است كه تاثیر خود را به جد می‌گذارد.

ستون خیابان یك‌طرفه از این پس در نظر دارد ساحات گوناگون اندیشه را كه به‌نوعی با فضای ملموس زندگی ما ارتباط دارد، مورد بررسی قرار دهد.