مشکلات وراهکارهای گسترش کمی وکیفی فناوری اطلاعات درسازمانهای مختلف

تاریخچه فن آوری اطلاعات
پس از دردسترس قرارگرفتن كامپیوتر درسال ۱۹۵۰ میلادی، اولین كاربرد علمی كه كامپیوتر درآن استفاده شد انتخابات ریاست جمهوری آمریكا درسال ۱۹۵۱ بود. درسال ۱۹۶۰ با حضور كامپیوتر بزرگ (Main frame) ایده توسعه پایگاه های اطلاعاتی متمركز اطلاعات ومفهوم انفورماتیك شكل گرفت وكاربردآن درحوزه مدیریت اطلاعات (MIS) طرفداران بیشتری پیدا كرد این ایده درسالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ بصورت استفاده از سیستم های خبره وكمك به تصمیم گیری شكل قوی تری به خود گرفت وایده اصلی اتوماسیون اداری وسیستم های بدون كاغذ راتقویت نمود. دركشورهای دیگر مثل ژاپن ، آلمان، انگلستان وغیره نیز كاربردهای كام! پیوتر درزمینه خدمات بانكداری، هتلداری، مدیریت پروژه هاو… رشد نمود اما ضعف این سرویس ها وكاربردها درنبود سیستم های قوی ارتباطی بیشتر مشخص شد زیرا باوجود تلفن وتلگراف امكان انتقال اطلاعات با حجم بالا نبود وقدرت سیستم های محاسباتی وكاربردهای انفورماتیك آن تنها درحوزه های محدود قابل استفاده بود.
بارشد روزافزون شبكه های كامپیوتری وقدرت ارسال اطلاعات علاوه برصدا، ازطریق شبكه های مخابراتی دردهه ۱۹۸۰ گستره كاربردهای انفورماتیك ازطریق شبكه رو به فزونی گذاشت . سپس با پیوند تاریخی قدرت محاسباتی كامپیوترها وامكان ارسال اطلاعات ، فن آوری اطلاء ¹ات (IT) متولد شد كه بطوركلی به مجموعه تكنیكهاو ابزارها وعلومی اتلاق میشود كه درانجام فعالیتهای جمع آوری، ذخیره، بازیابی، پردازش و… توزیع انواع اطلاعات (تصویر، داده، صدا… درهرسطحی ازكیفیت وكمیت مشاركت دارند. ب) مقدمه ای برفناوری اطلاعات درون سازمانی باتوجه به تاریخچه فناوری اطلاعات این علم را میتوان به چهاردوره یا عصر تقسیم نمود
عصرمجازی از تحولات ساختاری دراطلاعات بوجود می آید وابزارآن فناوری اطلاعات میباشد. پس میتوان یك سازمان مجازی رابدین صورت تعریف نمود. سازمان مجازی بصورت موقت برای تركیب وبكارگیری توانایی های خاص اعضای آن سازمانها بوجود آمده وباعث افزایش بهره وری واستفاده سریع ازفرصتهای خاص برای ارائه محصولات یاارائه خدمات خاص میشود ومعمولاً بعد مسافت بوسیله فن آوری اطلاعات جبران میشود. -خصوصیات یك سازمان مجازی تحرك وانعطاف پذیری – انجمن حسابداران مدیریت كانادا اطلاعات محوراصلی – دیوید مالونه یك شبكه است ، نه یك دفتر- جارلز هندی روند نزولی درایجاد مشاغل مادام العمر وترقی شغلی پله كانی همانطوركه ازتعاریف مشخص میشود گفته چارلز هندی “ مدیران امروز باسازمانهایی سروكاردارند كه هیچ شباهتی به سازمانهای گذشته ندارد ” عجیب نیست .
بهره گیری از فن آوری اطلاعات دربرنامه ریزیها:
فناوری اطلاعات دركلیه اموریك سازمان نقش مؤثر خود راایفاء می نماید درذیل موارد مهمی كه فناوری اطلاعات درآن نقش دارد ارائه میگردد نقش مؤثر فناوری اطلاعات درمدیریت مجازی برنامه های زیربنایی وكلان سازمان نقش موثرفناوری اطلاعات در برنامه توسعه سازمان با عنوان طرح بنیادی « برنامه توسعه پویا» . نقش موثر فناوری اطلاعات در برنامه کلان توسعه ای چیده برتغییرات سریع عصر دانش . نقش موثر فناوری اطلاعات در گفتگوی بین سازمانی جهت ائتلاف برای پیشرفت . نقa موثر فناوری اطلاعات درکاهش چالشهای فرهنگی و زبانی در جهت توسعه سازمانهای مجازی . نقش موثر فناوری اطلاعات در مشارکت بزرگ متخصصان در ارائه طرحها بدون محدودیت زمان و مکان . نقش موثر فناوری اطلاعات در تغییر ماهیت فعالیت ها و رقابتها . نقش موثر فناوری اطلاعات در دگرگونی شرایط اشتغال و فعالیت نیروی انسانی در سازمان . نقش موثر فناوری اطلاعات در تهیه پیش نویس سیاستها و برنامه های توسعه سازمانی ، تنظیم بودجه سالانه سازمان ، اجرای نظام برنامه ریزی پروژه ها ، تخصیص بودجه های مصوب مورد نیاز کارهای سازمان و نظارت بر حسن اجرای کلیه برنامه های مصوب سازمان . نقش موثر فناوری اطلاعات درپیگیری دعاوی حقوقی سازمان ، تهیه و تنظیم قراردادها و اسناد تعهد آور و غیره. نقش موثر فناوری اطلاعات در برنامه ریزی آموزش کارکنان و ارتقاء کیفی دانش سازمانی. نقش موثر فناوری اطلاعات در تأمین امنیت اطلاعات مهم سازمانی و کنترل ورورد و خروج.
