قطارهایی كه متوقف نمی شوند

وقت های اضافی معمولاً مایه دردسر در فوتبال هستند و در بسیاری از اوقات با نمایش های زیبایی همراه نیستند و در برخی موارد تیم های حاضر در آن فقط با این قصد قدم به صحنه می گذارند كه بازی را ببندند و با ضربات پنالتی فتح كنند, اما این بار هر دو تیم و به خصوص ایتالیا بدشان نمی آمد كه كار را در همان وقت اضافی تمام كنند و در انتظار ضربات پنالتی نمانند

● یادگاری یك نبرد كلاسیك

اگر فوتبال را زیبا می دانیم، اولین بازی مرحله نیمه نهایی جام جهانی امسال بزرگترین و قاطع ترین سند در خصوص صحت این مدعا بود. ورزشگاه وست فالن شهر دورتموند آلمان طی این پیكار به محل ارائه بهترین و پیشرفته ترین نمایش فوتبال بدل شد و به عنوان یكی از بازی های كلاسیك جام های جهانی به یادگار خواهد ماند.

اما چه چیزهایی باعث شدند كه این مسابقه چنین حالتی را بیابد؟ از مسبب های اصلی، مربیان دو تیم (ایتالیا و آلمان) بودند. مارچلو لیپی و یورگن كلینزمن دقیقاً می دانستند كه چه می كنند. برخلاف اسون گوران اریكسون مربی كنار رفته و سوئدی تیم ملی انگلیس، آنها برنامه هایی مشخص و روشن داشتند. بازیكنان تحت فرمان خود را نیك می شناختند و بنابراین براساس توانایی ها و مشخصه های آنان برنامه ریختند و طرح ارائه دادند. و آنها در تضاد با اریكسون با شور و عشق این كار را كردند و مشاركت بسیار بیشتری در بازی داشتند و به خصوص كلینزمن چنان در بازی غرق بود و شركت داشت و تحرك نشان می داد كه انگار یكی از بازیگران حاضر در میدان است و بر سر تصاحب هر توپی با شاگردانش یار و همبازی و در حال رد و بدل كردن توپ با آنان است.

كلینزمن چون خودش قبلاً یك مهاجم بزرگ بوده، بیش از هر چیز به حمله و گلزنی و اجرای بازی های مثبت می اندیشد. شاید به نظر برسد كه در مسابقه با ایتالیا او تیمش را محتاطانه به زمین فرستاد و در درجه اول می خواست كه بازی صفر- صفر و كار به ضربات پنالتی كشیده شود، اما حتی در چنان شبی نیز مدافعان كناری و «بال»های تیم او سرشار از میل به نفوذ و باز كردن دفاع حریف و گلزنی بودند و یكی دو هافبك ژرمن ها نیز فقط به گلزنی می اندیشیدند. لیپی هم به نوبه خود تصورات و برداشت های حاكم بر فوتبال ایتالیا را عوض كرده و تصویر تازه ای از آن را به وجود آورده است. سال ها گفته و به درستی تاكید می شد كه فوتبال ایتالیا بیش از حد تدافعی و محتاطانه است. اما آنچه تیم ملی این كشور از زمان روی كار آمدن او انجام داده چیزی به كلی متفاوت و فوتبالی رو به جلو، مثبت و در اندیشه فتح دروازه رقبا و همچنین تسخیر قلوب مردم است.

البته برخلاف آنچه كمیته فنی فیفا اعلام كرد، ستاره مسابقه ایتالیا- آلمان نه آندره آ پیرلو بلكه فابیو كاناوارو بود. مدافع وسط و كاپیتان ایتالیا چنان خوب كار كرد كه یك بار دیگر قوت و توان خط دفاعی ایتالیا به بارزترین وجه كار این تیم بدل شد، اما امروز در تیم ایتالیا یك خط دفاعی فقط پایه و بنیادی برای حفاظت و حمایت از حمله وران تیم محسوب می شود و با این كه هنوز هم كمبود خلاقیت در خط میانی ایتالیا محسوس است اما زوج گتوزو و پیرلو به خوبی توانسته اند این خط را به حركت درآورند. اولی یك تخریبگر برای بازی حریفان است و دومی یك عامل سازنده عالی برای حمله وران تیمش و تغذیه كننده آنان. ایتالیا البته فرانچسكو توتی را هم دارد كه یك بازیكن خلاق و باهوش است و می تواند در روز خوبش هر گرهی را بگشاید.

با این اوصاف جای تعجبی نداشت كه گل اول (و سرنوشت ساز) ایتالیا در واپسین دقایق وقت اضافی را فابیو گروسو زد كه یك مدافع- هافبك چپ است. او در آن شب بیشتر دقایق را در زمین حریف گذراند و جان لوكا زامبروتا نیز همین حالت را در سمت راست میدان داشت و در عین شركت در كارهای تهاجمی حاضر و آماده بودند كه بلافاصله به حالت دفاع برگردند و كارهای مهمی را هم در این زمینه انجام بدهند.

