پیامبر اعظم ص از نگاه متفكران غربی

به دلیل كینه توزی معاندان اسلام و مخالفان رسالت نبوی با آن حضرت ص نویسندگانی غیر مسلمان كه با چشمه پاك رسالت ایشان آشنا بوده و از آن جرعه ای آشامیده اند, سعی كردند چهره حقیقی آن بزرگوار را نشان دهند این مقاله در رد اهانت هایی كه به نبی اكرم ص شده, تلاش می كند شمایی از اوصاف و شخصی وی را به منصه ظهور برساند

تاكنون مطالب زیادی درباره نبی اعظم، حضرت محمد (ص) نوشته شده است. به دلیل كینه‌توزی معاندان اسلام و مخالفان رسالت نبوی با آن حضرت (ص) نویسندگانی غیر مسلمان كه با چشمه پاك رسالت ایشان آشنا بوده و از آن جرعه‌ای آشامیده‌اند، سعی كردند چهره حقیقی آن بزرگوار را نشان دهند. این مقاله در رد اهانت‌هایی كه به نبی اكرم (ص) شده، تلاش می‌كند شمایی از اوصاف و شخصی وی را به منصه ظهور برساند.

●منجی بشریت

در اینسایكل پدیای بریتانیكا آورده شده: «انبوهی از مطالب، در متون جدید نشان می‌دهند كه او (پیامبر اسلام (ص)) صادق و درستكار بود و توانسته بود احترام و اعتماد دیگرانی كه مثل او، صادق و درستكار بودند، كسب كند»

جرج برنارد شاو درباره پیامبر اكرم (ص) می‌گوید: «او را باید منجی بشریت خواند. من اعتقاد دارم كه اگر مردی مثل او حاكمی در عصر جدید می‌شد، برای حل مشكلاتش، از صلح و دوستی استفاده می‌كرد. او عالی‌ترین مردی بود كه روی زمین پا گذاشته است. او به دین دعوت كرد، یك تمدن را پایه‌گذاری كرد؛ ملتی را بنا نهاد؛ اخلاق را نهادینه كرد؛ مبدع تعداد زیادی از اطلاحات سیاسی و اجتماعی بود. او اجتماعی زنده و قدرتمند را ایجاد كرد تا آموزش‌های او را به صحنه عمل آورند و دنیای تفكر و رفتار انسانی را برای همیشه و به طور كامل منقلب كرد. نام او محمد (ص) است. او در سال ۵۷۰ بعد از میلاد، در عربستان چشم به جهان گشود. رسالت خود برای دعوت به دین راستین (اسلام) را در سال ۴۰ عمر خود آغاز كرد و در شصت و سومین سال عمرش با جهان وداع گفت. در مدت كوتاه ۲۳ سال از پیامبری­اش، به پرستش خدای یگانه رهنمون شد. وی مردم را از جنگ و نزاع‌های قبیله‌ای رهانید و به اتحاد و همبستگی ملی رسانید. او در این مدت (۲۳ سال) مردم را از هرزگی و مستی، به اعتدال و پرهیزكاری، از آنارشیسم و بی‌قانونی به زندگی نظام‌مند و از تباهی، به بالاترین معیارهای تعالی اخلاقی هدایت كرد. تاریخ بشری، چنین دگرگونی كاملی را از جانب یك شخص یا در مكانی دیگر، قبل از پیامبر اسلام (ص) یا پس از او، نشناخته است. تصور همهٔ این عجایب باور نكردنی در طی این دو دهه نیز سخت است.

