نگذارید کودکان تان فست فود بخورند

بدون شک یکی از عوامل افزایش چاقی در کودکان افزایش مصرف فست فود هاست اگرچه تنها علت آن نیست

بدون شک یکی از عوامل افزایش چاقی در کودکان افزایش مصرف فست‌فود‌هاست اگرچه تنها علت آن نیست. افزایش ساعات تماشای تلویزیون و بازی‌های کامپیوتری، کاهش فعالیت بدنی و انتخاب‌های غذایی نادرست و... نیز در ایجاد این مشکل نقش دارند. متاسفانه باید پذیرفت که اکثر خانواده‌ها، کودکان خود را با فست‌فود آشنا کرده‌اند و حذف کامل این نوع موادغذایی تقریبا ناممکن است.

حال به هر دلیل فست‌فودها به نوعی در سبد غذایی خیلی از خانواده‌ها قرار گرفته ولی یکی از نکات اصلی در افزایش وزن کودکان انتخاب نوع ماده غذایی است. کودکان چاق معمولا پر کالری‌ترین و پر چرب‌ترین غذاها را انتخاب می‌کنند. انتخاب نادرست غذایی در مورد فست‌فود‌ها نیز صدق می‌کند. در مورد تمام کودکان، چه آنها که چاقند و چه آنها که لاغرند یا کودکان با وزن طبیعی، انتخاب درست غذای فست‌فود بسیار مهم است.

نکته مهم دیگر تعداد دفعات مصرف فست‌فود است. اگرچه مصرف ماهی یک‌بار یک نوع غذای فست‌فود مشکلی را به همراه ندارد ولی متاسفانه خیلی از خانواده‌ها این نوع غذاها را در سبد معمول غذایی هفته خود قرار می‌دهند. در مورد کودکان نوپا باید مصرف غذاهای فست‌فود به‌طور جدی محدود شود چراکه کودک طعم‌های شور، شیرین و چرب را خیلی سریع یاد می‌گیرد و پیشگیری از ایجاد عادات غذایی نادرست و جلوگیری از عادت کردن به مصرف خوراکی‌های بی‌ارزش و ناسالم، خیلی راحت‌تر از این است که وقتی عادات غلط غذایی در کودکی شکل گرفت، آن را یکباره اصلاح کرد.

در کودکان بعد از سنین نوپایی که ذایقه آنها شکل گرفته است، برگر‌های خانگی کم‌چرب که گهگاه مصرف می‌شوند به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی باعث چاقی کودک شما نمی‌شوند و شامل مقادیر خوبی از آهن، ویتامین ب و پروتئین هستند. متاسفانه باید اذعان کرد: تعداد کمی از انتخاب‌های معقول غذایی در مورد غذاهای فست‌فود وجود دارد که اغلب همراه با دریافت مقادیر بالایی از کالری و چربی هستند. اغلب این غذاها کم ارزش بوده و سرشار از نمک هستند. در ضمن در برخی از آنها از گوشت با کیفیت پایین استفاده می‌شود. برای مثال کودک هفت ساله شما نیاز به حداکثر ۷۶ گرم چربی در روز و چیزی حدود ۱۹۷۰ کیلوکالری دارد و اگر شما در فهرست غذاهای مورد علاقه کودکان ببینید؛ به طور میانگین یک چیزبرگر کوچک به همراه سیب‌زمینی سرخ‌کرده و یک نوشابه، شامل ۱۱۵۰ کیلوکالری و ۴۴ گرم چربی است. بنابراین یک چنین وعده غذایی بیش از ۵۸درصد نیازهای کالری روزانه و ۵۸درصد مقدار مجاز چربی دریافتی روزانه کودک‌تان را در بر می‌گیرد. در این صورت بقیه وعده‌های غذایی روزانه باید از لحاظ چربی و کالری کاهش یابند و بیشتر شامل سبزی و میوه باشد تا در نهایت یک رژیم متعادل که منجر به اضافه وزن نشود، مهیا شود.

▪ راه‌حل: متاسفانه باید پذیرفت که ذائقه کودکان با غذاهای فست‌فود آشنا شده و حذف کامل این نوع غذاها از سبد غذایی خانواده یک هدف تقریبا دست نیافتنی است. اما می‌توان در حین اینکه از طعم این غذاها بی‌بهره نبود از مصرف بی‌رویه و مشکلات استفاده بیش از حد این موادغذایی جلوگیری کرد:

۱) بهترین اقدام این است که برای کودک‌تان برگرها، پیتزاها، ساندویچ‌ها و سیب‌زمینی سرخ‌کرده و... را در خانه سرو کرده و سایز غذاها را کاهش دهید و سبزیجات و سالاد و میوه را به همراه آنها ارایه کنید.

۲) مصرف غذاهای فست‌فود را به حداکثر یکی، دو بار در هفته محدود کنید، نکته مهم این است که شما باید به‌تدریج مصرف این‌گونه مواد را در کودک خود کاهش دهید البته این کار آسانی نیست چراکه بسیاری از کودکان هیچ غذایی به غیر از برگرها و سیب‌زمینی سرخ‌کرده و پیتزا را به عنوان وعده‌های غذایی اصلی‌شان نمی‌خورند.

۳) کودک‌تان را به فعالیت بدنی تشویق کنید تا قبل از اینکه کالری‌های اضافی تبدیل به چربی شوند، آنها را بسوزاند.

در اینجا به طور خلاصه و فقط برای آگاهی شما جدولی ارایه می‌شود تا بتوانید تخمینی از میزان چربی و کالری موجود در فست‌فودهای رایج مورد مصرف بسیاری از کودکان را داشته باشید.

● توصیه‌هایی برای کسانی که به غذاهای فست‌فود عادت کرده‌اند

- با کاهش دادن محتوای کالری و چربی غذا، غذاهای فست‌فود خانگی را تهیه کنید.

- ساندویچ‌های برگر خانگی را با استفاده از تکه‌های گوشت کم چرب (گوشت لخم) و استیک، چاشنی، تخم‌مرغ، سس کچاب و سس کم‌چرب و... تهیه کنید.

- با جداکردن قسمت‌های بدون پوست سینه مرغ، ناگت‌های مرغ تهیه کنید و آن را با پودر سوخاری بپوشانید، سپس آنها را روی حرارت کباب کنید و هرچند وقت یک‌بار بچرخانید تا خوب مغز پخت شوند، سپس با سس گوجه‌فرنگی و حلقه‌های بزرگ سیب‌زمینی تنوری پخته سرو کنید.

- با برخی سبزیجات دلخواه و قدری گوشت تازه و پنیر پیتزا و سس گوجه‌فرنگی، پیتزا تهیه کنید و تا وقتی محتویات و خمیر و پنیر‌ها کاملا بپزند، آن را حرارت دهید و سپس پیتزا را به تنهایی یا به همراه سالاد سرو کنید. موادی که می‌توانید در تهیه پیتزا استفاده کنید شامل:

- حلقه‌های باریک یا تکه‌های کوچک از پیاز، فلفل، کلم بروکلی، گوجه‌فرنگی، قارچ، لوبیا پخته، برش‌های نازک از گوشت قرمز کم چرب یا عاری از چربی، مرغ پخته، تن‌ماهی، کلم و اسفناج.

دکتر حمیدرضا فرشچی

متخصص تغذیه بالینی