آموزش زبان خارجی به کمک رایانه در مدارس

اغلب معلمان در بیش‌تر كشورهای دنیا، در امر آموزش هنوز متكی به گچ و تخته سیاه هستند.
از تجربه‌های خود به عنوان یك معلم آموخته‌ام كه معلمان، در هر نقطه از این كره خاكی كه باشند، دغدغه‌ها، امیدها و مسائل و مشكلات مشابهی دارند. معلمان ما شدیداً مشتاق دست‌یابی به «بهترین» و «جدیدترین» شیوه‌های تدریس و رسانه‌های كمك‌آموزشی مدرن هستند.
معلمان در محیط‌های آموزش زبان انگلیسی به عنوان یك زبان خارجی می‌توانند با بهره‌گیری از رایانه به عنوان رسانه‌ای كمك‌آموزشی،‌ انتظارات دانش‌آموزان خود را برآورده سازند.
سه الگو برای كاربرد رایانه در یادگیری زبان وجود دارد :
۱) به عنوان معلم زبان؛
۲) به عنوان مشوقی برای مكالمه؛
۳) به عنوان یك ابزار كمكی در رشد شناختی.
مزیت‌های آموزش زبان خارجی به كمك رایانه
دانش‌آموزان هنگام آموزش با این برنامه‌ها احساس راحتی می‌كنند و دغدغه مورد قضاوت قرار گرفتن از سوی معلم را ندارند. محیط یادگیری كاملاً فردی است و هیچ بیگانه‌ای اجازه ورود به آن را ندارد.
رایانه «روز تعطیلی» ندارد.
رایانه صبور است و به طور خستگی‌ناپذیر نكات ضروری را به دستور دانش‌آموزان بارها و بارها تكرار می‌كند.
رایانه می‌تواند اطلاعات درخواستی را در زمانی بسیار كوتاه در اختیار ما قرار دهد.
خطاهای جزئی دانش‌آموزان نادیده گرفته می‌شود.
شخصیت فردی دانش‌آموزان محترم شمرده می‌شود.
● محدودیت‌های آموزش زبان خارجی به كمك رایانه
كار كردن با رایانه معمولاً یك كار فردی است. بدون شك كار انفرادی در رشد مهارت‌های ارتباطی دانش‌آموزان كه هدف اساسی در هر درس زبان است، نقشی ندارد.
در برنامه‌های یادگیری زبان، و نیز‌ آموزش به كمك رایانه، اغلب مهارت‌های خواندن و نوشتن آموزش داده می‌شود.
تولید برنامه‌های آموزشی رایانه‌ای مستلزم زمان و صرف انرژی قابل ملاحظه‌ای است.
رایانه نمی‌تواند از عهده موارد غیرمنتظره برآید. علاوه بر این خواندن از صفحه نمایش رایانه خسته‌كننده‌تر از خواندن از متن كتاب است.
معلمانی كه شخصاً مطالب درسی را تهیه می‌كنند لازم است زمان بسیار زیادی را صرف برنامه‌ریزی و تایپ مواد درسی كنند.
● مواد كاربرد رایانه در آموزش زبان خارجی
مناسب‌ترین تمرینات برای آموزش با استفاده از رایانه «پرسش‌های پاسخ كوتاه» است كه در آن‌ها حتی پیش‌بینی موارد اشتباه دانش‌آموزان نیز به آسانی امكان‌پذیر است.
در مراحل اولیه آموزش به كمك رایانه،‌ به ویژه در آموزش كودكان، وجود معلم به مثابه حائلی میان دانش‌آموزان و دستگاه از نظر روان‌شناختی ارزشمند است.
برخی از بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند در تقویت مهارت خواندن در كلاس‌ زبان انگلیسی سودمند باشند.
از دیگر مزایای بازی‌های رایانه‌ای «كاربرپسند» بودن آنهاست. برای انجام این بازی‌ها، داشتن اطلاعات بسیار زیاد در مورد رایانه ضروری نیست.
آن‌چه از نظر آموزشی اهمیت دارد این واقعیت است كه دانش‌آموزان به طور طبیعی و به روش جالب متون انگلیسی را می‌خوانند.
بهترین روش برای كمك به دانش‌آموزان در بازیابی سریع اطلاعات ضروری استفاده از «فایل‌های كمكی»، علاوه بر ارائه سریع راه‌حل مسائل با سبك‌های مختلف یادگیری سازگاری دارند.
● نتیجه‌گیری و فرجام سخن
دامنه موضوعاتی كه در آن‌ها از رایانه می‌توان كمك گرفت، بسیار وسیع است؛ ارزش‌یابی روش‌های تدریس و مطالب درسی از طریق سنجش، واقعی بودن انتظارات معلمان یا اعتبار ارزش‌یابی‌های فردی و آزمون‌های لازم در مورد سطح‌بندی، توالی‌سازی، تداخل و غیره، از جمله این موضوعات است.
این واقعیت كه پژوهش‌های مبتنی بر رایانه با چه سرعتی رشد خواهد یافت، موضوعی است كه به تفكر نیاز دارد، اما به هر حال، رایانه به نوعی اوضاع كلاس‌های ما را دستخوش تغییر خواهد ساخت. با وجود كاربردها و مزایای فراوان، برنامه‌های یادگیری زبان و نیز، آموزش به كمك رایانه هنوز جایگاه واقعی خود را در یادگیری و آموزش زبان پیدا نكرده است. هرگز نباید از خود بپرسیم كه چگونه می‌توان درس‌ها را با رایانه آموزش داد، بلكه باید سعی كنیم،‌ در پرتو قابلیت‌های آموزشی عظیم رایانه به ارزش‌یابی مجدد روش‌های آموزشی خود اقدام كنیم. معلمان ما باید به ندای رایانه، در عرصه آموزش به گرمی پاسخ دهند و از دانش نظری و تجربه‌های عملی خود به طور مؤثر در آموزش‌ زبان خارجی، به كمك این رسانه جدید بهره گیرند. عرصه فعالیت بر همه معلمان زبان انگلیسی فعال و دانش‌دوست باز است.

نویسنده : سید كاظم میرصالحی

منبع : روزنامه تفاهم