پیروزی دلهره آور ماه ژوئن

ظهور شیراك دوم و پیدایی رهبر قدرتمند جدید در الیزه ، آرزوهایی بود كه راستگرایان فرانسه برای انتخابات پارلمانی فرانسه درسر پرورانده بودند اما این رویاها در كوران سرد انتخابات ماه ژوئن رنگ باخت. چپ گرایان كه نبرد سخت ۶ مه را باخته بودند این بار همه قوای خود را بسیج كردند تا مانع تكرار فاجعه - واژه ای كه سوسیالیست ها برای انتخابات ریاست جمهوری به كار می برند - شوند .
رقیبان نیكولا ساركوزی می دانستند كه دراین جدال نیز امكان پیروزی قاطع را ندارند با همین درك واقع بینانه همه توان خود را صرف این كردند كه از پیروزی مطلق حریف جلوگیری كنند.
برای پیاده كردن این سیاست رهبران چپ از یك هفته قبل از انتخابات دور دوم از همه كسانی كه در دور اول پای صندوق های رأی حاضر شدند خواستند تا با حضور مجدد خود مانع از این شوند كه ساركوزی با در اختیار گرفتن كرسی های مجلس به قدرت مطلق فرانسه تبدیل شود.
همه كسانی كه در این مرحله دست به كار مبارزه با پدیده حاكمیت راستگرایان بر فرانسه هستند با تهدیدی به نام یكدستی حكومت روبه رو شدند، یعنی همان حكومتی كه فرانسوا فیون نخست وزیرجدید فرانسه ومتحد ساركوزی در همه میتینگ هایش آن را از مردم طلب می كرد . نتیجه این كشاكش در نهایت به آنجا منجرشدكه در هر دو دور اول ودوم انتخابات پارلمانی، حدود ۴۰ درصد واجدان شرایط از رأی دادن امتناع كردند . رهبران حزب UMP - جنبش اتحاد مردمی ساركوزی - براین گمان بودند كه با جلب رأی بسیار بالا ركورد سال ۱۹۹۳ كه راستگرایان به ۴۷۳ كرسی دست یافتند راخواهند شكست اما در ظاهر شركت ضعیف مردم در انتخابات، این محاسبه حزب حاكم UMP را برهم ریخت.
طبق آمار موجود ، حزب حاكم UMP در مجلس آینده حدود ۳۴۰ كرسی در اختیار خواهد داشت كه نسبت به انتخابات مجلس سال ۲۰۰۲ كه صاحب ۳۵۹ كرسی بود سیر نزولی داشته است .
درست است كه در ساختار قدرت فرانسه رئیس جمهوری نقش اول را دارد، اما نهاد پارلمان تنها نقطه ای است كه می تواند اقتدار رئیس قوه مجریه را به چالش كشاند. وجود یك اپوزیسیون چپ قوی در مركز قانونگذاری چیزی است كه جناح منتقد یكسان سازی قدرت در فرانسه آن را تدارك دیده اند . اما برای شهروندان فرانسوی آنچه انگیزه شركت در این مبارزه ضد ساركوزی شد طرح های اجتماعی است كه دولت در نظر دارد به دست یك پارلمان همسو به تصویب رساند. اصلاحات مورد نظر ساركوزی به اندازه كافی رأی دهندگان را ترسانده بود تا نگذارند مجلسی مناسب برای تصویب این طرح های مربوط به قانون كار و نظام مالیاتی تشكیل شود .
نتایج آخرین نظرسنجی فرانسه به روشنی این نگرانی اقشار كارگری وكارمندی فرانسه را گوشزد كرد. نظرسنجی كه حكایت از آن داشت كه ۶۰ درصد فرانسوی ها مخالف تعرفه های پزشكی و افزایش مالیات بر ارزش افزوده هستند.
اكنون سوسیالیست ها از نتایج نبرد دوم خود خرسند به نظر می آیند، اكثریت پارلمان در این دوره نسبت به دوره پیش در سال ۲۰۰۲ از تعداد كمی برخوردار است. افزایش ۲۵ درصدی كرسی های سوسیالیست ها در این دوره نسبت به دوره قبل برای آنها یك نقطه امید است .افزون براین نمایندگانی كه برای بار نخست وارد مجلس شدند می توانند مانعی در برابر سیاست ها و برنامه های رئیس جمهوری فرانسه باشند . راستگرایان طرفدار دولت اكثریت كرسی های مجلس را در اختیار گرفتند اما اكثریت آنها یك اكثریت شكننده و آسیب پذیر است.
