شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

در پس نام های جعلی برای خلیج فارس


در پس نام های جعلی برای خلیج فارس
خلیج فارس به عنوان یکی از مهم ترین مناطق استراتژیک جهان در مرزهای جنوبی ایران، در طول تاریخ طولانی همواره با این نام خوانده شده است.
اسناد تاریخی پیش از اسلام و پس از اسلام، بر به کار بردن نام بحر فارس یا دریای پارس برای این خلیج زیبا دلالت دارد.
در طول قرون متمادی همواره نام خلیج فارس، خلیج عجمی یا بحرالفارسی و مانند آن برای اشاره به این حوزه آبی مورد استفاده قرار گرفته است. تا قرون اخیر نیز شبهه و تردیدی در این نام گذاری نبوده است.
موافقتنامه های قدرت های استعماری در منطقه از قرن شانزدهم به بعد هم، با همین نام انجام و امضا شده و شکل گرفته است. پس از خروج دولت انگلستان از این منطقه و تحولات سیاسی گسترده در این منطقه نیز شک و شبهه یی در این خصوص وجود نداشت.
جالب اینکه در پرونده سیاسی همه کشورهای جهان و از جمله کشورهای عربی و حتی کشورهای تازه تاسیس پیرامون منطقه، در یادداشت ها و نامه های دیپلماتیک از دریای جنوب ایران به عنوان خلیج فارس نام برده شده است.
آنچه در این میان حائز اهمیت است، پرونده یی است که در پرتو ملاحظات سیاسی، گشوده شده و این نام تاریخی با هزینه کردن درآمدهای نفتی در منابع و اسناد بین المللی مورد چالش قرار گرفته است.
به دلیل ملاحظات سیاسی از آغاز دهه ۱۳۷۰، به طور فزاینده یی بهره برداری از نام های مجعول و موهوم برای این خلیج روندی رو به رشد پیدا کرده است. همراه با تشدید فشارهای بین المللی بر جمهوری اسلامی ایران و طرح دعاوی ساختگی و مغرضانه علیه جزایر ایرانی در خلیج فارس، این تلاش ها در سال های اخیر از ابعاد وسیع تری برخوردار شده است.
برخلاف اقتضائات انکارناپذیر تامین امنیت در این منطقه - یکی از مهم ترین مناطق جهان- با توجه به منابع عظیم انرژی و مسیرهای انتقال آن از منطقه از یک سو و وجود بازارهای عظیم مصرف و نیز واردات سیستم های پیشرفته و گران قیمت نظامی از سوی دیگر، حوزه خلیج فارس، به عرصه یکی از پرالتهاب ترین رقابت های منطقه یی و فرامنطقه یی تبدیل شده است.
آنچه در این میان هدف رقبای کوچک و بزرگ ایران قرار گرفته، بهره برداری از فضای بین المللی و شرایط افزایش فشارهای جهانی در کشور ما است.
بر خلاف سال های گذشته که در دوران اصلاحات، سیاست اعتمادسازی منطقه یی و گسترش تعامل بین المللی زمینه را برای تشدید تنش ها و رقابت های منطقه یی کاهش داده بود، اینک با افزایش فشار بین المللی بر ایران در پرتو سه قطعنامه شورای امنیت، این کشورها مجال بیشتری برای نادیده گرفتن حقوق ایران و ایرانیان به دست آورده اند.
بی تردید جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگ ترین، قدرتمند ترین و اثرگذار ترین قدرت در این منطقه، دارای اهمیت استراتژیک در تامین ثبات، آرامش و دفع تهدیدهای گوناگون در منطقه است.
هر چند در سال های بعد از انقلاب اسلامی همواره تلاش شده تا چهره یی خشن و متجاوز از کشور ما ارائه شود، ولی سیاست های سال های گذشته در پرتو اجرای راهبرد اعتمادسازی و کاهش زمینه های تنش و تهدید در منطقه، به میزان گسترده یی شرایط را برای اعمال نفوذ قدرت های فرامنطقه یی کاهش داده بود.
همه کشورها فارغ از سیاست دولت های خود، همواره با مجموعه یی از الزام ها و اقتضاهایی مواجه هستند که تاریخ و جغرافیا بر آنها تحمیل می کند. اگر در کشوری به درستی این الزامات مورد شناسایی قرار نگیرد، بی تردید ظرفیت ها و توانمندی های آن قابل بهره برداری مناسب نخواهد بود.
آنچه امروز در خلیج فارس روی داده، نتیجه فقدان درک مناسب از این عوامل در تنظیم رفتار خارجی کشور است. این عدم درک موجب شده در سال های اخیر زنجیره یی از اقدام های تبلیغاتی، سیاسی و اقتصادی علیه منافع ایران و حقوق حقه ایرانیان در پاسداری از این میراث تاریخی شکل بگیرد.
مسامحه و سهل انگاری ما در خصوص کاربرد اسامی مجعول به نوبه خود این جسارت را شدت بخشیده است.
از آنجا که اولویت ها در تنظیم سیاست خارجی هر کشوری، به ویژه در دفاع و پاسداری از منافع ملی در رفتارهای عملی و نه در شعارهای بی محتوا عینیت پیدا می کند، می توان انتظار داشت با به دست آوردن درک واقع بینانه نسبت به ریشه ها و عوامل این نوع جسارت ها، بر پایه الزامات ژئوپولتیکی، زمینه های آن به درستی هدف قرار گیرد.
اینکه در سایت های شناخته شده جهانی یا منابع معتبر علمی جهان، اسامی مجعول به جای نام خلیج فارس مورد استفاده قرار گیرد، اراده استوار، عزم جزم و پایدار همه ایرانیان اعم از بخش عمومی و خصوصی را فرامی خواند.
همه ایرانیان در پاسداری از این میراث گرانقدر و هویت ساز باید تمام تلاش خود را به کار گیرند. تعیین روزی به نام خلیج فارس تنها گامی کوچک در دفاع از منافع ایران در این پهنه آبی است، که باید با سیاست خارجی واقع گرایانه و مدبرانه ادامه یابد.
بی تردید در این مسیر بهره گیری از توانمندی های علمی و اجرایی کشور کارساز خواهد بود.
الهه کولایی
منبع : دیپلماسی ایرانی


همچنین مشاهده کنید