چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا

۲۹ ژانویه ۱۸۴۴ ـ «پرو دو» بانی سوسیالیسم لیبرتارین - نگاهی کوتاه به اندیشه و فرضیه های او


۲۹ ژانویه سال ۱۸۴۴ با انتشار کتاب «تعریف مالکیت» به زبان فرانسه در پاریس، جهان دارای یک فرضیه پرداز سوسیالیست تازه شد که «مورخان» اندیشه های اورا بی ثاتیر در انقلاب های سال ۱۸۴۸ …

۲۹ ژانویه سال ۱۸۴۴ با انتشار کتاب «تعریف مالکیت» به زبان فرانسه در پاریس، جهان دارای یک فرضیه پرداز سوسیالیست تازه شد که «مورخان» اندیشه های اورا بی ثاتیر در انقلاب های سال ۱۸۴۸ اروپا ندانسته اند. وی، «پیر ژوزف پرودو» است که در سال ۱۸۰۹ به دنیا آمد و در سال ۱۸۶۵ از این دنیا رفت. «پرودو» که یک روزنامه نگار و در عین حال از بانیان آنارشیسم اروپایی بود عقیده داشت که زیان سیاسی "انباشت ثروت در دست افراد معدود" عمدتا هنگامی آغاز می شود که از آن به صورت "ابزار قدرت" سوء استفاده شود و ثروتمند بخواهد با این ابزار بر پایه منافع خود در سیاست مداخله کند و افراد مورد نظر را وارد حکومت سازد که اگر به نتیجه برسد بر تضاد طبقاتی در جامعه خواهد افزود و فشار بر کارگر و مصرف کننده افزون خواهد گشت و حالت خصومت نادار و دارا از صورت پنهان به آشگار تبدیل خواهد شد که در موارد بسیار به ایجاد انفجار در جامعه منجر خواهد گردید. نتایج این مداخله ثروتمند و صاحب منافع، منحصر به امور داخلی نیست بلکه سیاست خارجی دولت مربوط را نیز در بر می گیرد و اگر چنین دولتی نیرومند باشد سلطه گر و استثمارگر خواهد شد و ... . «پرودو» گوید که مردم نادار که اکثریت جامعه را تشکیل می دهند چشم دیدن ثروتمندان - مخصوصا آنان را که ثروتشان بادآورده است ندارند و با کوچکترین فرصتی بر ضد آنان اقدام و قیام می کنند و مشاهده خشونت در انقلابها، عمدتا به همین سبب است.

«پرودو» برای پیشرفت جامعه خواستار «آزادی اندیشه و عملی ساختن آن و استفاده از استعدادها» است. او گوید که این، حق یک فرد است که در طول عمر خود استعدادش را به کار اندازد. محروم کردن فرد و یا افراد از سه عنصر آزادی بیان اندیشه، آزادی عمل و زادی بکار گیری استعداد باعث طغیان خواهد شد که او از این طغیان حمایت کرده است که تعبیر به آنارشیست بودن او شده است.

مورخان، پرودو را بانی «سوسیالیسم لیبرتارین» می دانند، زیرا که معتقد است که در یک نظام سوسیالیستی هم، مردم باید آزادی اندیشه و عمل داشته باشند تا جامعه رشد کند و به این ترتیب با «انحصار اندیشه» و کنترل استعداد مخالفت کرده است. وی از هواداران محدود بودن اختیارات دولتها و سپرده شدن بسیاری از اختیارات دولتی به انجمن ها و اتحادیه هایی که اعضای آنها دقیقا انتخاب شده و واجد شرایط مشخص باشند که اصل دیگری از اصول آنارشیسم است.

کتاب های «فلسفه فقر»، «تئوری سیاسی» ، «اهمیت عدالت اجتماعی»، «اقتصاد متضاد» و «انقلاب به خاطر تامین و بسط عدالت» سایر تالیفات پرودو هستند. مترجمان انگلیسی آثار پرودو عناوین کتابها را اندکی تغییر داده اند، ازجمله عنوان کتاب «تعریف مالکیت» را «ماهیت مالکیت» و عنوان کتاب انقلاب به خاطر تامین و بسط عدالت را «انقلاب مشروع» نوشته اند. نوشته های او زمینه جامعه شناسی و اقتصاد سیاسی هم دارند. پرودو از هواداران سندیکایی شدن صنوف و تشکیل اتحادیه های کارگری است.