امام آسمانی

امام حسن عسکری، فرزند امام هادی(علیه السلام)، در روز هشتم ربیع الثانی یا ۲۴ ربیع الاول سال ۲۳۲ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. نام مادر گرامی آن حضرت را، «سوسن» و بعضی «سلیل» و «حدیث» نیز گفته اند. او در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری قمری با توطئه معتمد خلیفه عباسی در شهر سامرا، در ۲۸ سالگی به شهادت رسید. آن حضرت بعد از شهادت پدر بزرگوارش در ۲۲ سالگی به مقام امامت رسید.
برنامه و مواضع او به عنوان مرجع فکری شیعیان قلمداد می گردید و مصالح عقیدتی و اجتماعی آنان را کاملا مراعات می کرد.
در عصر آن حضرت، دشواری ها و گرفتاری هایی پیش آمد که از قدرت عباسیان کاست، ولی فشار و شکنجه و آزار نسبت به امام و یارانش تخفیف پیدا نکرد. متوکل امام را به زندان انداخت، بی آن که سبب آن کار را بگوید! عباسیان تلاش می کردند که امام عسکری (علیه السلام) را در دستگاه حکومت وارد کنند تا پیوسته مراقب او باشند و او را از پایگاه های خویش و از یاران و پیروانش دور سازند. آن حضرت نیز مانند پدر بزرگوارش ناچار شد در سامرا اقامت کند و زیر نظر باشد.
مواضع علمی امام عسکری (علیه السلام) در پاسخ های قاطع و استوار در مورد شبهه ها و افکار کفر آمیز و بیان کردن حق، با روش مناظره و گفتگوهای موضوعی و بحث های علمی، روز به روز شخصیت آن حضرت را بارزتر نشان می داد و مومنین را به شخصیت مکتبی و فکری خود مجهز می نمود و از طرفی پایداری و ایستادگی آنان را در برابر جریان‌های فکری خطرناک تضمین می نمود.
کندی (ابو یوسف یعقوب بن اسحاق) فیلسوف عراقی در زمان امام(علیه السلام)، پیرامون متناقضات قرآنی به خیال خود، کتابی تدوین کرد. امام عسکری(علیه السلام) به وسیله بعضی از منسوبان به حوزه علمی او، با او تماس گرفت و کوشش او را با شکست رو به رو کرد و کندی را قانع نمود که در اشتباه بوده است. کندی توبه کرد و اوراق خود را سوزانید.
امام(علیه السلام) بیانات علمی قابل توجهی در باب قرآن برای ابوهاشم جعفری ایراد فرمود و نیز مطالبی ارزشمند در باب تفسیر قرآن از او نقل شده است.
برای امام عسکری(علیه السلام) از مناطق گوناگون اسلامی که پایگاه های مردمی او آنجا بود، به وسیله نمایندگانش که در آن مناطق پراکنده بودند، اموالی فراهم می آمد و امام با دقت بسیار و با روش های گوناگون می کوشید تا آن اموال را کاملا از چشم دولتیان بپوشاند و پنهانی به مصرف برساند. دولت عباسی در برابر یاران امام(علیه السلام) و در پایگاه‌هایی که پشتیبان او بودند، قاطعانه و بی رحمانه ایستادگی می کرد و برای از میان برداشتن خط مشی و برنامه امام و پراکنده کردن و وادار کردن یاران او کوشش های فراوانی به عمل می آورد.
● مسئله موعود و غیبت امام زمان(عج)
امام عسکری به وضوح می دید که اراده خداوند برای ایجاد دولت الهی بر روی زمین، بر این تعلق گرفته است که فرزندش مهدی(علیه السلام) غیبت کند. سخنان ائمه پیشین و نصوص فراوان و پیاپی، به آمدن مهدی(علیه السلام) بشارت می داد و در این موارد، روایات متواتر و صحیح از رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) در دست است و مولفان صحاح از اهل سنت که ازمعاصران آن حضرت، یا پیش از آن بوده اند، روایات مربوط به مهدی موعود(علیه السلام) را نقل کرده اند که بخاری و مسلم و احمد بن حنبل از آن جمله اند.
