گزارش تصویری : فرح باغ،باغی به سبک صفوی در قلب هند

حمید رضا سروری

فرح باغ درچهار کیلومتری احمد نگردرایالت ماهاراشترای هند قرار دارد.هندیها به اشتباه فریا باغ می خواننش.سازه ای با نمای زیبا و بلند که در سال 1583 میلادی کامل شده.ساختمان مرکزی بنا داری روح خالص ایرانیست.البته از بناهای مشابه خودش در ایران عهد صفوی با شکوه تر به نظرمی رسد وگواهیست برپیوند تنگاتنگ پادشاهیهای دکن در جنوب هندوستان با ایران.طرح بنا،متقارن بودنش،بلندایش و سردرهای دوطبقه اش درچهارگوش برزیباییش می افزاید.پنجاه سال پیش ازتاج محل درآگرا ساخته شده و برآن پیشدستی می کند هرچندگنبدهای محدب ندارد.ساختاردواشکوبه ای که درمرکزبناست وروی استخری چهارگوش بنا شده باگذرگاهی به بلندای 72 مترازسمت شمال قابل دسترس است.ساختاربناکه هشت گوش نامرتب است وتقریبا40مترپهنا دارد مطابق باطرح معروف ایرانیست.نمای سردردرچهاربخش دارای تاقهایی بابلندای زیادودرهایی است که پهلوی آنهاردیف شده اند با تاقها وتاقچه های کوچکی درگوشه نماهاکه تکرارشده اند.ورودیهاوتاقچه ها دارای نیم گنبدهای گچیند که تراشهایی چندلایه دارند.شعری هم ازعرفی شیرازی روی یکی ازدیوارهای بنابه چشم می خورد.عرفی شیرازی شاعری بود که ابتدا به دکن درجنوب هند رفت،سپس روبه دربارگورکانیان هندآورد وشاعری به نام فیضی ازپشتیباننش گردید.اما چیزی نگذشت که دشمنی بین این دوشاعر که دارای سبکهای متفاوتی در شاعری بودند بروزکرد و عرفی با پشتیبانی دو ایرانی دیگر به نامهای حکیم ابوالفتح گیلانی و سپس عبدالرحیم خان خانان جایگاه خود را مستحکم کرد.عرفی قصیده هایی در ستایش اکبرامپراتورهند سروده،هرچند به دلیل دشمنی با فیضی که در درباراکبر نفوذ داشت نتوانست جایی در دربار اکبر برای خود دست و پا کند.شهرت عرفی در هند و آسیای میانه پیچید ومردم دیوان او را چون تعویذ می بردند. دیوان او ودیوان فیضی از محبوب ترین شعرهای آن روزگار بودند. نوشته دیگری هم روی یکی دیگر از دیوارهای بناست که به نظر می رسد متعلق به افسری انگلیسی به سال 1885 میلادیست.

کتابنامه

Michell, George and Zebrowski,Mark 2008,The New Cambridge History of India,Architecture and Art of the Deccan Sultanates,Cambridge University press.pp.38-40

شاعران دوران صفوی و هند،نوشته پروفسور عزیز احمد،ترجمه مسعود رجب نیا،نشریه هنر و معماری،هنر و مردم،خرداد 1355،شماره 164،صفحه 50

برای خواندن گزارش در زیر کلیک کنید:

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ»
http://www.anthropology.ir/node/21139