●هیچ‌كس با او قابل مقایسه نیست

لامارتین، مورخ مشهور، در كلامی با موضوع اهم عجایب بشری می‌گوید: «اگر بزرگی هدف، كم بودن ابزار و رسیدن به نتایج شگفت‌انگیز، سه محور سنجش هوش بشری باشد، چه كسی ادعای مقایسه بزرگ‌مردان تاریخ كنونی را با محمد (ص) دارد؟ نام‌آورترین مردمان، فقط ارتش، قوانین و فرمانروایی‌ها را ایجاد كرده‌اند. اگر نگوییم آنچه آن‌ها بنیاد نهاده‌اند چیزی نیست، باید گفت، چیزی بیشتر از قدرت مادی كه غالباً در چشم به هم زدنی فرو می‌پاشد، ایجاد نكرده‌اند. این مرد نه فقط ارتش‌ها، قوانین، فرمانروایی، مردمان و سلسله‌ها، بلكه میلیون‌ها نفر، یعنی یك سوم از ساكنان این جهان و حتی بیشتر از آن را حركت داد. او پرستشگاه‌ها، خدایان، ادیان، عقاید، اندیشه‌ها و نفوس را متحول كرد. صبر او در پیروزی؛ بلند همتی او كه تماماً در جهت یك عقیده بود، نه نوعی تلاش برای فرمانروایی؛ نمازهای بی‌نهایت او؛ زمزمه‌های سرّی او با خدا؛ مرگ او و پیروزی او بعد از مرگ؛ گواه بر هواخواهی او نیست؛ بلكه ایمانی راسخ است كه به او قدرت داد تا یك عقیده دینی را اصلاح كند. این عقیده دینی دو اقرار دارد: یگانگی خدا و غیر مادی بودن او؛ اول این كه، خدا چیست، اقرار بعدی این‌كه، خدا چه نیست. ابتدا سرنگونی خدایان دروغین با شمشیر، سپس شروع یك عقیده با گفتار حكیم، سخنران، رسول، قانون‌گذار، سلحشور، فاتح ابواب عقاید، اعاده كننده منطقی در آیینی بدون تجسم خدایان، سرنگون كننده طاغوت‌های زمان، كسی نیست جز محمد (ص) حال، سؤال این است كه، با توجه به همه معیارهایی كه عظمت بشری سنجیده می‌شود، آیا هیچ‌كسی بلند‌بالاتر از محمد (ص) وجود دارد؟محمد (ص) در چنین زمینه‌هایی متنوع از تفكر و رفتار بشری و در كامل‌ترین فروغ تاریخ بشری تربیت شده است. ریز و درشتی كه در مورد زندگی خصوصی و خطابه‌های عمومی او ذكر شده، دقیقاً سندیت دارد و از روی ایمان، صادقانه برای روزگار ما نگه داشته شده است. صحت یادداشت‌ها آن‌قدر حفظ شده است كه نه فقط توسط پیروان مؤمن به او، بلكه به وسیله منتقدان متعصب او نیز تأیید شده است. محمد یك معلم مذهبی، یك مصلح اجتماعی، یك رهبر اخلاقی معنوی، تجسم بزرگ اجرایی كردن امور، دوستی با وفا، همنشینی زیبا، شوهری علاقه‌مند، پدری با محبت بود؛ همه را با هم داشت. مرد دیگری در تاریخ نیست كه در هر كدام از این جنبه‌های مختلف زندگی بر او برتری یابد، یا با او برابری كند. فقط آن شخصیت نوع دوست بود كه چنین كمالات باور نكردنی را در خود جمع كرده بود.»

●توكّل مطلق به خداوند

ماهاتما گاندی، در كتاب «هند جدید» در مورد شخصیت محمد (ص) می­گوید: «جالب است بدانید كه بهترین كسی كه امروزه بدون هیچ چون و چرایی در قلب میلیون‌ها انسان جا گرفته، محمد (ص) است. از اینجا من متقاعد شده‌ام كه این شمشیر نبود كه در آن روزها مردم زیادی را تسلیم اسلام كرد. محمد (ص) سخت ساده زیست بود؛ مثل دیگر پیامبران متقی بود؛ به شدت امانت‌دار بود. از خودگذشتگی شدید نسبت به دوستان و پیروان، جسارت، بی‌باكی، توكل مطلق به خدا و رسالت شخصی از ویژگی‌های محمد (ص) بود. قبل از استفاده از این ویژگی‌ها، او به هیچ‌وجه از شمشیر برای برداشتن سدهای جلوی راه خود استفاده نمی‌كرد. وقتی من دومین جلد كتاب «زندگی‌نامه پیامبر» را تمام كردم، متأسف بودم كه چرا نمی‌توانم از زندگی این پیامبر بیشتر بخوانم.» توماس كارلیل دركتاب قهرمانان و قهرمان‌پرستی خود، این‌گونه ابراز حیرت می‌كند: «چگونه یك مرد، تك و تنها می‌تواند قبایل در حال جنگ را با هم متحد كند و از عرب‌های بادیه‌نشین سرگردان، مقتدرترین حكومت بسازد و در كمتر از دو دهه، امتی متمدن را به وجود آورد.»

●مظهر محبت

دیوان چند شرما می‌نویسد: «محمد مظهر محبت بود، اطرافیانش تأثیر او را احساس می‌كردند و هرگز آن را فراموش نمی‌كردند.»

ادوارد گیبن و سیمن اوكلی درباره اقرار به اسلام چنین می‌گویند: «اقرار ثابت و ساده به اسلام چنین است، من به خدای یگانه و اینكه محمد رسول خداست، اقرار می‌كنم. تصویر عقلانی از خدا هرگز به صورت یك بت قابل رؤیت، تنزل پیدا نمی‌كند و جایگاه پیامبر، هرگز از چارچوب كرامت انسانی پا فراتر نمی‌گذارد؛ فرامین زندگی كه او آورده، سپاس‌گذاری مریدانش را در چارچوب منطق و دین نگه داشته است.»

