انتخابات در نظام پارلمانی هند

قوه مجریه به هیچ وجه حق دخالت در امور انتخابات و عملکرد کمیسیون انتخابات ندارد و این کمیسیون همه برنامه‌های انتخاباتی چه عمومی و چه میان دوره‌ای را تعیین می‌کند. ‌ کمیسیون انتخابات همچنین همه تصمیمات مربوط به محل صندوق‌های رای، هدایت رای‌دهندگان به محل اخذ رای، محل شمارش آرا، ترتیب امنیتی اطراف مراکز رای‌گیری و شمارش آرا و غیره را اتخاذ می‌کند.
‌ کمیسیون انتخابات برنامه برگزاری انتخابات را به‌طور عادی چند هفته قبل از آغاز روند رسمی آن طی یک کنفرانس مطبوعاتی عمده اعلا‌ن می‌نماید. ‌ مقررات لا‌زم برای رفتار نامزدها و احزاب سیاسی عمده بلا‌فاصله بعد از این اعلا‌ن به مورد اجرا گذاشته می‌شود. روند رسمی برگزاری انتخابات با انتشار یک یا چندین آگهی مبنی بر دعوت از مردم برای گزینش اعضای یک مجلس آغاز می‌شود. ‌ نامزدها می‌توانند فرم‌های نامزدی خود را در حوزه‌های انتخاباتی مورد نظر بلا‌فاصله بعد از صدور این آگهی‌ها پر کنند. ‌ نماینده کمیسیون انتخابات در هر یک از حوزه‌ها این فرم‌ها را بعد از خاتمه مهلت ثبت نام بررسی می‌کند. ‌ نامزدهایی که فرم‌های آنان پذیرفته شده باشد می‌توانند نامزدی خود را دو روز بعد از بررسی آنها پس بگیرند. ‌ به نامزدها حداقل دو هفته قبل از تاریخ برگزاری انتخابات فرصت داده می‌شود که تبلیغ کنند. ‌ انتخابات مجلس مرکزی با توجه به وسعت آن در حداقل سه روز برگزار و تاریخ جداگانه‌ای برای شمارش آرا و اعلا‌ن نتیجه هر یک از حوزه‌ها تعیین می‌گردد. کمیسیون انتخابات در پایان شمارش آرا فهرستی را از افراد منتخب تهیه و اطلا‌عیه‌ای را برای تشکیل مجلس صادر می‌کند. روند انتخابات با صدور این اطلا‌عیه به پایان می‌رسد و رئیس جمهوری، در مجلس نمایندگان و فرماندار، در مجلس ایالتی، می‌توانند مجلس مربوطه خود را تشکیل دهند. کل برگزاری انتخابات مجلس نمایندگان ‌ ۵ الی ‌ ۸ هفته و انتخابات مجلس ایالتی ‌ ۴ الی ‌ ۵ هفته طول می‌کشد. براساس قوانین هند، احزاب سیاسی نام و نشان خود را در دفتر کمیسیون انتخابات به ثبت می‌رسانند و این کمیسیون برقراری آزادی را در داخل احزاب سیاسی از طریق واداری آنها به برگزاری انتخابات تشکیلا‌تی خود در مقاطع مشخص تضمین می‌کند. کمیسیون انتخابات به احزاب سیاسی مندرج در دفتر این کمسیسون براساس عملکرد آنها در انتخابات عمومی رتبه ملی یا ایالتی می‌دهد.کمیسیون انتخابات، همچنین براساس قدرت قضایی غیررسمی خود، مناقشات بین گروه‌های انشعابی احزاب سیاسی را حل و فصل می‌کند. ‌ کمیسیون انتخابات وجود شرایط یکسان را برای همه‌احزاب سیاسی در انتخابات از طریق نظارت دقیق بر رفتار و اعمال آنها در طول انتخابات تضمین می‌کند و تبادل‌نظرهایی را با آنها در مورد مسائل مربوط به انتخابات، مقررات انتخاباتی و تدابیر پیشنهادی جدید انجام می‌دهد.
