از تحرک تا سلامت

شیوه زندگی خود را تغییر دهید

پدربزرگ چند سال پیش​ زمین خورد و پایش شکست. این تجربه برای او آنقدر تلخ بود که از آن پس از جای خود حرکت نمی‌کند. او دچار اضافه‌وزن شده است و با این که کمترین حرکت را از خود نشان می‌دهد درد در مفاصل او روز به روز بیشتر می‌شود.

او پیشنهاد پزشک معالجش برای پیاده‌روی و کم‌کردن وزن را نمی‌پذیرد و می‌گوید: اینها می‌خواهند برای خودشان دکان باز کنند که من بخورم زمین و دوباره کلی خرج کنم.

شیوه زندگی پس از نقاهت او سبب شده است ​ منزوی و تا حدی افسرده شود. اضافه‌وزن به سلامت او لطمه‌زده و چربی​ و فشارخونش را بالا برده است.

● حرکت به سمت سلامت

فعالیت بدنی در همه سنین موجب سلامت جسمی و عامل دوری از ابتلا به انواع بیماری‌ها محسوب می‌شود. فعالیت فیزیکی موجب بهبود بهداشت روان، کنترل حرکتی و فعالیت‌های شناختی ذهنی می‌گردد. در صورتی که افراد مسن چنین سبکی را برای زندگی انتخاب کنند، هم از جنبه جسمی سلامت خود را حفظ می‌کنند و هم در ارتباط اجتماعی خود با سایرین موفق می‌شوند. به این ترتیب فعالیت بدنی باعث می‌شود انسان از بیماری‌های قلبی و سکته مغزی نجات پیدا کند، به فشار خون و عوارض آن دچار نشودو از بیماری قند به ویژه نوع دوم آن دور

بماند.

با خوردن غذای خوب و مناسب و تحرک،​ ​ چاقی سراغ شما نمی‌آید و به بیماری پوکی استخوان یا نرمی استخوان مبتلا نمی‌شوید. این سلامت​ سبب می‌شود ​ با دیگران ارتباط بهتری داشته باشید و رابطه تان مثل دو انسان مشابه باشد نه یک بیمار یک عیادت کننده.

● زندگی تازه

نسترن ـ الف، بانوی ۷۴ ساله شاید یکی از سالم ترین بانوان مسن باشد که من سراغ دارم.

او بعد از این‌که مقداری اضافه‌وزن پیدا کرد دچار زانو درد شد و برای فیزیوتراپی یک دوره درمانی در بیمارستان را آغاز کرد.

اما بعد از پایان دوره درمانی خود دستورالعملی از پزشک معالجش دریافت کرد که سر لوحه زندگی‌اش شد. ورزش مستمر روزانه، کنترل مواد غذایی که مصرف می‌کند و دریافت ریز مغذی‌های مورد نیاز بدنش از جمله مواردی بود که به دستور پزشک خود در برنامه روزانه‌اش گنجاند.

امروز او شرایط خود را چنین توصیف می‌کند: «سرحال و با نشاط. انگار زمان متوقف شده است و روند پیری را کندتر کرده‌ام. دردهای گاه و بی‌گاهی که سراغم می‌آمد کمتر شده است و احساس سبکی می‌کنم.»

هرچه عمر می‌گذرد، اهمیت سلامت جسمی بیشتر نمایان می‌شود. انجام تمرین‌های منظم و هدفمند و داشتن نشاط بدنی بهترین راه ممکن برای دوری از انواع بیماری‌هاست، بیماری‌های گوناگونی که معمولا عموم اشخاص در سنین بالا به آن دچار می‌شوند و گاهی انجام این تمرین‌ها منجر به رفع عوارض بیماری‌های قبلی نیز می‌شود. بهبود انعطاف‌پذیری، حفظ تعادل عضلانی می‌تواند در پیشگیری از افزایش بسیاری از علل ناتوانی در بین سالمندان کمک کند. تحقیقات علمی ثابت کرده است ​شیوع بیماری‌های روانی در بین مردمی که دارای فعالیت‌های بدنی بیشتر هستند، کمتر مشاهده می‌شود. فعالیت‌های فیزیکی مفید حتی اگر درسنین بالا نیز شروع شود، بسیار لذت بخش و مفید است و در رفع بیماری‌های شایع سالمندان نظیر بیماری‌های قلبی و عروقی، آرتریت، استئوپروز و فشارخون بالا و... کمک موثری می‌کند.