محمد (ص) از یك موجود بشری چیزی بیشتر یا كمتر نداشت. فقط مردی بود با مأموریتی باشكوه: او وظیفه داشت بشریت را برای پرستش یك و فقط یك خدا متحد كند و روش درست بودن ودرست زندگی كردن براساس فرمان‌های خدا را به آن‌ها یاد دهد. او همیشه خودش را بنده و رسول خدا معرفی می‌كرد و نیز حقیقتاً هر عملی از او، بیانگر این تعریف بود.»

شاعر مشهور هندی، ساروجینی نایدو، با توجه به یكسان بودن افراد نزد خدا در اسلام می‌گوید: «دین اسلام، اولین دینی بود كه مردم سالاری را توصیه و اجرا كرد؛ از آن جهت كه در مسجد و در پنج نوبت روزانه، وقتی كه برای اقامه نماز، اذان گفته می­شود و عابدان با هم جمع می­شوند، مردم سالاری دینی مجسم می­شود؛ زیرا رعیت و پادشاه، كنار در كنار هم اعلان می­كنند: فقط خدا برتر است. من بارها و بارها با این وحدت كه طبیعتاً مردمان را با یكدیگر برادر می­سازد، مواجه شده­ام.

پروفسور هورگرونجی می­گوید: «وحدت ملت­های بنا نهاده شده توسط پیامبر اسلام، براساس اصول اتحاد بین­المللی و اخوت بشری بنا شده كه می­تواند الگویی برای ملت­های دیگر باشد. در حقیقت هیچ ملتی در جهان نمی­تواند نظیری برای فهم ایده اتحاد ملت­ها كه در اسلام انجام شده است، نشان دهد. همیشه در دنیا تمایل به افسانه­سرایی بوده است؛ اما تاریخ گواهی می­دهد، هیچ­كدام از افسانه­ها نتوانسته­اند، آنچه، حتی قسمتی از آنچه محمد (ص) انجام داده را انجام دهند. تنها هدف او از این تلاش، متحد كردن نوع بشر برای پرستش خدای یگانه در چارچوب نظام فضیلت اخلاقی بوده است. محمد (ص) یا پیروانش هرگز در هیچ موقعی ادعا نكردند كه او پسر خدا یا تجسمی از خدا یا مردی خدامنش است. او همیشه و تا امروز، فقط به عنوان فقط رسول برگزیدهٔ خدا مطرح شده و می­شود.»

●موفق در دین و دنیا

میشل اچ­هارت در كتاب جدیدش می­نویسد: « من محمد را برای معرفی در فهرست اشخاص پرنفوذ دنیا كه خوانندگان را متعجب می­كند انتخاب كردم؛ اما (خود دریافتم) كه او تنها كسی بود كه در تاریخ، در دو بعد دین و دنیا، در نهایت موفقیت بود.»

كا- اس- راماك ریسنا رائو، استاد فلسفه، در كتابش (محمد پیامبر اسلام)، او را مدل كامل زندگی انسانی بیان می­كند: «شخصیت محمد، به گونه­ای است كه رسیدن به تمام حقیقت آن بسیار سخت است. نظری اجمالی، این ابعاد را روشن می­كند: محمد پیامبر، دلاور، تاجر، سیاست­مدار، سخنور، اصلاح­طلب، پناه دهنده یتیمان، حامی بردگان، منجی زنان، قاضی و روحانی است. او یك قهرمان است.»

امروزه بعد از پایان چهارده قرن، زندگی و تعلیمات محمد، بدون تغییر و تبدیلی یا اضافه­­ای حفظ شده است. آن­ها امیدهای لایزالی را برای درمان ناخوش­های نوع بشر ارائه داده­اند. این ادعا، ادعایی از پیروان محمد نیست؛ بلكه نتیجه گریزناپذیری از مطالعه تاریخ انتقادی و عاری از تعصب است. حداقل شما می­توانید به عنوان یك انسان متفكر و علاقه­مند، لحظه­ای بایستید و از خودتان بپرسید: آیا این اظهارات فوق­العاده و انقلابی می­تواند واقعاً درست باشد حال با تصور اینكه، كسانی كه ادعاهای بالا را بیان كرده­اند، واقعاً راستگو هستند. شما لازم نمی­بینید برای شناختن او تلاشی بكنید؟ این كار هزینه­ای نخواهد داشت؛ اما شروعی برای فضایی كاملاً جدید در زندگی شما خواهد بود.

نویسنده: حسین پاشا

منبع:The Institute of Islamic Information

پی‌نوشت:۱- از محققان مركز مطالعات اسلامی شیكاگو

منبع:ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۳۸