آشنایی با گیاه تاجریزی و خواص درمانی آن

گیاه تاجریزی یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم است که از برگ، میوه و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. همچنین اندام رویشی گیاه تاجریزی دارویی، به واسطه داشتن ترکیبات استروئیدی، گلیکوآلکالوییدها، سولاسونین و سولامارگین در صنایع داروسازی اهمیت فراوانی دارد. برای آشنایی با خواص تاجریزی در درمان بیماری‌ها با وب همراه شوید.

خواص تاجریزی (طبیعت و خواص درمانی)

طبع تاجریزی براساس طب سنتی خیلی سرد و خشک (سوداوی) است. کاهش تب، قطع خونریزی، تسکین درد، ملین، مدر، معرق، مخدر، ضد روماتیسم، ضد سرفه و ضد آسم از ویژگی‌های این گیاه است. برخی از مهمترین خواص درمانی گیاه تاجریزی در طب سنتی عبارتند از:

• مصرف میوه تاجریزی برای درمان خانگی یبوست مفید است.
• استفاده از میوه گیاه تاجریزی همراه با برخی گیاهان دارویی دیگر مانند پرسياوش، گل زوفا، گل بنفشه، ختمی خبازی، عناب و سپستان برای کاهش تب و تسکین درد موثر است.
• جوشانده برگ و سرشاخه‌های گلدار تاجریزی برای رفع خارش اندام تناسلی زنان، التیام و تسکین درد محل کوفتگی و دچار ضرب‌دیدگی مفید است.
• در طب سنتی از كمپرس تاجریزی برای التیام سوختگی استفاده می‌شود.
•  برای درمان دل درد و سوزش معده بعد از غذا، مصرف یك فنجان دمكرده تاج ریزی مفید است.
• استفاده از ضماد برگ این گیاه برای درمان ترك نوك پستان و بیماری بواسیر موثر است.
• از خواص گیاه تاجریزی کاهش فشار خون بالا است. به این منظور می‌توانید مقداری از برگ تازه گیاه را مصرف نموده و یا از جوشانده آن استفاده کنید.
• در طب سنتی از تاجریزی برای درمان اسهال استفاده می‌شود.
• استفاده از خاکستر تاجریزی برای تسکین دندان درد ناشی از گرمی و حرارت مفید است.
• در طب سنتی از خواص تاجیزی برای درمان بیماری دیفتری استفاده می‌شود.

مشخصات گیاه تاجریزی

تاج‌ريزی گياهی يكساله از خانواده سيب‌زمينی است. این گیاه در اروپا و آسیا در هندوستان و بعضى نقاط آمریکاى شمالى به‏ طور خودرو یافت می‌شود. همچنین در کشور ما در بخش‌هایی از گرگان، بندر گز، بابل، تمیشان، دره هراز، درّه چالوس، لاهیجان، شیراز و سیستان رشد می‌کند.

مهمترین ویژگی ظاهری این گیاه، ميوه‌های گرد، كوچك، آبدار و سياه‌رنگ آن است که همانند دانه‌های انگور یاقوتی است و از این رو در بسیاری کتب طب سنتی از این گیاه با نام انگور روباه، سگ انگور، خرس انگور و در عربی عنب الثعلب یاد شده است.
اندام مورد استفاده‌ تاجریزی‌ برگ، پیچ‌ برگ‌، ساقه‌ و میوه‌ آن‌ است‌ كه‌ در اواخر پاییز یا در بهار قبل‌ از ظاهر شدن‌ جوانه‌ها جدا کرده و آنرا پس‌ از قطع‌ كردن،‌ قطعه‌ قطعه‌ و خشک می‌کنند.

طریقه مصرف گیاه تاجریزی

جوشانده تاجریزی: برای تهیه جوشانده گیاه، 50 گرم از برگ و سرشاخه‌های گلدار گیاه که خشک شده است را در یک لیتر آب بجوشانید. کمپرس کردن این جوشانده بر روی محل ضربدیدگی و کوفتگی، باعث تسکین درد می‌شود و همچنین برای رفع خارش واژن مفید است.
دم کرده تاجریزی: به این منظور مقدار ۱۵ گرم از برگ خشک تاج‏ریزى سیاه را با ۱۵ گرم پوست کوکنار مخلوط کنید و در یک لیتر آبجوش دم کنید و اجازه دهید یک ساعت بماند. دم کرده فوق را صاف نموده و آن را به صورت کمپرس روی عضو مورد نظر قرار دهید.
تنتور: در برخی از کشوها، از تنتور گیاه تاجریزی برای تسکین دردهای عصبی استفاده می‌شود. (تنتور هرگیاه با خیساندن گیاه خشك شده و یا تازه در محلول حاوی ۲۵ درصد الکل سفید و آب تهیه می‌شود؛ از تمامی بخش‌های گیاه می‌توان برای تهیه تنتور منظور استفاده کرد.)

مضرات تاجریزی (موارد احتیاطی و منع مصرف)

برگ‌ها و سرشاخه‌های گلدار گیاه حاوی ماده سمی سولانین هستند، علائم مسمومیت با تاج ریزی شامل خارش گردن، احساس خستگی زیاد همراه با سردرد، درد معده، اسهال و استفراغ است و در صورت زیاده‌روی برای مدت طولانی در مصرف گیاه، احتمال فلج دستگاه عصب مركزی وجود دارد. لذا به منظور استفاده دارویی از آن بایستی حتما زیر نظر پرشک متخصص، مقدار کم و برای دوره درمانی کوتاهی مصرف شود.

گروه سلامت وب