چگونه با ریزش مو کنار بیاییم

پاسخی به یکی از پرسش های رایج بعد از شیمی درمانی

یکی از اولین تصویرهایی که از شیمی‌درمانی در ذهنمان می‌آید؛ تصویر کسانی است که موهای خود را از دست داده‌اند. این تصویر می‌تواند آزاردهنده و ناراحت‌کننده باشد...

چه برای بیمار و چه برای اطرافیانش اما ناامیدی و ناراحتی چاره نیست و می‌توان با استفاده از برخی روش‌های درمانی و استفاده از وسایل جانبی این دوران را با امیدواری بیشتر گذراند.

در بیشتر افراد ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از شروع شیمی‌درمانی، ریزش موها شروع می‌شود زیرا فولیکول‌های مو آسیب می‌بینند و پوست سر به شدت حساس می‌شود. بیشتر اوقات از دست دادن موهای سر از نظر عاطفی بسیار آسیب‌زننده است، مخصوصا در خانم‌ها. اما چگونه می‌توان با از دست دادن موها که هم از نظر روحی و هم از نظر فیزیکی به ما آسیب می‌زنند، کنار آمد؟

چگونگی کنار آمدن، مدیریت و حل این مشکل کاملا به تصمیم شخصی شما ربط دارد.

● کوتاه کردن مو و اعلان جنگ

بعضی‌ها در دوران ریزش، موهایشان را می‌زنند. خیلی از خانم‌ها ترجیح می‌دهند به جای اینکه استرس ناشی از ریختن موهایشان را تحمل کنند خودشان موهایشان را کوتاه کنند و بعد از این کار در میان جمع خانواده می‌روند تا عکس‌العمل آنها را در برابر شجاعت خود ببینند. آنها از این کار انرژی می‌گیرند و احساس می‌کنند آنها هستند که با سرطان مقابله می‌کنند و آن را عقب می‌زنند، نه اینکه سرطان آنها را به عقب براند.

● رنگ‌کردن به شرط و شروط

به علت چندرنگ شدن موها، بیشتر افراد ترجیح می‌دهند آنها را رنگ کنند ولی قبل از انجام هر عمل شیمیایی‌ای روی موها، باید با متخصص تومورشناسی و پوست مشورت کرد.

● چطور ریزش مو را در دوران شیمی‌درمانی کاهش دهیم؟

ریزش موها به صورت تکه‌ای یا کچلی کامل، از آثار جانبی شیمی‌درمانی است و به نوع، اندازه و میزان شیمی‌درمانی بستگی دارد. گرچه فقط موهای سر نمی‌ریزد و موهای تمام بدن از دست می‌روند ولی فقط ریزش موهای سر است که در افراد سرطانی، مخصوصا خانم‌ها، باعث استرس و ترس می‌شود، اما خوشبختانه راه‌های درمانی متفاوتی وجود دارد که می‌توان ریزش موها را با آنها به حداقل رساند، ولی باید قبل از هر چیز بدانید که هیچ‌کدام از آنها صددرصد موثر نیستند. البته صددرصدی نبودن این درمان‌ها نباید مانع تلاش شما برای حفظ موهایتان شود.

● ماینوکسیدیل و تاخیر در ریزش مو

تحقیقی در سال ۱۹۹۶ نشان داد ماینوکسیدیل گرچه نمی‌تواند از ریزش موهای خانم‌هایی که تحت شیمی‌درمانی برای درمان سرطان‌پستان هستند جلوگیری کند، ولی ریزش موها را به تاخیر می‌اندازد و بازگشت موها را سریع‌تر می‌کند. استفاده از ماینوکسیدیل روی پوست سر، رشد مجدد موها را افزایش می‌دهد. این دارو ارزان است و تاثیر آن روی رشد موها ثابت شده است ولی استفاده آن به پوست سر آسیب می‌رساند و باعث خارش آن می‌شود. اگر بیماری‌ قلبی دارید، حتما قبل از استفاده از آن با پزشک متخصص قلب مشورت کنید چرا که این دارو ممکن است باعث افزایش تپش قلب یا کاهش فشارخون شود.

● کاهش درجه حرارت پوست سر با کلاه ژله‌ای

با توجه به نوع و دوز شیمی‌درمانی‌ای که دریافت می‌کنید، پوشیدن کلاه ژله‌ای یخ‌زده یا گذاشتن کیسه یخ روی سر در طول شیمی‌درمانی به کاهش ریزش موها کمک می‌کند. علت آن را می‌توان این‌گونه توضیح داد: «سرد کردن و خنک‌کردن پوست سر هنگام دریافت وریدی شیمی‌درمانی، باعث تنگ شدن مویرگ‌های سر و پایین آمدن فشارخون در سر می‌شود و خون کمتری به فولیکول‌های مو می‌رسد. با این روند می‌توان میزان داروی شیمی‌درمانی که از طریق خون به فولیکول‌های مو می‌رسند، کاهش داد تا کمتر آسیب ببینند و ریزش مو کاهش ‌یابد.» البته باید بدانید گذاشتن کلاه ژله‌ای یا کیسه یخ روی سر کار آسانی نیست و تحمل و صبر زیادی می‌طلبد. البته اگر خواستید این روش را امتحان کنید، حتما با پزشک معالجتان مشورت کنید زیرا می‌تواند در برخی افراد خطرآفرین باشد و ریسک متاستاز را بالا ببرد.

● چگونه از موهای تازه رشد کرده بعد از شیمی‌درمانی مراقبت کنیم؟

اگر در طول شیمی‌درمانی موهای خود را از دست داده‌اید نگران نباشید زیرا این امکان وجود دارد که ۲ تا ۳ هفته بعد از اتمام دوره شیمی‌درمانی، موهایتان دوباره رشد ‌کنند. البته جنس و حجم موهایی که تازه‌ می‌رویند با موهای قبل متفاوت است. معمولا با توجه به نوع شیمی‌درمانی، در طول ۶ ماه تا ۱ سال بعد از اتمام دوره شیمی‌درمانی، موهای سر دوباره می‌رویند. اگر موهایتان پس از این مدت رشد نکردند، این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید زیرا علت آن می‌تواند کمبود زینک (روی)، آهن یا مشکلات غده تیرویید و استرس باشد. در این صورت مشکل با تجویز قرص‌های آهن و زینک یا برطرف‌کردن مشکلات تیرویید یا داروهای آنتی‌اکسیدان قابل حل است. موهای تازه روییده هم از نظر رنگ و هم از نظر جنس با موهای قبلی متفاوت هستند؛ آنها معمولا خاکستری، نازک و شکننده‌اند. حتی ممکن است وزوزی‌تر از موهایی باشند که قبلا داشته‌اید. کوتاه کردن قسمت‌های وزوزی و شکننده مو می‌تواند به بهتر شدن وضعیت موها کمک کند.

منبع: Health

بهروز میرزایی