پنج تفاوت فیزیولوژیک زن و مرد

خانم ها اختلالات جنسی را جدی بگیرند

برخلاف اختلال‌های جنسی در مردان که تا حدودی در رسانه‌ها به آن پرداخته می‌شود، تقریبا در مورد مشکلات زناشویی در زنان سکوت کامل حکمفرماست، در حالی که شیوع اختلالات جنسی در زنان هم بالاست و این مسأله یکی از عوامل مهم اختلافات همسران و حتی عامل جدایی است. در عین حال باید توجه داشت تفاوت‌های عمده‌ای در فیزیولوژی جنسی میان زنان و مردان وجود دارد...

طبق سرشماری نفوس در سال ۱۳۸۵، جمعیت زنان کشور ۳۴ میلیون و ۶۱۸ هزار و ۲۸ نفر برآورد شده که حدود ۷۰ درصد آنها ۶۴-۱۵ ساله هستند، یعنی تقریبا ۲۴ میلیون نفر زن ۶۴-۱۵ ساله در کشور زندگی می‌کنند. با توجه به اینکه در جوامع مختلف میزان شیوع اختلال‌های جنسی در زنان، بین ۴۰-۳۰ درصد تخمین زده شده اگر متوسط آن را ۳۰ درصد در نظر بگیریم، در ایران حدود ۸ میلیون زن دچار درجه??هایی از مشکلات زناشویی هستند.

پرونده‌های متعدد جدایی از طرف پزشکی قانونی یا دادگاه به دلیل وجود مشکلات زناشویی برای اظهارنظر ارجاع داده می‌شوند. خیلی وقت‌ها زوج‌ها پس از گذشت چند سال از زندگی مشترک، هنوز رابطه زناشویی موفقی نداشته‌اند (ازدواج به وصال نرسیده). متاسفانه طرح موضوع مشکلات جنسی به‌خصوص مشکلات زنان به شکل تابو درآمده است و در بسیاری از موارد، نه بیمار و نه پزشک، جرات صحبت در این مورد را ندارند و اگر بیمار پس از تحمل فشارهای روانی زیاد هم بخواهد مشکل خود را بیان کند یا پزشک در مورد وجود چنین مشکلی بپرسد، باید دنبال کلمه‌های مناسبی بگردند که در بسیاری از موارد دشوار است.

این مشکل در مورد نوشتن مطلب علمی در مورد اختلال‌های جنسی نیز وجود دارد. درصد قابل‌توجهی از زنان در طول زندگی زناشویی خود ارضای جنسی (ارگاسم) را تجربه نمی‌کنند. این مساله عوامل متعددی دارد؛ متاسفانه درصد قابل‌توجهی از مردان نمی‌دانند زنان هم باید مانند آنها به ارضای جنسی برسند. درصدی از مردان نیز که از این موضوع اطلاع دارند، اصولا حقی برای همسرشان قائل نمی‌شوند. برخی مردان نه‌تنها از آناتومی و فیزیولوژی جنسی زنان بلکه در مورد بدن خودشان نیز تقریبا هیچ اطلاعی ندارند و این باعث ایجاد مشکلات عدیده?ای در زندگی زناشویی آنها می‌شود. متاسفانه درصد قابل‌توجهی از زنان نیز حتی افراد تحصیلکرده‌، اطلاعات کافی در مورد آناتومی و فیزیولوژی بدن خود ندارند. برای داشتن رابطه زناشویی طبیعی و موفق، داشتن کمی اطلاعات علمی در مورد روابط زناشویی و باروری و احترام به حقوق طرفین الزامی است. این مساله اطلاعات باید به زبان مناسب هر گروه از مردم در اختیارشان گذاشته شود. معمولا افراد ناآگاه، هیچ‌وقت در پی این فرصت نیستند که به آگاهی‌های خود بیفزایند یا ممکن است اطلاعات را از منابع غیرمعتبر و گمراه‌کننده کسب کنند بنابراین از آنجا که نمی‌توانیم به آحاد مردم در مورد روابط زناشویی سالم آموزش دهیم، باید حداقل منابعی را که چنین اطلاعاتی در دسترس عموم قرار دهد، فراهم کنیم.