اما مبارزه ماه ژوئن، حوادث مهم دیگری هم داشت كه شاید مهم ترین آن از دست رفتن متحد قدرتمند ساركوزی باشد. رهبر الیزه طعم نخستین ناكامی اش را چشید. شكست آلن ژوپه در بوردو كه شهردار آن شهر نیز هست، ضربه سختی به دولت نوپای ساركوزی بود. وی كه نفر دوم دولت فرانسوا فیون، نخست وزیر فرانسه و از اركان كابینه ساركوزی به شمار می رفت باید از كابینه خداحافظی كند . قبل از انتخابات مجلس ، فیون از كابینه اش خواسته بود در صورتی كه هر یك از اعضا موفق به پیروزی در مبارزات پارلمانی نشوند باید استعفا دهند . با استعفای ژوپه ساركوزی و نخست وزیرش یك ماه پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری باید به فكر ترمیم كابینه خود باشند .
● برآورد نخبگان پاریس از معادلات سیاسی فرانسه
پیش از هر چیز لازم است نتیجه كشمكش عصر جدید فرانسه و رویارویی جناح چپ وراست را از زبان نخبگان فرانسه بشنوید . درست است كه هركدام ازاین چهره هایی كه نظرات آنان را از نگاه می گذرانید به یكی از دو اردوگاه چپ وراست تمایل دارند اما سخنان ونظراتشان چندان با واقعیات سیاسی فرانسه و برداشت افكار عمومی این كشور فاصله ندارد.
كلود بارتولونو از حزب سوسیالیست می گوید :این انتخابات فرصتی تازه برای زنده نگه داشتن اپوزیسیون و نوسازی حزب سوسیالیست فراهم كرد . لازم است مجموعه چپ ها با همدیگر در برابر خواسته های ضد اجتماعی ساركوزی مقاومت كنند و نباید منتظر سال ۲۰۱۲ برای تغییرات باشیم .
ژان پل هوشون از چهره های آشنای سیاست براین باور است كه : درست است ساركوزی رئیس جمهور شد اما این بار فرانسوی ها نشان دادند كه خواستار اجرای برنامه ها و اصلاحات دولت به این صورت نیستند .
ماریل دو سارنه از حزب تازه تأسیس جنبش دموكراتیك معتقد است : اما این انتخابات مانعی بر سر راه UMP و متحدانش است در حالی كه تا هفته پیش از انتخابات سخن از ۴۰۰ تا ۴۵۰ نماینده راستگرا بود ونیروهای ساركوزی می گفتند نمی توان پارلمانی با حضور تنها ۲ حزب داشت .
لوران فابیو از سران حزب سوسیالیست در برآوردی واقع بینانه تر می گوید : یك تناقض وجود دارد . ما (حزب سوسیالیست) شكست خورده ایم اما از پویایی حرف می زنیم .
از سوی دیگر حزب راست كه برنده انتخابات است كمی رنگ پریده و مضطرب نشان می دهد . شهروندان فرانسوی خواستار تمركز قوا در دست یك حزب نبودند اما اكنون شاهد آن هستیم .
راما یاد از حزب UMP نتیجه انتخابات را برای ساركوزی مثبت می خواند ومی گوید: خوشحال هستیم از این كه می بینیم اپوزیسیون به جای خیابان ها راه مبارزه در پارلمان را انتخاب كرد. با آنكه حریف كابوس تمركز قوا را در دستان یك فرد بسیار وحشتناك تر از آنچه هست نشان داد، اما مردم فرانسه به اندازه كافی عاقل هستند كه بدانند چكار كنند . آرا به طور كامل منطقی ومتوازن است.
فرانسوا بایرو از حزب جنبش دموكراتیك كه در انتخابات ریاست جمهوری مرد محبوب فرانسه نام گرفت این گونه تحلیل می كند : از ۶ حوزه ای كه حزب ما در دور دوم در آنها حضور داشت در ۴ حوزه رأی آوردیم و این نشان می دهد راه سیاسی كه ما به عنوان چشم انداز فرانسه دموكرات و ساختن دموكراسی متفاوت و خلاق ترسیم كرده ایم استمرار دارد.
شاید در ردیف نخبگان، هیچ كس به اندازه ژان ماری لوپن سیاستمدار افراطی پاریس و رهبری از جبهه ملی، خود را بازنده نمی بیند: ما می دانیم كه بازی تمام شده و ساركوزی با شیوه ای از رأی گیری كه بخشی از فرانسوی ها نمی توانند نماینده ای داشته باشند بازی را برده است . این عقب نشینی بزرگی برای حزب ما (جبهه ملی) بود.
