آنها از نگرانی سیر نمی شوند

خانم ها باید علاوه بر اینكه نگران سلامت كل خانواده هستند نگران سلامت خودشان هم باشند چون اگر خانم خانه, سلامت جسمی و روانی نداشته باشد, حفظ سلامت افراد خانواده با مشكل رو به رو می شود

چه بخواهیم و چه نخواهیم، این زنان هستند كه عمده تصمیم‌گیری‌های مربوط به حوزه سلامت را به عهده می‌گیرند و چه باور كنیم و چه نكنیم همیشه مسوولیت سلامت افراد مذكر خانواده به عهده خانم‌هاست اما فكر می‌كنید چرا در اكثر موارد، مسوولیت پیگیری امور مربوط به حفظ سلامت و درمان بیماری‌ها به عهده زنان است؟ چرا زنان همیشه باید نگران سلامت شوهران، پدران، پسران و برادران خود باشند؟ چرا خانم‌ها باید این افراد مذكر و به خصوص شوهران عزیز را به دكتر ببرند، ساعت مصرف داروها را به آنها یادآوری كنند و تمام تلاش‌شان بر این باشد كه این افراد درست غذا بخورند تا بیمار نشوند؟

● این دل‌سوختگان خستگی ناپذیر

طرح این سوال عجیب و جوانب آن بسیار گسترده است. مطمئن باشید دلایل خاصی وجود دارد چون در بیشتر موارد حلقه اصلی ارتباط خانواده و امر سلامت به خانم‌ها برمی‌گردد. شیوه اجتماعی شدن خانم‌ها و آقایان با هم متفاوت است. تاكنون موارد زیادی مشخص شده است: نگهداری از بچه‌ها، رسیدگی به امور منزل و مواردی از این قبیل. اما درباره اینكه چرا عمدتا وظیفه حفظ سلامت خانواده و به خصوص افراد مذكر خانه هم به دوش زنان خانه گذاشته شده بحث و بررسی زیادی صورت نگرفته است بررسی‌های جدید نشان می‌دهد، این وظیفه، جنبه نهایی تكامل رابطه زن و مرد به حساب می‌آید و شاید بسیاری از خانم‌ها نقش عمیق خود را در حفظ سلامت خانواده به خوبی نمی‌شناسند. فراموش نكنیم زنان و مردان مثل هم نیستند. خانم دكتر سنای، محقق و خبرنگار حوزه سلامت، معتقد است این مسأله به شیوه تكامل و پرورش خانم‌ها برمی‌گردد. در طول تاریخ، خانم‌ها طوری پرورش پیدا كرده‌اند كه مراقب حفظ سلامت افراد خانواده و به خصوص شوهرانشان باشند و این مسأله در طبیعت آنها نقش ثابتی پیدا كرده، به طوری كه ناخودآگاه این كار را انجام می‌دهند و حتی گاهی ارزش واقعی این نقش را از یاد می‌برند. بد نیست به شیوه پرورش و تربیت پسران هم دقت كنیم.

خانم‌ها به عنوان یك مادر بر پسرانشان تاثیر زیادی می‌گذارند. شاید بتوان طوری پسران را تربیت كرد كه خودشان هم بیشتر به فكر سلامت خود باشند. در بررسی‌ها مشخص شده وقتی بچه‌ها با مشكل رو به رو می‌شوند نوع واكنش مادران و پدران با هم متفاوت است. به طور مثال، مطالعات نشان می‌دهد اگر یك دختر و یك پسر روی دیوار بلندی راه بروند زبانی كه پدر و مادر به وسیله آن به این دو هشدار می‌دهند، كاملا متفاوت است. معمولا برای دخترها پیام‌ها بیشتر در زمینه احتیاط و دقت است، چون حس می‌كنند پسرها ذاتا قوی‌تر‌و توانمندتر از آن هستند كه به این نصیحت‌ها گوش كنند! در نتیجه خیلی درباره حفظ سلامتی و احتیاط به پسرها توصیه نمی‌شود. ما باید درباره پیام‌هایی كه به فرزندانمان می‌فرستیم، دقت كنیم به خصوص درباره پسران توجه داشته باشیم كه آنها هم باید یاد بگیرند مواظب خودشان باشند و در شرایطی كه كار خطرناكی می‌كنند، هشدار جدی به آنها داده شود كه خودشان نباید به این كارها دست بزنند. به عبارتی، زبان هشدار و نصیحت درباره حفظ سلامت به دختران و پسران باید یكسان باشد. پدران هم باید بیشتر دقت كنند چون الگوی همانندسازی پسران به حساب می‌آیند و اگر مراقب سلامت خودشان نباشند همین پیام به پسرانشان داده می‌شود.

