نهمین همایش کتاب دفاع مقدس

این هدف زمینه ساز ایجاد جریانی شد كه در طی آن، از سال ،۱۳۷۳ انتخاب بهترین كتابهای دفاع مقدس در حوزه های مختلف، مد نظر قرار داده شده و این طرح با موفقیت در پی گرفته شد چنانچه در سالهای ۱۳۷۳ الی ،۱۳۸۲ به ترتیب ۸ دوره به این مراسم اختصاص داده شد. امسال نیز در روز ۲۴ آبان ماه، نهمین دوره انتخاب بهترین كتاب سال دفاع مقدس در تالار سیدالشهداء با حضور جمع كثیری از هنرمندان و نویسندگان عرصه جبهه و جنگ و نیز صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ،سردار باقرزاده، رئیس بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس؛ حسام، معاون دفتر ادبیات بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس؛ دكتر سنگری، دبیر بررسی آثار ارسال شده و شركت كننده در این دوره و بزرگان دیگر این عرصه، برگزار شد.با آغاز همایش، پس از تلاوت قرآن مجید و اعلام برنامه های مجری، ابتدا حسام و سپس دكتر سنگری، هر كدام به نوبه خود در ارتباط با چگونگی و اهداف تشكیل این همایش و نیز نحوه بررسی و انتخاب آثار برگزیده، صحبت هایی كردند. سنگری با تأكید بر این كه در انتخاب آثار برگزیده، بیش از پیش دقت و سختگیری به عمل آمده است، یادآور اهمیت بالا بردن كیفیت آثار تولیدی شد.پیش از خوانده شدن بیانیه پایانی همایش، ابتدا پرویز بیگی شعری خواند و سپس مجری، سید جواد هاشمی، با سخنانی به پیشواز بیانیه رفت. وی در صحبت هایش یادآور سخنی از رهبر انقلاب، آیت الله خامنه ای شد كه : «كار اساسی این است كه ناگهان در هفته گرامیداشت دفاع مقدس ۱۰۰ عنوان كتاب در زمینه جنگ منتشر می شود.» و خواست از این كه بالاخره این اتفاق در راستای حرف رهبری افتاده است، تجلیل كند كه سردار باقرزاده از میان حضار ردیف اول، به شیوه ای طنز گونه متذكر شد كه «البته این اتفاق و عمل به گفته رهبر، بالاخره پس از گذشت ۱۲ سال انجام شده است.» و امسال ۱۱۵ جلد كتاب در زمینه دفاع مقدس، یك جا منتشر شد.بیانیه پایانی همایش، فصلی از بیانات زیبا و شیوا در زمینه ۸ سال دفاع مقدس بود كه البته در حین قرائت آن، به خاطر ورود با تأخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، صفار هرندی، وقفه ای كوتاه در قرائت آن ایجاد شد. بیانیه اعلام داشت كه ۱۷۱ گروه دولتی، ۱۷۴ گروه خصوصی و در مجموع ۳۲۵ گروه مختلف در ارتباط با این همایش، در تلاش بوده اند و سپس با این جمله پایان یافت كه: «باید نوشت و گفت تا مردان به پایان نرسند.»سخنرانی كوتاه صفار هرندی با عذرخواهی او از بابت تأخیری كه داشت آغاز شد. وی گفت حضورش بیشتر با هدف «حظ معنوی از این تجمع» بوده است و این كه باید مجدداً به دلیل جلسه مهمی كه در پیش دارد، سریع از حضور جمع مرخص شود و مراسم اهداء جوائز برگزیدگان را به آقای باقرزاده و دیگران بسپارد. البته با اصرارهای جواد هاشمی و دیگر عوامل، او راضی شد در اهداء جوائز حداقل چند نفر اول، سهیم باشد و بعد برود.آثار نویسندگان برتر در گروههای طبقه بندی شده هفتگانه، به این ترتیب بود: ۱) گروه خاطره، بخش آثار خودنوشت:
كتاب «۶۴۱۰» ، مجموعه خاطرات خلبان سرتیپ حسین لشگری، رتبه نخست، «یكشنبه آخر» ، اثر معصومه رامهرمزی، رتبه دوم؛ «گریانه» ، اثر سرهنگ سعید اسری، رتبه سوم.
۲) گروه خاطره، بخش آثار شفاهی:«شبهای بی مهتاب» ، خاطرات شهاب الدین شهبازی، با مصاحبه و تدوین محسن كاظمی، رتبه نخست؛ «اسیر كوچك» ، خاطرات غلامرضا رضازاده و تدوین و مصاحبه حسین نیری، رتبه دوم؛ «جاده های سربی» خاطرات احمد سوداگر با مصاحبه و تدوین محمدمهدی بهداروند، رتبه سوم.
۳) گروه شعر، مجموعه اشعار گردآوری شده:«روایت مجنون» انتشارات دبیرخانه كنگره سراسری شعر دفاع مقدس و شورای شعر بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، رتبه نخست.
۴) گروه شعر، مجموعه اشعار انفرادی:«پرسه در سپهر» سروده حمیدرضا حامدی، رتبه سوم.
۵) گروه شعر، بخش نقد و پژوهشهای ادبی:«صور خیال در شعر مقاومت» ، اثر حسن قاسمی، رتبه دوم
۶) گروه تحقیق و پژوهش:جلد سی و هفتم روزشمار جنگ ایران و عراق با عنوان «توسعه روابط با قدرتهای آسیایی» تألیف آقایان هادی نخعی و حمیدرضا مشهدی فراهانی، رتبه سوم.
