ژاپن در انتظار

دولت « شینزو آبه » نخست وزیر جدید ژاپن كه رهبری حزب حاكم لیبرال دمكرات را نیز بر عهده دارد، پنجشنبه گذشته یك ماهه شد. آبه ۵۲ساله چهارم مهر ماه گذشته به عنوان جوانترین نخست وزیر ژاپن پس از جنگ جهانی دوم توانست از دو مجلس نمایندگان و مشاوران این كشور رای اعتماد بگیرد. وی جانشین «جونیچیرو كوایزومی» شد كه پنج سال و پنج ماه نخست وزیر نامدار ژاپن بود و به طور داوطلبانه از قدرت كناره گیری كرده است.
یكی از تفاوت های برجسته دولت جدید با دولت های پیشین ژاپن در این است كه در نمونه های گذشته، نخست وزیر پیشین هنگام خداحافظی از محبوبیت زیادی در میان مردم برخوردار نبود، اما در مورد آبه و كوایزومی این موضوع تفاوت داشت. دولت اصلاح طلب كوایزومی در حالی از مقام نخست وزیری كناره گیری كرد كه در میان مردم از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار بود و سال پیش هم در انتخابات عمومی مجلس نمایندگان ژاپن، به طور مستقیم از مردم رای اعتماد گرفته بود.
تفاوت آبه با كوایزومی در این است كه هم اكنون حریف سرسخت و اصلی آبه، حزب دمكراتیك بزرگترین حزب مخالف دولت می باشد، اما حریف اصلی كوایزومی نیروهای مخالف اصلاحات در درون خود حزب حاكم لیبرال دمكرات بود. محبوبیت كوایزومی در میان مردم، درمخالفت او با نیروهای محافظه كار در درون حزبش نهفته بود، اما آبه باید این مورد را در چگونگی مقابله با حزب مخالف دمكراتیك به رهبری «ایچیرو اوزاوا» سیاستمدار كهنه كار ژاپنی پیدا كند. یكی از برجسته ترین شباهت های دولت آبه با دولت كوایزومی نیز در این است كه هر دو بر پیشبرد اصلاحات اساسی در ساختار كشور تاكید داشته و مصمم به اجرای آن هستند.
دیگر شباهت های دولت آبه با دولت كوایزومی، مهم دانستن روابط هم پیمانی با آمریكا است، به طوری كه هردو آنها محور سیاست های خارجی توكیو را روابط هم پیمانی توكیو - واشنگتن دانسته اند. از دیگر شباهت های آبه و كوایزومی انجام سفر خارجی در طول نخستین ماه از زمامداری خود می باشد، اما تفاوت آن دراین است كه مقصد آبه چین و كره جنوبی و مقصد كوایزومی آمریكا و انگلیس بوده است. علت این موضوع در این است كه هم اكنون روابط سیاسی ژاپن با آمریكا و انگلیس در گرمترین دوران خود قرار دارد، اما روابط سیاسی توكیو با پكن و سئول در سردی بسر می برد.
این موضوع به دلیل دیدار كوایزومی از معبد جنجال ساز یاسوكونی بوده كه مقامات چینی و كره ای آن را تلاش برای مشروعیت بخشیدن به سیاست های استیلاگرانه ارتش امپراتوری ژاپن در منطقه شرق آسیا تا پیش از پایان جنگ جهانی دوم می دانند. یكی از وعده های انتخاباتی آبه، بهتركردن روابط سیاسی با چین و كره جنوبی بوده كه به علت خودداری سران این دو كشور از دیدار با نخست وزیر ژاپن سرد شده بود. این موضوع در ژاپن، به ویژه در میان دست اندركاران بخش اقتصادی هم نگرانی هایی را بوجود آورده بود و به همین علت آبه نخستین گام خود پس از نخست وزیری با دیدار سران كره جنوبی و چین آغاز كرد. البته گفته می شود كه آبه بذر دیدار با سران چین و كره جنوبی را بگونه پنهانی از بهار گذشته و هنگامی كه دبیر و سخنگوی دولت بود كاشته است. یكی دیگر از كارهایی كه آبه پس از رسیدن به نخست وزیری انجام داد، تقویت ساختار كاخ نخست وزیری و نزدیك كردن آن به ساختار كاخ سفید است.
در راستای این موضوع، آبه همانند رییس جمهوری آمریكا برای خود مشاورانی در امور گوناگون همچون امنیتی، اقتصادی و آموزشی تعیین كرد كه شمار آنها به پنج نفر می رسد. «جون آیو» استاد انستیتو پژوهش های سیاسی ژاپن در سخنرانی كه به تازگی در توكیو انجام داد،این كار آبه را در راستای كم كردن وابستگی دولت به تصمیم گیری و سیاست گذاری دیوان سالاران و بالا بردن توانایی سیاست گذاری های كاخ نخست وزیری می داند.یكی دیگر از ویژگی های دولت آبه این است كه بر خلاف كوایزومی كه اطرافیان خود را از بخش های گوناگون جمع كرده بود،او تیمش را از نزدیكان و همفكرانش برگزیده است.