● حتی «ماتراتزی» هم می درخشد

و لیپی آنقدر خوب و تیم فعلی ایتالیا چنان پربار است كه حتی ماركو ماتراتزی «كم عقل و پرخاشگر» نیز در سیستم آنها یك بازیكن مفید نشان می دهد و اینچنین بود كه از او هم یك ستون در قلب خط دفاع آتزوری ساخته شد و روباه نقره ای (لقب لیپی) از این بازیكن ذاتاً مضر، یك بازیكن ظاهراً مفید ساخت.

این یك جمله كلیشه ای برای اینگونه موارد شده است كه: «در یك دیدار فوق العاده لابد تمامی بازیگران حاضر در زمین خوب بوده و عالی عمل كرده اند»، اما این جمله این بار نه یك شعار بلكه حقیقتی مسلم است. بدون هیچ استثنای خاصی، تمامی بازیگران از جان مایه گذاشتند و در كمترین فرصت یار كناری خود را می یافتند و برای پرورش بازی تیم شان فضاسازی می كردند و در مقابل هیچ كار دشواری نیز كم نمی آوردند. آنها پاس می دادند و سپس در محل بعدی ظاهر می شدند تا پاس را دریافت دارند. چرا سایر تیم های جام قادر به انجام این كار نبوده اند؟ اضافه بر آن بازیگران هر دو تیم با یك وضعیت خوب روحی و فكری گام به میدان نهاده بودند. شاید آنها از دیدارهای مكرر و پرشمار قبلی تیم های خود خسته و كوفته بودند، اما این مسئله در رفتار و بازی آنها چندان نمود نداشت.

درست است كه داور مكزیكی مسابقه (آرچوندیا ته لز) مجبور شد كه اخطارهایی را هم بدهد اما استفاده وسیع از «كارت» ها دستور روز نبود. برعكس بازیگران دو تیم فقط می خواستند بازی كنند و شرافتمندانه بجنگند و نتیجه بگیرند و دخالت خاصی هم در كار داور نداشتند. البته داور هم تمایل زیادی به استفاده از كارت هایش نداشت و برخلاف بسیاری از داوران شاغل در جام برای چنین كاری پای به میدان نگذاشته بود. او به این نتیجه صحیح رسید كه در فوتبال كه خواه ناخواه یك ورزش پربرخورد و فیزیكی است، نمی توان راحت و آسان در میدان قدم زد و تن به هیچ مسئله ای نداد.

اما در مسابقه پرسروصدای پرتغال و هلند در مرحله یك هشتم نهایی داور روسی (والنتین ایوانف) آن قدر از كارت هایش استفاده كرد كه حسابش از دست همگان در رفته بود. در دیدار ایتالیا- آلمان چندبار مشاهده شد كه بازیكنان زمین خورده به یاری یكدیگر شتافتند و دست هم را گرفتند تا از زمین بلند شوند و بازی را پی گیرند و در آن تاخیر نیندازند. البته تكل های خطرناك «از پشت» هم داشتیم ولی هدف نابود كردن حریف نبود، بلكه فقط تصاحب توپ در اندیشه بازیكنان جای داشت.

● كارهای باارزش

وقت های اضافی معمولاً مایه دردسر در فوتبال هستند و در بسیاری از اوقات با نمایش های زیبایی همراه نیستند و در برخی موارد تیم های حاضر در آن فقط با این قصد قدم به صحنه می گذارند كه بازی را ببندند و با ضربات پنالتی فتح كنند، اما این بار هر دو تیم و به خصوص ایتالیا بدشان نمی آمد كه كار را در همان وقت اضافی تمام كنند و در انتظار ضربات پنالتی نمانند. این چنین بود كه حملاتی تماشایی را از سوی دو تیم و به ویژه ایتالیایی ها در وقت اضافی به چشم دیدیم. متوقف كردن قطارهایی كه حركت شان شدت گرفته، كار سختی است و این صفت را هر دو تیم ایتالیا و آلمان تا قبل از مسابقه مرحله نیمه نهایی داشتند و در این مرحله نیز از جان مایه گذاشتند و این مسئله هم بازی را زیباتر كرد و برخورد قطارهای فوق را تماشایی تر ساخت. كار یورگن كلینزمن باارزش بود، زیرا تیمی را به نیمه نهایی رساند (و امشب در دیدار رده بندی هدایت می كند) كه قبل از شروع مسابقات هیچ كس روی آن تا این حد حساب نمی كرد. و كار لیپی هم پرارزش بود زیرا تیمی از ایتالیا ساخته كه نشان چندانی از ویژگی های یك «ایتالیا»ی سنتی ندارد و برخلاف معیارهای مرتبط با آن بازی می كند.

آیا همه اینها برای گرامیداشت دوباره نبرد سه شنبه شب گذشته شهر دورتموند و در آستانه دیدارهای رده بندی و فینال كفایت نمی كند؟ مسابقاتی كه ایتالیا و آلمان در آنها نیز مشاركت دارند.

منبع: BBC

وصال روحانی