پیاده سازی فناوری اطلاعات در سازمان ها و مشکلات موجود
با توجه به مطالب فوق که ایده آل های موجود برای سازمانهای مجهز به فناوری اطلاعات رایگان نمود لازم است موانع در توسعه فناوری اطلاعات در سازمانهای موجود را بررسی نماییم ذیلا به تعدادی از این مشکلات اشاره می گردد :
۱- انتظارات و توقعات مدیران سازمانها جهت مکانیزه نمودن نظام ها بسیاربالا است ولی حمایت آنها از مدیران انفورماتیک بسیار پایین است .
۲- تمایل مدیران بیشتر به خرید سخت افزار است تا عنایت و پشتیبانی و سرمایه گذاری در تولید نرم افزار .
۳- توجه مدیران به استفاده از نرم افزار های بنیادی که موجب تحولات اساسی در سازمانها می گردد .
۴- ایده آل نگری در تعریف پروژه های بزرگ نرم افزاری بدون توجه به امکانات و محدودیتها و در نتیجه عدم موفقیت پروژه ها در چهارچوب هزینه و مدت برنامه ریزی شده ( این امر باعث ایجاد ذهنیت منفی مدیران سازمان نسبت به مدیران انفورماتیک خواهد گردید )
۵ - عدم استفاده از ابزار و متدولوژیهای جدید و استانداردهای تولید نرم افزار ها و تولید مستندات .
۶ - رؤسای سازمانها بجای استفاده از فناوری اطلاعات در برنامه ریزیهای کلی سازمان از آن در کارهای جزئی سازمان استفاده می نمایند .
۷ - حقوق متخصصین کامپیوتر در سازمانها نسبت به درآمد آنها در بخش خصوصی و کار آزاد بسیار پائین است لذا کارآئی و بهره وری آنها در سازمان ناچیز است .
۸ - نرم افزارها ماهیتا قابل رؤیت نیستند لذا مدیران سازمانها آن را درک و لمس نمی کنند و نتیجتا آن را حمایت نمی نمایند . نامناسب بودن تشکیلات سازمان پروژه ،تغییر نماینده و مسئول در نظر گرفته شده از سوی کارفرما برای پروژه ، تغییر سیاست کارفرما در ارتباط با پروژه ، عدم رعایت زمانبندی های پروژه از سوی کارفرما ، عدم پرداخت بموقع و بر طبق تعهد از سوی کارفرما . ه ) راهکارهای توسعه فناوری اطلاعات در سازمانها : عمده راه حل هایی که با توجه به مشکلات مطرح شده وجود دارد به ترتیب ذیل است : ۱- دولت و سیاست گذاران بایستی به فناوری اطلاعات اهیمت داده و آن را به عنوان رکن اساسی رشد و توسعه بنگرند . ۲- کلیه راهکارهای و راهبردها در راستای سیاست های کلان دولت در کشور برای رشد و بکارگیری فناوری اطلاعات بایستی مشخص شده و با برنامه ریزی توأم باشد . ۳- جایگاه فناوری اطلاعات در کشور ، دولت ، وزارتخانه ها ، سازمان ها و...... می بایست زیر نظر بالاترین مقام تصمیمگیری بیشتری در این زمینه شود . ۵- در هر سازمان برای فناوری اطلاعات در سطوح مختلف آن استانداردهای مشخصی ( توسط مشاورین ) تدوین گردد . ۶- چون مدیران معمولا آشنایی کلی با مقوله فناوری اطلاعات دارند پیشنهاد می شود از مشاوران قوی برای برنامه ریزی و گسترش فناوری الطاعات درسازمانشان استفاده نمایند . ۷- پیشنهاد می شود رؤسای سازمانها با آخرین فناوری های روز آشنا شده و برای برنامه ریزیهای توسعه ای تولید محصولات برای سازمان خود تأکید بر استفاده از جدیدترین فناوری ها نمایند . ۸- مدیران و کارکنانی را که مخالف با توسعه فناوری اطلاعات در سازمان می باشند و یا در توسعه آن مشارکت نمی نمایند نعویض نمایند . ۹- پروژه های توسعه فناوری اطلاعات در یک سازمان باید از یک چارچوب کلان تبعیت کند . ۱۰- پروژه های توسعه فناوری اطلاعات هدفمندی ، نظارت و پیگیری ، ثبات و امکان پذیری است. و ) نتیجه گیری: با نگاه اجمالی به جایگاه فن آوری اطلاعات در سازمانهای پیشرفته می توان نتیجه گرفت که فناوری اطلاعات مقوله ای است فرابخشی که نه تنها فناوری کامپیوتر بلکه زیر ساختمانهای مخابراتی و تبادل طلاعات و همچنین اطلاعات و استانداردهای زمینه های مزبور را نیز شامل می شود و مسئولیت فناوری اطلاعات در یک سازمان باید بعهده بالاترین مقام اجرایی آن سازمان بوده تا بتوان از فناوری اطلاعات در برنامه ریزیهای کلی و جزئی کلیه امور استفاده نمود .

منبع : وبلاگ مديريت فناورى اطلاعات