امام عسکری تلاش می کرد تا مردم را قانع سازد که زمان غیبت فرا رسیده است و تنفیذ آن در شخص فرزندش امام مهدی(علیه السلام) صورت گرفته است. این امر در باره افکار افراد عادی دشوار می نمود و امام(علیه السلام) به هر ترتیب، فکر غیبت را در اذهان و افکار، رسوخ می داد و به مردم می فهماند که این حقیقت را باید بپذیرند و دیگران را به این اندیشه و اعتقاد و متفرعات آن آگاه سازند. دوستان و طرفداران امام(علیه السلام) به وسیله مکاتبه و مراسله با او تماس می گرفتند و در باره مهدی موعود از حضرتش پرسش می نمودند و جواب لازم و کافی را دریافت می کردند. شیعیان وقتی اموالی را از حقوق شرعی ای که بر آنان واجب بود، برای امام عسکری (علیه السلام) می بردند ابتدا به حضور «عثمان بن سعید» وارد می شدند و او که برای سرپوش گذاشتن بر فعالیت های امام(علیه السلام) و برای مصلحت او، تجارت روغن می کرد، پول هایی را که تحویل می گرفت در خیک های روغن می گذاشت و دور از چشم حاکمان، برای امام می فرستاد، زیرا اگر بر قضیه واقف می شدند، همه آنها را مصادره می کردند. برخورد معتمد عباسی با امام حسن عسکری تفاوتی با برخوردهای حاکمان عباسی پیش از او با ایشان نداشت. او امام را تحت مراقبت شدیدی قرار داد، به طوری که کسی جز در شرایط ویژه‌ای که امام با نزدیکان خود قرار گذاشته بود، امکان تماس با آن حضرت را نمی یافت و هر آنچه که از خارج به ایشان می رسید یا به خارج می دادند، از طریق مراسله بود. وقتی که خبر کسالت امام به گوش معتمد عباسی رسید، دستور داد خانه آن حضرت را زیر نظر بگیرند. پس از شهادت امام نیز تفتیش و بازجویی کامل به عمل آمد و همه اثاث خانه را مهر و موم کردند و آنگاه در صدد تحقیق و بازجویی از فرزندان امام عسکری(علیه السلام) برآمدند و به قابله ها دستور دادند که زنان را تحت معاینه دقیق قرار دهند و اگر آثار حمل در یکی از آنان دیدند به خلیفه گزارش کنند. هراس و وحشت عباسیان از مهدی موعود که پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله وسلم) نوید ظهورش را بارها داده بود و او را بزرگترین مصلح در تاریخ جامعه بشری - که طومار ظلم و ستم را در هم خواهد پیچید و عدالت اجتماعی را برقرار خواهد ساخت - معرفی کرده بود، روز به روز بالا می‌گرفت. آنان می خواستند با کشتن نسل پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)، مانع ظهور حضرت مهدی موعود گردند و امام عسکری(علیه السلام) در نامه ای به همین مطلب اشاره فرموده است:
«پنداشته اند با کشتن من، نسلم را قطع خواهند کرد و حال آنکه خداوند، خواسته آنان را تکذیب کرده است و سپاس خدای را که مرا از جهان نبرد تا آنکه جانشین و امام بعد از من را نشانم داد. او در خلقت و اخلاق، شبیه ترین کس به پیامبر اکرم است. خداوند، او را در دوران غیبت حفظ می کند، سپس او را ظاهر می سازد تا زمین را پس از آنکه پر از ظلم و ستم شده باشد، سرشار از عدالت و برابری کند.»
به امید آنکه همگی بهره لازم را از کلمات شریف امام حسن عسکری (علیه السلام) برگیریم و منتظر واقعی ظهور فرزند دلبند و برومندش باشیم.

منبع : روزنامه رسالت