اگر تمرین‌ها و فعالیت‌های فیزیکی به طور مرتب و منظم انجام گیرد، به بهبود و تسکین دردها و ناتوانی‌های همراه با این بیماری‌ها منجر می‌شود و حتی اگر از سنین پایین شروع شود، می‌تواند پیشگیری‌کننده باشد. فعالیت‌های فیزیکی در پیشگیری از ابتلا به بعضی اختلالات روانی مانند افسردگی و بیماری آلزایمر بسیار موثر است. فعالیت‌های ورزشی سازمان یافته برای رفع هیجانات فردی مناسب بوده و به طور مثال قدم‌زدن برای فرد این فرصت را ایجاد می‌کند تا به جامعه نزدیک‌تر شود و سبب کاهش احساس تنهایی، دلتنگی و سرخوردگی اجتماعی شود.

● تحرک و مبارزه با پیشرفت بیماری

یکی از بیماری‌هایی که با افزایش سن گریبانگیر بسیاری از سالمندان می‌شود آرتریت است. این بیماری سبب محدودیت فیزیکی در سالمندان می‌شود، اما فعالیت‌های فیزیکی در کنترل التهاب و درد مفاصل وارد عمل می‌شوند و عواقب این بیماری‌ها را روز به روز کاهش می‌دهند.

به همین خاطر سالمندان باید فعالیت‌های فیزیکی مورد علاقه خود را انجام دهند و در صورتی که دارای شرایط خاص مثل ناتوانی‌هایی در تحرک باشند با مراجعه به پزشک حدود تحرک خود را مشخص کنند. به طور کلی فعالیت‌هایی نظیر قدم زدن، شنا کردن، حرکات کششی، باغبانی و دوچرخه سواری برای میانسالان مفید است. از آنجا که جمعیت سالمندان بالای ۶۰ سال در۲۰ سال آینده دو برابر خواهد شد کاهش و به تاخیر افتادن ناتوانی مربوط به سن، شاخص مهم بهداشت عمومی محسوب شده و فعالیت فیزیکی نقش مهمی در حفظ و پایداری سلامت​ در تمامی سنین بازی می‌کند.

هرچه عمر می‌گذرد، اهمیت سلامت جسمی بیشتر نمایان می‌شود. انجام تمرین‌های منظم و هدفمند و داشتن نشاط بدنی بهترین راه ممکن برای دوری از انواع بیماری‌هاست

حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی ساده و منظم نظیر قدم‌زدن به کاهش خطر مرگ زودرس، کاهش ‌۵۰ درصدی خطر پیشرفت بیماری‌های قلبی و انواع سرطان‌ها بخصوص سرطان روده، دیابت نوع دوم و پیشگیری یا کاهش فشارخون کمک می‌کند. همچنین با ورزش منظم پوکی استخوان کاهش یافته و کمردرد پیشرفت نخواهد کرد.

● تحرک و ارتقای روحی

تحقیقات نشان می‌دهد​ تحرک بخصوص وقتی جنبه دسته​جمعی پیدا می‌کند سبب کاهش استرس و احساس تنهایی و افسردگی می‌شود.

همچنین رفتارهای پر خطر و مصرف دخانیات را نیز با این روش می‌توانید کم کنید.

این امکان وجود دارد ​فردی که هر روز با نرمش جسمش را سرحال و شاداب می‌کند، نسبت به کسی که ده یا۲۰ سال از او کوچک‌تر است، اما اهل نرمش و ورزش نیست، خیلی بهتر و راحت‌تر زندگی کند و حتی بیشتر از او هم زنده بماند.

در مورد ورزش‌هایی نظیر شنا، دوچرخه سواری و پیاده‌روی باید روزانه ده دقیقه به زمان تمرین خود اضافه کنید تا این‌که مجموع زمانی که فعالیت فیزیکی انجام می‌گیرد، به ۶۰ دقیقه برسد.

هر نوع فعالیتی که شرایط مناسب را برای سلامت جسمی و روحی فراهم آورد مفید است. قدم‌زدن آهسته و تند، نظافت منزل، باغبانی، دوچرخه‌سواری، کوهپیمایی و… در سلامت و شادابی مؤثر است. انجام حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط در اغلب روزهای هفته یا ترجیحا هر روز که تعداد آن بین حداقل و حداکثر فعالیت روزانه باشد برای سلامت سالمندان بسیار ضروری است و منجر به کاهش اثرات و کندی روند پیری می‌گردد.

در صورت انجام فعالیت‌های شدید توصیه می‌شود قبلا با پزشک خود مشورت کنید.

ماندانا ملاعلی