ددم قورقود- آلتینجی بوی- قانلی قوجا اوغلو قان‌تورالی (6)

تلخیص: محمد رزاقی

 اوغوز ائلینده بیر قانلی‌قوجا وار ایدی. بیرگون اوغلونا دئدی:«آتام اؤلدو اونون یئرینی یوردونو من توتدوم. گله جکده سن منیم یئریمه اوتوراجاقسان، گل دیریکن سنی ائولندیریم.»
  اوغلان دئدی:«آتا! من بیر قیز ایستیرم یئریمدن دورمادان او دورا، مندن تئز آتا مینه، مندن یاخشی قیلینج وورا.»  قانلی قوجا دئدی:« سن قیز یوخ، بیر ایگید ایسته‌ییرسن.» 

  قانلی قوجا دئدی:« اوغول! اوندا قیز گؤرمک سندن، مال دؤولت وئریب آلما مندن.» بو سؤزدن سونرا قان‌تورالی قیرخ یولداشی یانیندا ایچ اوغوز ایله دیش اوغوزو گزدی، تاپا بیلمه‌دی. 

  یارین(صاباح) قانلی‌قوجا آغ‌ساققاللاری یانینا آلیب، اوغوز ائللرینده قیز آختارماغا باشلادی. دولاناراق ترابزونا گلدی. ترابزون باشچیسی‌نین بیر گؤزل قیزی واریدی. ترابزون باشچیسی خیریستییان‌ایدی(مسیحی ایدی). قیزین کبینی اوچ گوجلو گوله‌شن حئیوانی اؤلدورمک ایدی. 32 ائلچی‌ ده حئیوانلاری اؤلدوره بیلمه‌دن باشلاری کسیلیب قالادان آسیلمیشدی. 

  قانلی‌قوجا بو خبری گلیب اوغلونا دئییر.

 قان تورالی آتا- آناسینین الیندن اؤپوپ یولا دوشور. قیرخ یولداشی ایله بیرلیکده یئددی گون، یئددی گئجه آت چاپدیلار. ترابزونا یئتیشدیلر. 

  خیریستییانلار باشچیسینا خبر وئردیلر: اوغوزدان قان‌تورالی آدلی بیر ایگید قیزینیزی ایستمه‌یه گلیر. 

  تئکورون آداملاری قوناقلارا حؤرمت ائدیب، آغ چادیردا اونلارا یئر وئردیلر. یئییب ایچندن سونرا قان‌تورالی ایله یولداشلارینی تئکورون یانینا گتیردیلر. تئکورون قیزی سئلجان‌خاتین اؤزل(خصوصی) سارایین کؤشکونده أیلشمیشدی. اؤزو، ساری یانیندا اولان قیزلار آل(قیرمیز)پالتار گئیمیشدیلر. 

  قان تورالی گلیب قارا شاپقالی تئکورا سالام وئردی. 

  تئکور امر ائله‌دی اوغلانی، آنادان دوغما سویوندوردولار. قان تورالی قیزیل تیکمه‌لی کتان بئزینی بئلینه ساریدی. اونو مئیدانین اورتاسینا گتیردیلر. 

  اوغوزدا دؤرد ایگید اوزو نیقابلی گزردی، قان تورالی، قارا چکور، قیرق قونوق، بئیرک. قان‌تورالی نیقابینی گؤتوردو. سئلجان‌خاتین اونو گؤرجک آغزینین سویو آخدی. 

  بوغانی گتیردیلر، قان‌تورالی‌ یولداشلارینا دئدی:« قولچا قوپوزومو گؤتوروب منی اؤیون.» 

  قان تورالی بیر یومروقلا بوغانی(ارکک اینک) ووردو. بوغا دالی اوسته یئره چؤکدو. سونرا اونون قویروغوندان توتوب فیرلاتدی، اوچ دؤنه یئره چالدی. پیچاغینی چیخاردیب بوغانین دریسینی اوزدو. تئکورون اؤنونه گتیردی.

 آسلانی گتیردیلر. آسلانا دا بیر یومروق ووروب، گیجه‌له‌نن آسلانی کوره‌گیندن توتوب بئلینی اوزدو. 

  اوچونجو حئیوان دوه اولدو. دوه‌نی اؤلدوردو. تئکور دئدی:« بو ایگیدی گؤزوم گؤردو، گؤیلوم سئودی.»

  قیرخ یئرده اوتاق تیکدیردی، قیرخ یئرده قیزیل آلا گردک(حجله) قوردو. قیز ایله قان‌تورالینی گرده‌یه قویدولار. اوزان گلدی یاللی چالدی. اوغلان قیزلا یاتاغا گیرمه‌دی. دئدی:« آتامی-آنامی گؤرمه‌میش گرده‌یه گیرمم».

چادیرلاری سؤکدو دوه‌لری یوکلتدیلر. گئجه‌ایکن یئددی گون- یئددی گئجه یول گلیب، اوغوز توپراقلارینا چاتدیلار. 

  قان‌تورالی یولداشلارینی گؤندردی، آتا-آناسینا بونون گلمه‌سینی خبر وئرسینلر.

قان‌تورالی، او چمنلیکده یوخلادی. قیز اؤز اؤزونه دئدی:« منی ایسته‌ین چوخ ایدی. بیردن گلرلر. ایگیدیمی اؤلدوروب، اؤزومو ده آتام ائوینه آپارارلار. دوروب اوغلانین آتینی یهرله‌دی. ساواش پالتارینی گئییب آتلاندی. سونگوسو(نیزه) الده، بیر یوکسک یئره چیخیب باخدی. دالیدان آلتی یوز نفر سئچمه ایگید گلیب بونلارا چاتدیلار.

  سئلجان خاتین، قان‌تورالینی یوخودان اویادیب. هره‌سی بیر یاندان ساواشا باشلادیلار.

قان‌تورالی‌نین، آتا- آناسی گلدی. سئلجان خاتین دوشمنی دالی اوتوردوب دؤندو. قان‌تورالینی گؤرمه‌دی، بیر یوکسک یئره چیخیب باخدی. قان تورالی‌نین یارالانماسینی گؤروب اورایا آتینی چاپدی. کافیرلری قیرا-قیرا قان تورالییا یاخینلاشدی. ایکیسینه قوشونو قیردیلار. هامیسی بیرلیکده اوغوز یوردونا گیردیلر. چادیرلار قورولدو. بؤیوک توی توتولدو. اوغوز ائلینی تویا چاغیردیلار. 

  قان تورالی گرده‌یه گیریب آرزوسونا چاتدی. 

  دده قورقود گلیب قوپوزونو چالیب، بوی بویلادی سؤی سؤیلدی. بو دستانی دوزدو.

 

محمد رزاقی

دانشجوی کارشناسی ارشد: انیستیتوی تحقیقات جهان ترک- تاریخ ادبیات جهان ترک

[e-mail]

http://anthropology.ir/node/23671