● پسرها بیشتر در معرض خطرند یا دخترها؟

بازی‌ها وحتی ورزش‌های پسران خطرناك‌تر از دختران است، در نتیجه آنها بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند. مورد جالب این است كه به راحتی در این باره صحبت كنند و الگوی مناسبی به آنها نشان بدهیم. اگر این موضوع را آشكارا و صادقانه با پسرانمان در میان بگذاریم، بهترین لطف را در حقشان كرده‌ایم و می‌توانیم آنها را در قبال سلامتی‌شان مسوولیت‌پذیر بار ‌آوریم.

یك راهكار مناسب این است كه رابطه پسرمان را با پزشك، به خصوص پزشك خانواده، محكم و پایدار كنیم به‌طوری كه پسرمان از ملاقات و صحبت با او احساس رضایت و آرامش داشته باشد. به این ترتیب باید همزمان این پیام‌ها را به او منتقل كنیم كه حفظ سلامت او به عهده خودش بوده و بررسی منظم و رسیدگی به امور سلامت نه تنها نشانه ضعف نیست بلكه مسوولیت‌پذیری او را نشان می‌دهد.

مادران باید علاوه بر برقراری ارتباط مناسب، این مسأله را هم به پسرانشان گوشزد كنند كه مادران و پزشكان، رازدار آنها هستند و بدون نگرانی می‌توانند مشكلات مختلف جسمانی و روانی‌شان را با آنها در میان بگذارند.‌

● با شوهرانی كه حرف گوش نمی‌كنند، چه باید كرد؟

جالب است بدانید باز هم بهترین راهكار در این باره ایجاد رابطه صادقانه، باز و صمیمی است تا به تدریج نقش آنها در حفظ سلامتی به آنها یادآوری شود. در یك نظر سنجی مشخص شد خانم‌ها اطلاعات پزشكی را از تلویزیون، اینترنت، مجلات و پزشكان دریافت می‌كنند و جالب اینكه مردان این اطلاعات را فقط از همسران و مادرانشان دریافت می‌كنند!

مشكل وقتی دوچندان می‌شود كه بسیاری از مردان دوست ندارند همسرانشان برایشان مادری كرده و با دلسوزی آنها را نزد پزشك بفرستند.

اولین اقدام برای این مردان سرسخت این است كه باید حتی اگر دوست نداشته باشند، پیگیر سلامت آنها بود. در مرحله بعدی بهتر است از یكی از دوستان مرد او كه پیگیر امر سلامت بوده و اطلاعات خوبی دارد، درخواست كرد تا این مسائل را با او در میان گذاشته و بر او تاثیر بگذارد. در مواردی كه طرح غربالگری كلی و رایگان برای آقایان مطرح است حتما از او بخواهید این كار را انجام دهد، چون بسیاری از مشكلات پنهان مثل فشارخون بالا و دیابت در این طرح‌ها كشف می‌شوند. هیچ‌گاه در زمینه سلامت، شوهرتان را رها نكنید و در لحظات آرام و تاثیرگذار در این باره با او صحبت كنید. به او بگویید مراقب او هستید و هدفتان حفظ سلامت اوست.

نكته مهم دیگر، صحبت و بررسی مسائل جنسی است كه آقایان تمایل كمتری به طرح آن در حضور پزشك دارند. گاهی مدت‌ها از این مشكلات رنج می‌برند ولی اصلا در پی رفع آن از طریق علمی نیستند. در این موارد اگر خانمی متوجه وجود مشكل شده باشد باید هر طور شده سر صحبت را با او باز كند تا در نقطه‌ای این مشكل مطرح شود. مثلا خانم می‌تواند بگوید: <مدت‌هاست دوتایی با هم پیاده‌روی نكرده‌ایم، بیا كمی راه برویم و درددل كنیم.> و بعد در میان صحبت‌ها به او بگوید كه او را همان‌طور كه هست دوست داشته و دارد تا شوهر به راحتی درباره مشكل خود با او صحبت كند و بعد با روشی كه درباره همسر تشخیص می‌دهد، او را برای رفع مشكل به مراكز درمانی ارجاع دهد. فراموش نكنید كه داشتن رابطه سالم برای حفظ اعتماد به نفس مردها بسیار حیاتی است و اگر در این زمینه مشكل داشته باشند، به شدت افسرده می‌شوند.

