یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا


معرفی یک شاعر جوان


معرفی یک شاعر جوان
نقد از مهم ترین مسائل مغفول مانده ، در حوزه شعر انقلاب است . اصولا جریان شعر انقلاب اسلامی ، به دلیل حضور زنده و پر نشاط در صحنه های جدی زندگی و یکی از مهم ترین اتفاقات تمدنی ، یعنی انقلاب ، در عین بالندگی و زندگی ، زیر و بم ها و افت و خیز های فراوانی داشته است که البته این مشخصات – مثبت یا منفی – لازمه همان زندگی ادبیات است . شعر انقلاب ، تاثیر و تاثرها و بده بستان های فراوانی با انقلاب اسلامی و حوادث اجتماعی و سیاسی ناشی از آن داشته است و در این سیر بسیار از اندیشه پویای متفکران انقلابی ، سیراب گشته و قد کشیده است .
پاره ای اوقات هم همین هم نوایی با اتفاقات و فضای پرشور انقلاب ، باعث شده است که شعر انقلاب ، رنگ شعار بگیرد و خصلتهای ژورنالیستی پیدا کند تا بتواند در سیر تند حوادث نقش ایفا کند ، در این حالت به تعبیری شعر انقلاب ، با فداکاری سعی کرده است با قربانی کردن برخی ویژگی های شعری ، بتواند همنفس با مردان و زنان انقلابی در صحنه حاضر باشد و نقش تاریخی خود را ایفا نماید .
شاید این بیان قدری شعاری به نظر آید اما بسیارند شاعران فحلی که نام و آوازه حرفه ای شعری خود را در مقاطع حساس انقلاب و جنگ فدای خدمت در عرصه پیام رسانی و بسیج مردم کرده اند و اشعاری خلق کرده اند که شاید ارزش تاریخ ادبیاتی نداشته باشد اما بی شک حاوی اطلاعات مهمی از تاریخ تفکر و تاریخ تمدن و مردم شناسی انقلاب اسلامی است که نوعی نقد متناسب رئال و کارکردگرایانه می تواند بسیاری از ارزشهای نهفته این متون را واکاوی و معرفی کند .
شاعران انقلاب اسلامی ، کسانی بودند که با تریبون ها و جریانات رسمی و سابقه دار شعر ، رابطه ای نداشتند و از دل جوانان انقلابی ، پدید آمدند و بالیدند ، نسل اول شعر انقلاب و شاعرانی چون شاهرخی ، مشفق ، سبزواری و... عمدتا از نظر قالب و گونه شعری ، و با شعر مدرن ایران - که البته بیشتر مروج اندیشه های الحادی بود – نسبتی نداشتند .
نسل بعدی شعر انقلاب یعنی حلقه شاعرانی چون قیصر امین پور، سلمان هراتی و سیدحسن حسینی، یوسفعلی میرشکاک ، احمد عزیزی و... در کنار این گروه تکوین یافت و تربیت شد. اینان البته سعی کردند به برخی یافته های بوطیقای شعر مدرن رجوع کنند .
آنان امکانات بیان هنری مدرن را به خدمت گرفتند و شاید بتوان گفت در نسل خود شاگردان واقعی نیما ، به شمار می آمدند جالب است که هر دو گروه شاعران انقلاب علی رغم موفقیت در ارائه آثاری با معیارها و شاخصه های مدرن و حتی موفقیت بی سابقه در جذب مخاطبان حرفه ای شعر، همچون نسل اول مورد بایکوت و سرد مهری منتقدان حرفه ای و دکان داران نقد معاصر قرار گرفتند ، البته ناگفته نماند که بخشی از تقصیر این ماجرا بر عهده نوع حوادث اجتماعی – سیاسی انقلاب و تقابل های جدی اجتماعی و لاجرم موضع گیری های به حق و نا به حق هر دو سوی دعواست که این بخش با گذشت زمان ، به ندرت خود به خود حل می شود و رنگ می بازد
شعر انقلاب - به دلیل خصایل طبیعی اش و وضعیتی که اشاره شد - ، به هر حال مورد نقد جدی قرار نگرفته است و بیشتر موضوع انواع و اقسام تعارف ها و در موارد به دردبخورتر شرح ها ، بوده است . در مورد شعر انقلاب و شعر دفاع مقدس ، مفید ترین منابع متقدم ترک ، همچون "حرفی از جنس زمان" سید اکبر میرجعفری ، "شعر امروز" ساعد باقری و محمدرضا محمدی نیکو و "نقد و بررسی ادبیات منظوم دفاع مقدس " نوشته محمدرضا سنگری ، بیشتر به گونه شناسی و معرفی پرداخته اند و چه در حوزه اندیشه و چه در حوزه ساختار و زبان ،متاسفانه کمتر اثر جدی نوشته شده است .
اندک اندک گروه عمده ای از فرزندان انقلاب اسلامی با مشاهده این وضعیت ، دست به کار شدند و به طور جدی وارد حوزه نقد شدند ،که نوشته های افرادی همچون یوسفعلی میرشکاک ، محمد رمضانی فرخانی، دکترمحمدرضا روزبه،دکترسید حسن حسینی ،عبدالجبار کاکایی، سید احمد نادمی، ضیاءالدین ترابی، ، زهیر توکلی و دکتر هادی کافی و ... محصولات چنین جریانی به شمار می آیند
و اما شعر جوان انقلاب که به دلیل جوانی، پر از امید و شور آفرینش های تازه و مشحون از عملیاتهای خط شکنانه و بدعتها و بدایع فراوان است البته توجه بیشتری می طلبد تا در بوته نقد منتقدان پیش کسوت غلط و درست آزمایشهای ذهنی و زبانی خود را بیازماید و به یاری تجربه و دانش شاعران و منتقدان ارجمند معاصر راه خود را چالاک تر و آسوده تر بپیماید .
مجله شعر در نظر دارد از این پس در هر شماره مجالی را به نقد و بررسی ، تحلیل و معرفی یک شاعر موفق جوان اختصاص دهد تا هر چه بیشتر به رشد و اعتلای شاعران جوان انقلاب اسلامی کمک کند و رسالت مطبوعاتی خود را به انجام رساند.
ناگفته پیداست که تداوم و تقویت این روند محتاج همکاری و همدلی هر دو طیف نخبگان جوان و اساتید گرانقدر شعر معاصر است .در نخستین گام به سراغ شاعری رفته ایم از شهرستان شوش دانیال، مرتضی حیدری آل کثیر که در مدت اندک حضورش در عرصه شعر معاصر خوش درخشیده است و عناوین و جایزه های متعدد ادبی را کسب کرده است که آخرین و معتبر ترینشان سرو بلورین جشنواره شعر فجر بود. امید که این حرکت تازه در میان مدت بستری را برای معرفی نسلی تازه از شاعران برجسته جوان به شعر معاصر فراهم کند .
منبع : سورۀ مهر


همچنین مشاهده کنید