تورم در بخش مسکن، نگاه خودمانی

گرانی به اندازه ای از حوصله مردم خارج شده که خود نگارنده نیز هیچ مقدمه ای را برنمی تابد و ناچار است که از ابتدا به اصل مطلب بپردازد.حدود یکسال است که تورم در اقتصاد ایران زهر خود را نمایان ساخته است. این اثر در بخش مسکن بسیار شدیدتر است. به گونه ای که این افزایش قیمت در سالیان گذشته بی سابقه بوده است.
ذکر مثالی واقعی خالی از لطف نیست؛ نگارنده در شهریور ماه سال گذشته در یکی از مناطق (تقریباً حاشیه ای) تهران به دنبال سرپناهی اجاره ای بود که هر کجا می رفت جایی مناسب (مناسب زیر خط فقر و نه توقع بالا) پیدا نمی کرد. از یکی از بنگاه داران پرسیدم: «در قالب یک مثال واقعی تفاوت قیمت نسبت به سال قبل (سال ۸۵) را برایم روشن کن» وی در جواب اظهار داشت: "آپارتمانی که در همین موقع ـ شهریور ۸۵ ـ به یک میلیون تومان رهن و ۳۰۰ هزار تومان اجاره واگذار شده، اکنون مالکش ۱۵ میلیون رهن و ۳۵۰ تومان اجاره ماهیانه مطالبه می کند".به هر طریق سرپناهی گیر آوردیم، اکنون فصل تمدید قرارداد نرسیده اما کیست که نگران تمدید نباشد؟ وضع خرید و فروش هم که افتضاح است. آپارتمانی که در تهران ـ چهارراه لشگر ـ تابستان ۸۵ متری حدود ۴۰۰ هزار تومان بود، الان به حدود متری ۲ میلیون تومان رسیده، که کمترین قیمت در تهران است، حساب بقیه جاها که مشخص است.
رییس جمهور در اظهاراتشان در مشهد با گلایه از گرانی مسکن دغدغه زوج های جوان را داشتند که جای خود دارد، محاسبه زیر نشان می‏دهد که میانسالان و پیر سالان نیز در حسرت صاحب مسکن شدن مو را سپید و یا روانه دیارباقی خواهند شد.اگر قیمت هر متر آپارتمان در یک جای متوسط روبه پایین در تهران را تا امروز ـ تغییر لحظه ای قیمت ها از محاسبه حذف می‏شود - تنها ۲ میلیون تومان حساب کنیم، آنگاه قیمت آپارتمان ۶۰ متری بدون هزینه های جانبی ۱۲۰ میلیون تومان خواهد شد.
اگر میانگین دریافتی یک کارمند با ۱۵ سال سابقه را با یک فرض محال ۲۰۰ هزار تومان در ماه در نظر بگیریم - فرض محال اینکه یک کارمند با ۱۵ سال سابقه در سالهای اول استخدام کمتر از ۱۰ هزار تومان حقوق دریافت می کرد - آنگاه:
درآمد ۱۵ سال گذشته: میلیون ۳۶.۰۰۰.۰۰۰ =۲۰۰*۱۲*۱۵
و اگر فرض شود که در ۱۵ سال باقیمانده ماهی ۳۰۰ هزار تومان دریافت کند آنگاه:
درآمد ۱۵ سال آینده: میلیون ۵۴.۰۰۰.۰۰۰ =۳۰۰*۱۲*۱۵
آنگاه:
۹۶.۰۰۰.۰۰۰ =۳۶.۰۰۰.۰۰۰ +۵۴.۰۰۰.۰۰۰
۲۴.۰۰۰.۰۰۰ =۹۶.۰۰۰.۰۰۰ -۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰
کسر درآمد برای خرید یک واحد مسکونی ۶۰ متری
در فرض مذکور شخص کارمند قرار است به شیوه ی بی هوازی زندگی نموده و هیچ واحدی از درآمدش را صرف اموری نظیر پوشاک، خوراک و ... نکنید. حال خواننده خود حساب کند با فرض تورم صفر درصدی بعد از چند نسل، بالاخره یک «نام خانوادگی» می تواند مالک شود.
واقعیت را باید پذیرفت، فرمان های احساسی کاری را بسامان نمی کند، ریشه تورم دلایلی نظیر افزایش ناگهانی و غیر قابل باور نقدینگی مدیریت نشده است که در این باره فراوان نوشته شده و در این گفتار به موارد دیگر پرداخته خواهد شد.
● دلایل تورم در بخش مسکن:
۱) نگارنده در «علم اقتصاد» ادعایی ندارد اما از مفاهیمی نظیر میزان عرضه و تقاضا و عوامل موثر بر انتقال آن به خوبی آگاه است و در عین حال بخوبی می داند که مسایل اقتصادی صرفاً راه حل اقتصادی دارد و اظهار نظرهای سیاسی تنها می تواند بر روی انتظارات تورمی تاثیر بگذارد که در سالهای اخیر این تاثیر را به صورت وارونه مشاهده نموده ایم، پس بهتر آن که مسوولان سیاسی بکلی در مباحث اقتصادی اظهار نظر نکنند و کار انجام دهند و از طریق تاثیر بر سمت عرضه میزان عمل خود را به نمایش بگذارند. در عین حال توصیه می شود سیاستگذاران بخش مسکن مورد بازنگری قرار گیرند.
۲) مفهوم «تابع هدف»؛ در تهران تابع هدف برای مسکن ۹۹ ساله چه کسانی هستند ثبت نام کنندگان در حال حاضر کجا ساکن هستند. قرار است برای ساکنان تهران در هشتگرد ساختمان سازی می شود و برای تقاضایی که در تهران وجود دارد، در هشتگرد (با فاصله ی حدود ۱۰۰ کیلومتر با مرکز تهران) پاسخ داده شود، شک ندارم که ۱۰ درصد ثبت نام کنندگان به آنجا منتقل نخواهند شد و با فرض ثابت بودن سایر شرایط، همین مسکن ۹۹ ساله از طریق ایجاد فضای مجدد در تهران تورم را دامن خواهد زد. پس حال که هدف تهران است باید در داخل تهران به این تقاضا پاسخ داد.
۳) «دستگاههای نظارتی»؛ واقعیت این است که دستگاههای نظارتی نظیر سازمان بازرسی و نظارت بر قیمت کالاها و خدمات در هیچ حیطه ای به کار خود به درستی عمل نمی کند و این بهم ریختگی ناشی از ضعف کارکرد آنهاست. البته ضعف شدید سازمان امور مالیاتی هر در این خصوص قابل توجه است.
۴) عامل دیگر گرانی ها نقش بنگاههای املاک یا همان دلالان گرانی هستند که این مساله نیز ضرورت نظارت بر این صنف را خاطر نشان می سازد.

شریف خسروی

منبع : پایگاه اطلاع ‌‌رسانی گمیشان