۷) گروه كودك و نوجوان، بخش داستان:«چه كسی ماشه را خواهد كشید» . نوشته رحیم مخدومی، رتبه دوم.كتابهای «مهاجر كوچك» و «نگهبان كوچك» آثاری از محسن مطلق، رتبه سوم.
۸) گروه هنر:«عكاسی جنگ» نوشته شهید سعید جابزرگی، رتبه اول؛ رتبه دوم این گروه به طور مشترك به نمایشنامه های «برگریزان» نوشته سیروس همتی و «قطار جنوب» نوشته علی رضا حنیفی اختصاص داده شد. همچنین «وضعیتهای نمایشی» جمشید خانیان، رتبه سوم را یافت.متأسفانه در حین اهداء جوائز و اعلام رتبه های كسب شده در گروههای مختلف، خلأ بسیاری در رشته های گوناگون احساس می شد چرا كه بسیاری از گروهها و زیرمجموعه های آنان، توسط هیأت داوران، شایسته كسب هیچ مقامی دانسته نشده بودند و این قضیه، هم جای افسوس داشت و هم تأمل. قطعاً انتظار می رفت در زمینه دفاع مقدس كه بخش وسیع و عمیقی از تاریخ كشور ما را دربرمی گیرد، بیش از اینها فعالیتهای چشمگیر و حائز اهمیت، انجام شود.البته پس از مراسم و در سالن بیرونی، وقتی لحظاتی با چند تن از مسئولین و نویسندگان به گفت وگو نشستیم، هیچ كدام نتوانستند پاسخ قانع كننده ای بدهند كه چرا این گونه در زمینه های مختلف در این رابطه، احساس ضعف می شد؟! مشكل اصلی از كجاست؟ چه راه حلهایی برای بهبوداین شرایط پیشنهاد می شود و چگونه می توان فرهنگ و ادبیات دفاع مقدس را آنچنان جذاب و قوی ارائه داد تا در آن گره های ناگسستنی با نسل كنونی و نسل های آینده ایجاد شود؟باقرزاده معتقد بود كه كم كم كارهایی در حال انجام هست، بخصوص در زمینه خاطره كه تلاش های انجام شده تا حد زیادی هم نتیجه داده است و وضعیت رو به بهبود می رود. حسام هم معتقد بود كه بخش خاطره دفاع مقدس یك روند رو به رشد دارد چرا كه دیگر رشته ها همچون داستان نویسی یا نمایشنامه نویسی، آن هم نه فقط حول موضوع دفاع مقدس بلكه در همه زمینه ها، یك اسلوب و اصول فنی دارد كه نویسنده باید حتماً از آن واقف باشد. مثلاً لازمه داستان نویسی، آشنایی با پاره ای عناصر و تكنیك های نویسندگی است. بنابراین افراد كمتری نسبت به خاطره نویسی سراغ آن می روند حال آن كه خاطره اكثراً نوشته هایی است كه از دل برمی آید و بی دغدغه بر كاغذ روان می شود. معاون ادبی دفتر حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس در پاسخ به این سؤال كه برای بهبود این وضعیت چه باید كرد و چه راهكارهایی ارائه می كنید، گفت: ارتباط بین بچه های جنگ و نویسندگان ایجاد شده ولی یكی از مسائلی كه برای بهبود روند فرهنگی دفاع مقدس باید رعایت شود این است كه اولاً روحیه تكلیف مداری را در خود افزایش دهیم و ثانیاً اینكه افراد نویسنده و سازمان ها و گروه های متولی از كاركردن به صورت جزیره ای و انفرادی بپرهیزند و با هماهنگی بیشتری در راستای اهداف مشترك در زمینه های ذكر شده، فعالیت كنند. سید ضیاءالدین شفیعی كه در بخش نثر ادبی گروه شعر، به خاطر مجموعه نثر ادبی «شب یك رؤیا» از او تقدیر شده بود، همچون همیشه با نگاهی معترض و نقادانه، در پاسخ به سؤالات فوق، صرفاً چند سؤال دیگر اضافه كرد!! وی اشاره داشت كه آیا تجلیل و تقدیر از جمع كثیری از نویسندگان و هنرمندان بزرگ كشور را باید تا این حد، به حضور یا عدم حضوروزیر محترم، وابسته دانست؟ آیا در این میان حضور هنرمندان مهمتر بود یا مسئولین كه قرار بود از دستان آنان، جوائز دریافت شود؟ آیا باید روی این مسئله كه در گروه های مختلف، بسیاری از شاخه ها و زیرمجموعه ها از نظر هیأت داوران كه شایسته كسب رتبه دانسته نشدند، آنقدر تأكید می شد و آیا بهتر نبود مهارت هایی را كه در حد كسب جایزه نبودند اما سعی و تلاش خود را كرده بودند، بیشتر تشویق و ترغیب می كردند تا همین اندازه هم كه در زمینه های مطرح شده در این همایش و در راستای دفاع مقدس افرادی پیدا می شوند تا ذوق و هنر خود را به رشته تحریر درآورند، آرام عقب نشینی نكنند؟ما هم امیدواریم روزی به همه این سؤالات، پاسخ های مؤثری داده شود و سال آینده وضعیت فعالیت ها و رتبه های كسب شده در همایش بهترین كتاب دفاع مقدس، به شكل چشمگیری پیشرفت داشته باشد.

منبع : روزنامه همشهری