گاهی آقایان در سنین میانسالی به دلیل نگرانی از آینده و آنچه برای زندگی‌شان انجام داده‌اند، افسرده می‌شوند و این موضوع روی سلا‌مت جنسی آنها تاثیر منفی می‌گذارد. در این موارد اگر مشكلات فكری حل شود، این مسائل هم خود به خود برطرف می‌شود. به او بگویید كه اتفاقا صحبت درباره مسائل عاطفی و فكری، او را به مرد كامل‌تری تبدیل می‌كند چون یك مرد قوی می‌تواند به راحتی با احساساتش روبه رو شود.

وقتی در این شرایط از شوهرتان حمایت كرده، به او عشق ورزیده و احترام بگذارید، وی به راحتی و بدون اینكه احساس ناراحتی كند، دست كمك به سوی شما دراز می‌كند و از طرح این مسأله خجالت نمی‌كشد.

مقاومت مردان در پیگیری مشكلات روانی مثل افسردگی، اضطراب و غیره بسیار بیشتر از مشكلات جسمانی است و باز هم این زنان هستند كه باید روزها و ماه‌ها تلاش كنند تا مردان راضی به مراجعه به روانپزشك شوند.

نكاتی كه بهتر است زنان و مردان جوان به آن دقت كنند

▪ اضافه وزن دشمن شماره یك سلامت به حساب می آید.

▪ سلامت روان روی روابط همسران و تربیت فرزندان تاثیر می‌گذارد.

▪ كنترل روتین سیستم قلبی عروقی و سرطان مهم است.

▪ مصرف احتمالی الكل و مواد مخدر كه باید حتما به آن توجه شده و در صورت بروز علایم مصرف این مواد فورا برای ترك آن اقدام كرد.

▪ داشتن فعالیت جسمانی مهم است..

نكته آخر اینكه خانم‌ها باید علاوه بر اینكه نگران سلامت كل خانواده هستند نگران سلامت خودشان هم باشند چون اگر خانم خانه، سلامت جسمی و روانی نداشته باشد، حفظ سلامت افراد خانواده با مشكل رو به رو می‌شود.‌

● برای پسرانمان چه كنیم؟

▪ ممكن است دل‌سوزی‌های مادرانه به پسرها این طرز فكر را القا كه مادرهمیشه باید مراقب و نگران سلامتی آنها باشد و این اصلا درست نیست.

▪ طی دوران جنینی، پسرها نسبت به بیماری، مشكلات جنینی و حتی مرگ آسیب‌پذیرتر از دخترها هستند و این مسأله در زمان تولد و حتی در دوران نوزادی و كودكی هم صدق می‌كند/span>.

▪ پسرها هم نسبت به سلامت خود نگران هستند و دوست دارند در این زمینه صحبت كنند و ما پدران و مادران هستیم كه باید این جرات را به آنها بدهیم. در غیر این صورت، پسرها در سنین نوجوانی در این باره هیچ صحبتی با مادرشان نداشته و تا زمانی كه در سنین میانسالی به حمله قلبی مبتلا نشده‌اند، به سراغ پزشك نمی‌روند!

▪ بزرگ‌ترین اقدامی كه ما به عنوان یك مادر می‌توانیم برای پسرانمان انجام دهیم این است كه الگویی در آنها ایجاد كنیم كه به طور منظم برای بررسی‌های روتین نزد پزشك بروند و اگر مشكل روحی یا جسمانی داشتند، بدون نگرانی و كاملا راحت آن را با پدر و مادر خود در میان بگذارند و نگذارند مشكلات كوچك سلامتی آنها به مسائل لاینحل بزرگ تبدیل شود..

فرشته آل علی