گورباچف : بوش درمسیری اشتباه گام برمی دارد

از نگاه برخی كارشناسان، «میخائیل گورباچف» رهبری است كه فضای باز سیاسی و پررونق اقتصادی را برای اتحاد جماهیر شوروی سابق به ارمغان آورد و این كشور را از بند كمونیسم سوق داد.
اما مخالفان این نظر بر این باورند كه وی با چند اشتباه در قالب اصلاحات باعث فروپاشی شوروی و پایان جهان دو قطبی شد. چندی قبل در جشن تولد ۷۵ سالگی گورباچف، هلموت كهل و هانس دیتریش رئیس دولت و وزیر خارجه پیشین آلمان شركت كردند و جورج بوش پدر برایش یك تبریك ویدئویی فرستاد.
منتقدان آخرین رهبر شوروی در دوران جنگ سرد معتقدند وی با خطاهای خود، تحولات را به نفع آمریكا رقم زد و باعث شد تنها واشنگتن پیروز فروپاشی شوروی شود. به اعتقاد این گروه پیام تبریك بوش پدر نیز به همین دلیل است كه كشورش بیشترین سود را از اقدامات گورباچف برده است. در هر حال وی اكنون به دور از سیاست، بیشتر زمان خود را با دخترش «ایرینا» و دو نوه اش سپری می كند و خود می گوید حالا تنها موضوع مورد علاقه اش آشپزی است، بویژه طرز پخت غذاهای روسی و مدیترانه ای.مجله تایم گفت وگویی در مورد كتاب جدید گورباچف با نام «رونق اقتصادی» و روسیه تحت رهبری پوتین انجام داد كه در پی می آید:
●چرا كتاب جدیدتان را درباره «رونق اقتصادی» (پروسترویكا) نوشتید؟
به نظر من مراحل ابتدایی پروسترویكا كه در سال ۱۹۸۵ در شوروی سابق صورت گرفت یكی از سه واقعه مهمی است كه در تاریخ اتحاد جماهیر شوروی روی داد. دو واقعه دیگر، انقلاب ۱۹۱۷ و پیروزی در جنگ جهانی دوم بودند. در بیستمین سالگرد پروسترویكا فكر كردم كه باید درباره این مسأله مهم بیشتر حرف زد و آن را شرح داد. البته بحث های تند و تیزی در روسیه در مورد پروسترویكا مطرح می شود. گاهی اوقات به مردم گفته می شود كه رونق اقتصادی چیز بدی برای شوروی بوده است.اما ۷۷ درصد مردم روسیه در نظرخواهی هایی كه از آنها شده، می گویند، می خواهند در كشوری آزاد و دموكرات زندگی كنند. این میراث «پروسترویكا» است.
●چه كسانی فكر می كنند «پروسترویكا» برای شوروی بد بوده است؟
سربازان قدیمی، كمونیست های سابق، متصدیانی كه از سبكی قدیمی پیروی می كنند. خوب می دانم كه آنها در شرایط فعلی زندگی سختی را می گذرانند و به عبارتی در روسیه امروز، زندگی برای بعضی ها سخت است.اما من ازآنها می خواهم یك بار دیگر به مسأله خوب بیندیشند.
فكر می كنید مشكلات كنونی موجود در زندگی بسیاری از روس ها از كجا ریشه می گیرد؟
«یلتسین» كشور را ویران كرد.او كاری كرد كه موجب شد ثروت كشور در دست عده معدودی قرار گیرد. این در حالی است كه غرب هرگز او را مورد انتقاد قرار نداد. من فكر می كنم در حال حاضر «ولادیمیر پوتین» در حال درست كردن آشفته بازاری است كه یلتسین به وجود آورده بود.
●آیا پوتین مسیر درستی را طی می كند؟
پوتین سعی می كند با حركتی رو به جلو سیاست جمهوری دموكراتیك را در پیش گیرد تا بهداشت، تحصیلات و چیزهایی نظیر آنها را گسترش دهد. اما درست به همان اندازه كه مسكو می خواهد به چنین چیزی برسد، غرب آن را نمی پذیرد. آمریكا از اینكه تنها كشور ابرقدرت دنیا است، سرمست است. به همین جهت نیز می خواهد خواست و اراده خود را تحمیل كند. اما باید از این حالت خارج شود. زیرا به همان اندازه ای كه قدرت دارد، باید حس مسؤولیت نیز داشته باشد.
به نظر می رسد آمریكا در مورد برخی چیزها كه در روسیه در جهت ضددموكراسی گسترش داده می شوند، نگران است. منظور چیزهایی مثل كنترل رسانه ها است.
آمریكا باید هم نگران چیزهایی باشد كه مردم روسیه نگران آنها نیستند. بله، رسانه ها تحت برخی فشارها قرار دارند و برخی روشهای تحمیلی بر مطبوعات نیز وجود دارد. اما این چیزی نیست كه مردم به آن اهمیتی بدهند ،دموكراسی شكننده است.
●آیا فكر می كنید، در حال بازگشت به سمت جنگ سرد هستیم؟
من فكر می كنم در این میان برخی هستند كه «بوش» را به سمتی اشتباه سوق می دهند. به نظر می رسد فعلاً ایالات متحده می تواند خواست های خود را بر دیگران تحمیل كند. این بحث حملات پیشگیرانه، نادیده گرفتن شورای امنیت سازمان ملل و قراردادهای قانونی جهان همگی به سمت و سویی تاریك هدایت می شوند.
ترجمه: بنفشه غلام

منبع : روزنامه ایران