آب، طلای آبی رنگ قرن 21

ترجمه و تلخیص از سمیرا قاسمی

1.    اهمیت و نیاز
مصرف آب در جهان با سرعت زیادی در حال افزایش است، نخست به دلیل نیازهای اولیه ی یک جمعیت در حال رشد، و دوم به خاطر ارتقاء سطح زندگی در کشورهای ثروتمند. افزایش آب تا آن حد است که مصرف آن را از سال 1940 تا به امروز، 4 برابر تخمین زده اند. همانطور که گفته شد نخستین دلیل این افزایش رشد جمعیت انسانی ست که این امر نیاز به آب آشامیدنی و مصارف خانگی را در پی خواهد داشت . اما نتیجه ی دیگر رشد جمعیت در ارتباط با آب این است که افزایش جمعیت موجب افزایش نیاز به مواد غذایی می شود. بخشی از این نیاز از طریق توسعه ی آبیاری irrigation (1) در بخش کشاورزی می تواند تامین گردد.                                                                                                                                                                                                                  
•    دلیل دیگر افزایش مصرف آب، مصرف زیاد آن توسط هر فرد است، که این از سال 1940 به دو برابر در مقایسه با گذشته رسیده است. از این منظر با نوعی از ناهمگونی و بی عدالتی قابل توجه روبرو هستیم. چرا که یک فرد آمریکایی مصرف سالانه اش از آب 110 متر مکعب است حال آنکه این مقدار برای یک یونانی به 40 و برای یک سودانی تا 7 متر مکعب تقلیل می یابد.
نمودار رشد مصرف آب:

2.    آب، سرچشمه ی کشمکش ها

•    شرایط اقلیمی، پراکندگی جمعیت و نیز فعالیت هایی که در برخی مناطق آب را به یک منبع نادر و کمیاب تبدیل کرده است، همگی دلایل اختلافهای اساسی میان گروه های انسانی در رابطه با آب می باشد. نکته ی قابل توجه این است که با مقیاس کره ی زمین این مقدار آب برای این سیاره و ساکنانش کافی ست. بر اساس محاسبات، این حجم از آب می تواند پاسخگوی نیاز 20 میلیارد انسان باشد!  اما در حال حاضر هنوز هم نقاطی در جهان وجود دارد که مردم آن با مشکلات بسیار زیادی روبرو هستند. نمونه های چنین مناطقی، زمین های شبه بیابانی و سرزمین هایی ست که باران در آنها در حجم بسیار بالایی می بارد، مناطقی مانند جنوب و غرب آسیا و مناطق صنعتی و شهری اروپا و ایالات متحده ی آمریکا.
•    در چنین مناطقی درگیری میان مصرف کنندگان گوناگون شکل می گیرد. برای نمونه در تونس شاهد چنین داستانی هستیم. "با پیدایش شهر ها، صنعت، و توریسم، عدم تساوی برای دستیابی به آب افزایش یافت. از سوی دیگر، کشاورزی سنتی فاقد لوازم و دانش کافی برای ورود در عرصه ی رقابت بود. از این رو بسیاری از باغها و بوستانها توسط توریسم، تجارت و جاده ها به تصرف در آمد. توریسم و شهری شدن، آب را در انحصار خود گرفت و بخشی از فضای کشاورزی را اشغال نمود." (مجله ی سیاره، شماره ی 24، 1994)

این کشمکشها بر سر آب می تواند گروه ها و یا مناطق موجود در یک کشور و سرزمین را رو در روی یکدیگر قرار دهد و موجبات جنگهای سیاسی داخلی را فراهم کند. برای نمونه در ایالات متحده، کشاورزانی که زمین های خشک را آبیاری می کنند با شهرهای بزرگی مانند فونیکس Phoenix و یا حتی لوس آنجلس Los Angeles وارد درگیری شدند.
•    مصرف آب می تواند دولتها را در برابر هم قرار دهد و موجب کشمکشهای بین المللی گردد. این درگیری در اغلب موارد میان کشورهای کنترل کننده ی جریانهای اصلی آب  و آنها که درمسیرهای کم اهمیت تر قرار گرفته اند روی می دهد.
برای نمونه همین مسئله، هند را در برابر پاکستان و بنگلادش، و ترکیه را در برابر سوریه و عراق قرار داده است.


(1)    Irrigation به مجموعه ی فنونی اطلاق می گردد که آب را به سمت حوزه های در حال کشت هدایت می کند. کشاورزی به کمک آبیاری در برابر " کشت زیر باران" قرار می گیرد، که باید به اجبار تقویم اقلیمی تن در دهد. باید میان آبیاری " مبتکرانه" irrigation créatrice  که در مناطق خشک انجام می شود ; بدون آن اثری از سبزی نمی توان یافت و آبیاری بهینهirrigation améliorant  تفاوت قائل شد. آبیاری بهینه جای آبیاری با بارش باران را از طریق ارائه ی تولیدات منظم تر و پر درآمد تر گرفته است.

منبع:
کتاب انسانها و زمین
Les hommes et la terre, géographie,2e, , magnard Lycées



تذکر: به دلیل مشکلات فنی دو نمودار این نوشتار حذف شده که پس از رفع مشکلات سایت خواهند آمد.