آیو می گوید: آبه با گردآوری همفكران خود تصمیم دارد كه به طور تیمی و روان سیاست های خود را اجرا كند. یكی از رویدادهایی كه در روزهای نخستین زمامداری آبه رخ داد، آزمایش موشكی كره شمالی، همسایه و دشمن دیرین ژاپن بود. آبه از زمره سیاستمداران سرسخت در برابر كره شمالی قرار داشته و شاید بتوان گفت این موضوع به نخست وزیر شدن وی نیز تا حدودی كمك كرده است. این موضوع به دلیل پیگیری شدید او درباره سرنوشت شهروندان ربوده شده ژاپنی از سوی نیروهای امنیتی كره شمالی است.
دولت كره شمالی در دوران نخست وزیری كوایزومی اعتراف كرده بود، نیروهای امنیتی این كشور عامل ربودن شماری از شهروندان ژاپن در دهه های ۱۹۷۰و ۱۹۸۰ میلادی بوده اند. با تلاش دولت ژاپن تاكنون پنج تن از این ربوده شدگان ژاپنی به زادگاه خود بازگشته اند. از سوی دیگر به رغم آن كه دولت كره شمالی می گوید كه حدود هشت ژاپنی دیگر ربوده شده به علل طبیعی جان خود را از دست داده اند، اما این پاسخ مورد پذیرش توكیو قرار نگرفته و آنها بر این باورند كه پیونگ یانگ بنا به دلایلی خواهان بازگرداندن آنها به ژاپن نیست.
دولت آبه پس از آزمایش اتمی روز ۱۷مهر ماه كره شمالی، بی درنگ در برابر آن تدابیر سرسختانه ای گرفته كه در راستای آن علاوه بر تحریم های انفرادی، به همراه آمریكا، رهبری جامعه جهانی برای به تصویب رساندن مصوبه ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد بر علیه كره شمالی را در دست گرفت. برخی كارشناسان سیاسی معتقدند كه آزمایش موشكی كره شمالی برای دولت آبه یك فرصت مغتنم به ارمغان آورد و سبب شد كه محبوبیت دولتش درمیان مردم بالا رود.به گزارش ایرنا، تازه ترین نظرسنجی روزنامه «یومیوری» پرشمارگانترین روزنامه ژاپن نشان می دهد كه ۷۰درصد از مردم این كشور از دولت آبه پشتیبانی می كنند. یكی دیگر از موفقیت های آبه پس از نشستن بر كرسی رهبری حزب حاكم لیبرال دمكرات و نخست وزیری ژاپن، پیروزی اخیر حزبش در انتخابات میاندوره ای مجلس نمایندگان است.
در جریان انتخابات میاندوره ای مجلس نمایندگان ژاپن كه در دو منطقه در استآنهای اوساكا و كاناگاوا انجام گرفت، دو نامزد از حزب حاكم لیبرال دمكرات توانستند بر رقیبان سرسخت خود از احزاب دمكراتیك و كمونیست پیروز شوند. در سال آینده میلادی انتخابات عمومی مجلس مشاوران ژاپن برگزار می شود و از این رو این انتخابات میان دوره ای برای محك زدن توانایی و محبوبیت احزاب و رهبران آنها در میان مردم از اهمیت زیادی برخوردار است.
برای دولت آبه انتخابات سال آینده مجلس مشاوران می تواند یك زنگ خطر و زمینه ساز سرنگونی این دولت باشد. اوزاوا رهبر حزب مخالف دمكراتیك مصمم است كه دراین انتخابات برحزب حاكم پیروز شده و اكثریت كرسی ها در مجلس مشاوران را به دست آورد. به همین علت پیروزی آبه در نخستین نبرد انتخاباتی، برای او و حزبش مهم است. آیو در این باره می گوید: بنا به سیاستگذاری حزب حاكم لیبرال دمكرات، عمر دولت آبه می تواند كوتاه مدت باشد. آیو می گوید: آبه با مشكلات بزرگ درونی روبرو است كه كوایزومی حل آنها را نیمه كار گذاشته و دولت وی آنها را به ارث برده است. یكی از این مشكلات بزرگ در ژاپن، كمبود بودجه مالی دولت های مركزی و محلی است كه دولت آبه بجای بالا بردن سطح مالیات برای پر كردن این خلع مالی، تصمیم گرفته كه با كاهش دادن هزینه ها این مشكل را چاره جویی كند. شاید این موضوع بدین دلیل باشد كه دولت آبه سیاست بالا بردن سطح مالیات، پیش از برگزاری انتخابات مجلس مشاوران را ریسك بزرگی دانسته كه می تواند زمینه ساز كم شدن محبوبیت دولت در میان مردم شده و نتیجه آن با شكست حزب حاكم در انتخابات مواجه شود.
از سوی دیگر كارشناسان سیاسی معتقدند تضمینی وجود ندارد كه سیاست دولت آبه در مورد كاهش دادن هزینه های دولت برای مقابله با كمبود بودجه پیروز از میدان بیرون آید. آنها باتوجه به این موضوع بر این باورند كه دولت آبه برای اینكه بتواند عمر دراز مدت داشته باشد، باید از آزمایش های زیادی با موفقیت بگذرد.

منبع : روزنامه ابرار