مقدمه بر علوم انسانی

...

مقدمه بر علوم انسانی،  ویلهلم دیلتای، ترجمه  منوچهر صانعی دره‎بیدی، انتشارت ققنوس، چاپ اول 1388، 743 ص.
آنچه امروزه «علوم انسانی» نامیده می‎شود، در مقطع تاریخی بین ارسطو تا دیلتای شکل گرفته است. برای تعریف علوم انسانی (متمایز از علوم طبیعی) و تدوین منطق آن و تعیین هدف یا غایت آن ارسطو قدم‎های اولیه را برداشت. در قرن هجدهم ویکو، هیوم، ولتر و مونتسکیو، این مفاهیم را پیش بردند. در قرن نوزدهم آگوست کنت، جان استوارت میل و سرانجام دیلتای تکمیل صورت تاریخی این علوم را به انجام رساندند. امروز علوم انسانی در کنار علوم طبیعی (فیزیک و...) دارای ساختار، منطق و هدفی متمایز است.

فهرست کتاب:
مقدمه مترجم
پیشگفتار بر کل مجلدات
یادداشت ویراستاران بر جلد اول
مقدمه بر جلد اول

مقدمه بر علوم انسانی:
دیباچه
دفتر اول: طرح نظام علوم انسانی خاص که در آن ضرورت علمی بنیادی اثبات شده است
فصل 1: هدف این مقدمه بر علوم انسانی
فصل 2: استقلال پیکرة علوم انسانی در کنار علوم طبیعی
فصل 3: نسبت علوم انسانی به علوم طبیعی
فصل 4: طراحی علوم انسانی
فصل 5: محتوای علوم انسانی
فصل 6: تصدیقات سه‎گانه در علوم انسانی
فصل 7: اشتقاق علوم انسانی خاص از واقعیت تاریخی‎ـ اجتماعی
فصل 8: علوم مربوط به افراد به عنوان عناصر واقعیت اجتماعی‎ـ تاریخی
فصل 9: جایگاه شناخت ما دربارة واقعیت اجتماعی‎ـ تاریخی
فصل 10: مطالعة علمی تفصیل طبیعی نژاد انسان و اقوام خاص
فصل 11: تفکیک دو نوع دیگر از علوم انسانی
فصل 12: علوم مربوط به نظام‎های فرهنگی
فصل 13: علوم مربوط به سازمان خارجی جامعه
فصل 14: فلسفة تاریخ و جامعه‎شناسی هیچ‎کدام علم واقعی نیستند
فصل 15: فلسفة تاریخ و جامعه‎شناسی نمی‎توانند وظایف خود را انجام دهند
فصل 16: روش‎های فلسفة تاریخ و جامعه‎شناسی خطاست
فصل 17: فلسفة تاریخ و جامعه‎شناسی رابطة تاریخ را به عنوان یک علم با علوم انسانی خاص درنمی‎یابند
فصل 18: رشد و تکامل علوم انسانی خاص
فصل 19: ضرورت بنیاد معرفتی برای علوم انسانی خاص
دفتر دوم: مابعدالطبیعه به عنوان بنیاد علوم انسانی: غلبه و افول آن
بخش اول: تفکر اسطوره‎ای و برآمدن علم اروپا
بخش چهارم: فروپاشی موضع مابعدالطبیعی کانت دربارة واقعیت
دست‎نوشته‎هایجلد دوم از مقدمه بر علوم انسانی (حدود سال‎های 1880-1890)
دفتر چهارم: بنیادهای شناخت بخش اول:
بخش اول: امر واقع آگاهی
بخش دوم: ادراک جهان خارج
دفتر پنجم: فکر، قوانین و صور آن؛ نسبت آن‎ها با واقعیت
بخش اول: فکر و تحول منطقی آن
بخش دوم: وظیفة منطق به عنوان نظریة فکر: روش‎های انجام دادن این وظیفه و ارزیابی آن‎ها
بخش سوم: قوانین فکر
بخش چهارم: مقولات
بخش پنجم: صور فکر
دفتر ششم: شناخت واقعیت انسان و نظام علوم انسانی
بخش اول: نظام غایتمند واقعیت انسانی و روش‎های علوم
بخش دوم: روش‎های علوم طبیعی
بخش سوم: روش‎های علوم انسانی
بخش چهارم: تحلیل جامعه و تاریخ
بخش پنجم: واحد حیاتی روان‎تنی
بخش ششم: نظام‎های فرهنگی: حیات اقتصادی، قانون
بخش هفتم: نظام فرهنگی: اخلاق، دین، زبان، هنر و علم
بخش هشتم: سازمان خارجی جامعه: تعلیم و تربیت، حکومت
بخش نهم: تاریخ کلی و تعلیم و تربیت
طرح کلی برای مجلد دوم مقدمه بر علوم انسانی دفترهای سوم تا ششم: طرح برلین (حدود 1893)
دفتر سوم: مسئلة علوم انسانی و مرحلة فعلی علوم انسانی تجربی و معرفت‎شناسی
دفتر چهارم: زندگی: روان‎شناسی توصیفی و تطبیقی
بخش اول: ساختار حیاتروانی
بخش دوم: گزارش تطبیقی منظم از زندگی انگیزه‎ها و احساسات
بخش سوم: آگاهی و توجه: رشد و ناشناختنی بودن عقل
بخش چهارم: مزاج و اراده
بخش پنجم: تاریخ رشد فرد و بزرگ‎ترین دستاورد آن
دفتر پنجم: بنیاد شناخت
بخش اول: زندگی و شناخت
بخش دوم: ادراک و واقعیت
بخش سوم: فکر و حقیقت
دفتر ششم: دربارة قدرتی که از شناخت به دست می‎آید و محدودیت‎های این قدرت
ضمیمه
بخش 1: حاشیه‎هایی بر کتاب مقدمه بر علوم انسانی: پیش‎نویس‎های «نامه به آلتهوف»
بخش 2: پی‎نوشت بر دفتر اول: «جامعه‎شناسی»
بخش 3: پیش‎نویس اولیة دفتر چهارم: «استلزامات یا شرایط آگاهی یا معرفت علمی»