● خوشبینی های معمار دولت ساركوزی
ساركوزی رشته رهبری مبارزه را به دست یك كهنه كار سیاسی به نام فرانسوا فیون سپرده است فردی كه افزون بر ریاست كابینه ساركوزی، كار هدایت جبهه راستگرایان را در رویارویی با حریفان سوسیالیست بر عهده دارد . اما آهنگ حركت این شریك ساركوزی با خوشبینی مفرط آغشته است . ناظران سیاسی از نگاه خوشبینانه این دولتمرد به عنوان خطری برای رهبری جدید الیزه یاد می كنند.
فرانسوا فیون در آخرین ساعات رأی گیری در برنامه ای زنده اعلام كرد كه فرانسوی ها به طرح اصلاحات فرانسه رأی دادند و اشاره كرد كه این مجلس به رئیس جمهور اجازه خواهد داد تا طرح هایش را اجرا كند. فیون امیدوار است كه تركیب بدست آمده در پارلمان بر خلاف برآوردها، مانعی در برابر دولت برای اجرای برنامه هایش نخواهد بود و اظهار داشته است كه اصلاحات مد نظرساركوزی از ماه بعد شروع خواهند شد .
اما با وجود حرف های پیروزمندانه فیون وبراساس برآورد كارشناسان ، فرانسوی ها كاملاً آنچه حزب UMP می خواست را انتخاب نكردند ورئیس جمهوری و كابینه اش نمی توانند از این انتخابات چنین نتیجه بگیرند كه توانستند حمایت كامل مردمی را كسب كنند و دستشان برای اجرای خواسته های راستگرایانه شان باز است .
● سوسیالیست ها؛ پیش به سوی فراكسیون قدرتمند
حزب سوسیالیست در مبارزه پارلمانی ماه ژوئن، پیروزی نسبی خود را مدیون یك اشتباه بزرگ وزیر اقتصاد دولت ساركوزی یعنی ژان لویی بالو می داند؛ فردی كه در فاصله دور اول ودوم انتخابات اعتراف كرد كه دولت قصد افزایش مالیات بر ارزش افزوده را در برنامه خود دارد . این گفته مرد اقتصادی ساركوزی، یك فرصت طلایی برای حزب سوسیالیست فراهم آورد. مرد اقتصادی دولت در واقع مشت ساركوزی را در تصویب قوانین ضد منافع گروه های اجتماعی گشود. پس از این گاف بزرگ، چندین میتینگ و همایش با عنوان «رأی بر ضد مالیات بر ارزش افزوده ۲۴‎/۵ درصدی» برپا شد كه هركدام موانعی را بر سر كاندیداهای حزب حاكم ایجاد كرد.
اظهارات ژان لویی بارلو در باره افزایش مالیات بر ارزش افزوده آنگاه كه به طور مستقیم از كانال های تلویزیونی پخش می شد، آب سردی بود كه بر پیكر جنبش اتحاد مردمی UMP ریخته شد.توضیحات متناقض رهبران UMP بر شدت وخامت اثرات روانی این ماجرا افزود . فرانسوا فیون نخست وزیر دولت در پایان دادن به این امواج شوك آور ناتوانی خودرا نشان داد . ساركوزی پس از این كه این مسأله نزد حزب حاكم تبدیل به شوك انتخاباتی شد بی درنگ در مصاحبه ای اعلام كرد كه وی هیچ نوع افزایش مالیاتی را كه به كاهش قدرت خرید مردم بینجامد نخواهد پذیرفت. اما برای شنیدن این اظهارات بسیار دیر شده بود. ترس از مانیفست اقتصادی و حكومت مطلق ساركوزی ، حتی حزب تازه تأسیس جنبش دموكراتیك را نیز بر آن داشت تا آرای خود را به سمت نامزدهای سوسیالیست روانه كند .
درچنین فضایی ، جناح چپ وقتی عصبانیت ونگرانی آحاد شهروندان را از سیاست اقتصادی ساركوزی دید، نفس راحتی كشید بطوری كه حتی سگولن رویال اعلام كردكه سال بعد كاندیدای مقام دبیر اولی كنگره خواهد شد و وعده داد كه چپگرایان بزودی این شانس را خواهند داشت تا دوباره امور مهمی را در صحنه سیاسی فرانسه به دست گیرند.

حسین قنبری گرمی
منابع : فیگارو ، اومانیته ، لا كوروا ، لیبراسیون

منبع : روزنامه ایران