‌ کمیسیون انتخابات، براساس قانون اساسی هند، همچنین در مورد مسائل مربوط به رد صلا‌حیت اعضای مجالس مرکزی و ایالتی بعد از گزینش آنان نظر می‌دهد. علا‌وه براین، شکایات مندرج در دیوان عالی و دادگاه‌های عالی در رابطه با عملکرد غیرقانونی نامزدها در جریان انتخابات نیز به کمیسیون انتخابات به منظور اعلا‌م نظر در مورد ضرورت رد صلا‌حیت این‌گونه افراد ارجاع می‌شود. اجرای نظریه کمیسیون انتخابات در این‌گونه موارد برای رئیس‌جمهوری یا فرمانداری که خواستار آن شده الزامی است. کمیسیون انتخابات اختیار دارد که صلا‌حیت نامزدی را که هزینه انتخاباتی خود را در یک مدت زمان و روش مشخص اعلا‌م نکرده رد کند. با تصمیمات کمیسیون انتخابات تنها می‌توان از طریق ثبت شکایت‌های مناسب در دادگاه‌های عالی و دیوان عالی مخالفت کرد. ‌
با این حال، قوه قضاییه از مداخله در روند واقعی انتخابات بعد از آغاز آن خودداری می‌کند و کمیسیون انتخابات به خودی خود نمی‌تواند در نتیجه انتخابات بعد از پایان آن تجدیدنظر کند. ‌ تجدیدنظر در نتیجه انتخابات تنها از طریق درج یک شکایت انتخاباتی در دادگاه عالی (در مورد انتخابات مجلس مرکزی و ایالتی) و در دیوان عالی (در مورد انتخابات ریاست جمهوری و معاون رئیس جمهوری) میسر است. کمیسیون انتخابات دارای یک برنامه جامع برای رسانه‌ها است به نحوی که کنفرانس‌های مطبوعاتی را به طور منظم و در فواصل کوتاه در طول انتخابات و به مناسبت‌های خاص در مواقع دیگر تشکیل می‌دهد. برای نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی امکانات لا‌زم به منظور انتشار گزارش‌هایی در مورد نحوه برگزاری انتخابات و شمارش آرا فراهم می‌گردد. ‌ بر اساس اعتبارنامه‌های صادره از سوی کمیسیون انتخابات، به نمایندگان رسانه‌ها همچنین اجازه داده می‌شود که به مراکز اخذ رای و شمارش آرا وارد شوند. هند یکی ازبنیانگذاران <موسسه بین‌المللی همکاری دموکراسی و انتخاباتی> مستقر در استکهلم سوئد است و کمیسیون انتخابات هند اخیرا تماس خود را با نهادهای مشابه کشورهای دیگر از طریق نشر تجارب خود در زمینه‌های مربوط به برگزاری انتخابات تشدید کرده و مقام‌های این کمیسیون از کشورهایی همچون سوئد، انگلیس، روسیه، بنگلا‌دش و فیلیپین دیدن کرده‌اند. مقام‌های انتخاباتی چندین کشور از جمله روسیه، سریلا‌نکا، نپال، اندونزی، آفریقای جنوبی، بنگلا‌دش، تایلند، نیجریه، استرالیا، آمریکا و افغانستان نیز ازهند به‌منظور درک هر چه بهتر نظام انتخاباتی این کشور دیدن کرده‌اند. ‌ کمیسیون انتخابات هند همچنین کارشناسان و ناظرانی را با هماهنگی سازمان ملل و دبیرخانه مجمع مشترک المنافع به کشورهای گوناگون جهان اعزام کرده است.
‌ با این حال، برگزاری انتخابات در هند با چالش‌ها و ناهنجاری‌هایی نیز همراه است بدین معنی که احزاب سیاسی و نامزدها از روش‌های مختلف از جمله رشوه، ایجاد وحشت در میان اقشار خاص و تحریک احساسات مذهبی و قومی در میان دیگر اقشار برای تضمین پیروزی خود در انتخابات استفاده می‌کنند. نمونه بارزی از تحریک احساسات مذهبی و ایجاد وحشت را می‌توان در عملکرد حزب بهاریتا جاناتا (بی‌جی‌پی) یکی از احزاب مهم هند مشاهده کرد. ‌ بی‌جی‌پی و سازمان‌های هندوی افراطی طرفدار این حزب از قبیل <سازمان داوطلبان ملی(>آر‌اس‌اس)، <شورای جهانی هندو(>وی‌اچ‌پی) و <باجرانگدال> در همه گردهمایی‌های عمومی خود، مسلمانان را گاهی به‌طور مستقیم و گاهی به‌طور غیرمستقیم به منظور ایجاد رعب و وحشت در میان آنان و از سوی دیگر تحریک احساسات هندوها و جلب آرای آنان مورد هدف قرار می‌دهند. ‌ گفته می‌شود که همین سیاست‌ها باعث تخریب مسجد <بابری> در <آیدویا> در ایالت اوتارپرادش در ‌ ۶ دسامبر ‌ ۱۹۹۲‌و قتل حدود دو هزار زن، مرد و کودک مسلمان در ایالت گجرات در سال ‌ ۲۰۰۲ در نتیجه تقویت موقعیت بی‌جی‌پی در سراسر هند و پیروزی این حزب در انتخابات ‌ ۲۰۰۲گجرات شد.

منبع : روزنامه اعتماد ملی