● تفاوت‌های پنج‌گانه

تفاوت‌های عمده‌ای بین مردان و زنان در مورد فیزیولوژی روابط زناشویی وجود دارد:

تفاوت اول: اولین مرحله در یک رابطه زناشویی موفق، ایجاد حس «برانگیختگی» است. این برانگیختگی در مردان آسان و از راه‌های متعددی ایجاد می‌شود ولی در زنان بسیار پیچیده است و به‌راحتی به وجود نمی‌آید. برخلاف آقایان، ایجاد حس برانگیختگی در زنان، به یک رابطه خوب عاطفی با همسر نیاز دارد و بدون آن، این حس هرگز برانگیخته نخواهد شد یا اگر ایجاد شود هم به ارضای جنسی منتهی نمی‌شود یا خیلی زود از بین می‌رود.

تفاوت دوم: مدت زمان رسیدن به ارضای جنسی و ملزومات آن در زنان و مردان کاملا متفاوت است. مردان گاهی در عرض چند ثانیه یا حداکثر چند دقیقه به ارضای جنسی (انزال) می‌رسند، ولی زنان برای رسیدن به ارگاسم به زمان طولانی‌تری (معمولا ۱۰ دقیقه یا بیشتر) نیاز دارند. برخلاف آقایان، زنان برای رسیدن به ارگاسم به محرک‌های دیگری نیز نیازمندند. یعنی اگر تمام شرایط مهیا باشد، برای رسیدن به ارضای جنسی در یک زن، حدود ۲۰ دقیقه زمان لازم است که این زمان می‌تواند در افراد مختلف متغیر باشد.

تفاوت سوم: مردان پس از انزال، بلافاصله نمی‌توانند دوباره رابطه برقرار کنند و مدت زمانی لازم است تا مجددا توانایی برقراری رابطه را پیدا کنند. این زمان با توجه به سن مرد، از چند دقیقه تا چند ساعت و حتی روز متغیر است. مدت زمانی را که مرد قابل‌تحریک نیست «زمان تحریک‌ناپذیری» می‌گویند. در زنان این زمان معنا ندارد و در یک بار رابطه زناشویی، می‌توانند حتی چند بار به ارضای جنسی برسند.

تفاوت چهارم: با افزایش سن، پدیده «یائسگی» در زنان اتفاق می‌افتد و دلیل قطع ترشح هورمون‌های مترشحه از تخمدان، تغییرات عمده در دستگاه تناسلی و بدن آنها به وجود می‌آید. این تغییرات تمایلات و توانایی زنان را از بین نمی‌برد، بلکه پدیده طبیعی‌ای در زندگی است که روش برخورد مخصوص به خود را دارد. حدود ۷۰ درصد مردان نیز با بالا رفتن سن، میزان هورمون‌های مردانه کاسته می‌شود که به آن «یائسگی مردانه» می‌گویند.

تفاوت پنجم: برخلاف مردان که دستگاه تناسلی آنها تا آخر عمر بدون تغییر باقی می‌ماند، دستگاه تناسلی زنان در طول زندگی ممکن است دچار تغییرات عمده ای‌ شود؛ گاهی قطع هورمون‌ها در زمان یائسگی، اختلال‌های آناتومیک مادرزادی و زایمان‌های مشکل و متعدد، تغییرات زیادی در دستگاه تناسلی ایجاد می‌کند.

به طور کلی اختلال‌های جنسی در زنان به ۶ گروه بزرگ تقسیم می‌شود که هر کدام راه‌های تشخیص و درمان جداگانه‌ای دارند؛ اختلال در میل جنسی، اختلال در حس برانگیختگی، اختلال در رسیدن به ارگاسم، اختلال درد، اختلال در ترشحات و اختلال در رضایتمندی. خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم پزشکی و تکنولوژی، بسیاری از مشکلات جنسی و تغییرات مرضی و آناتومیک دستگاه تناسلی در زنان با روش‌های مختلف از جمله جراحی قابل‌درمان هستند. مبحث اختلال‌های جنسی در زنان بسیار گسترده است و هر چه زوج‌ها در این مورد اطلاعات بیشتری داشته باشند، روابط زناشویی بهبود می‌یابد و باعث کاهش اختلاف‌های خانوادگی و آمار طلاق و سوءاستفاده افراد سودجو با تبلیغات ماهواره‌ای و... خواهد شد.

دکتر محمدرضا صفری‌نژاد

جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری و رییس انجمن علمی سلامت خانواده و استاد دانشگاه