یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

چاه ‌نگاری و کاربرد آن در اکتشاف و مطالعات مخازن نفت و گاز


چاه ‌نگاری و کاربرد آن در اکتشاف و مطالعات مخازن نفت و گاز
این مقاله سعی می‌کند ضمن آشنایی خوانندگان با تعریف چاه‌نگاری well logging به توضیح چگونگی کاربرد تحلیل‌های حاصل از این عملیات‌ها در زمینه‌های اکتشاف، تخمین نفت درجا، تشخیص خواص مخزن و به طور کلی مطالعه‌ و شبیه‌سازی مخزن بپردازد.در بخش‌های بعدی این مقاله انواع دستگاه‌های چاه‌نگاری و کاربرد‌های آن‌ها معرفی خواهد شد. در مجموعه این مقالا‌ت تلا‌ش شده است پیشرفته ترین فناوری‌هایی که تاکنون در سطح دنیا در این زمینه بکارگرفته شده است معرفی شوند.
خواننده با مطالعه‌ی مجموعه این مقالا‌ت تا حدودی می‌تواند درک کند که در مراحل مختلف مدیریت یک مخزن به چه فناوری‌هایی در چاه‌نگاری نیاز است. در واقع این مقاله با ادبیاتی غیرفنی مفاهیمی فنی را برای خواننده توضیح می‌دهد که با استفاده از آن تا حدودی می‌توان به ارزیابی عملکرد مدیریت مخزن در انجام عملیات‌های چاه‌نگاری پرداخت. پدید آمدن این امکان برای خبرنگار یا سیاست‌پژوه توانایی امکان ارزیابی و پرسش‌گری بالا‌تری و دقیق‌تری در بررسی کلی سیاست‌ها و ظرفیت‌های شرکت‌های نفتی در انجام عملیات‌ چاه‌نگاری پدید می‌آید. ‌
توصیه می‌شود خوانندگان گرامی قبل از مطالعه این مقاله شماره‌های پیشین مجموعه مقالا‌ت آشنایی با مفاهیم مهندسی نفت را مطالعه کنند.
● چاه‌نگاری
۱) لا‌گ(نگار:)
نگار ابزاری است که اطلا‌عاتی درباره‌ی تغییرات خواص فیزیکی سازندهایی که چاه‌ آن‌ها را قطع کرده و همچنین سیال (همچون نفت، گاز و آب) موجود در آن‌ها را در اختیار مهندسین نفت قرار می‌دهد. هر لا‌گ شعاع بررسی مشخصی دارد. ‌
۲) لوازم و وسائل مورد نیاز در چاه‌نگاری:
مجموعه تجهیزات چاه‌نگاری از یک سوند(‌) sound و کامیون یا اتاقکی که تجهیزات الکترونیکی مرتبط با سوندها در درون آن جای می‌گیرد، تشکیل می‌شود.
پارامتر‌های فیزیکی مورد بررسی در هرنوع عملیات چاه‌پیمایی، از طریق سوند‌ها به سطح زمین انتقال داده می‌شود. سوند‌ محفظه‌ی استوانه‌ای شکلی است که فرستنده و در بعضی موارد گیرنده‌ امواج نیز درون آن قرار می‌گیرند. سوند به کمک کابل های ویژه‌ای به درون چاه فرستاده می شود. کابل‌ روی قرقره‌ای می‌چرخد که همراه لوازم دیگر کنترل کننده و تجهیزات الکترونیکی مورد نیاز در هر نوع عملیات چا‌هنگاری در کامیون آزمایشگاهی یا اطاقک ثابتی جای می‌گیرد. ‌
● کاربرد چاه نگاری و اهمیت آن در اکتشاف و مطالعه مخازن نفت و گاز
اطلا‌عات یک مخزن نفتی یا گازی از شیوه‌ های مختلفی به دست می‌آید. یکی از این شیوه‌ها نمونه گیری یا مغزه گیری از سنگ مخزن است. نمونه‌گیری از یک سازند ابتدا از برون زد (‌) out crops آن سازند (قسمتی از سازند که در سطح زمین قابل رویت است و از زیر زمین بیرون آمده است) آغاز می‌شود، اما در زیر سطح زمین یعنی در چاه‌های نفت، نمونه‌گیری با گرفتن مغزه (‌( ) Coringدستگاهی را به درون چاه می‌فرستند و یک مغزه استوانه‌ای شکل از آن سازند مورد نظر کنده و به سطح می‌آورند) و یا با استفاده از کنده‌های حاصل از حفاری (‌) Cutting انجام می شود.
مهندس محسن اطمینان
منبع : روزنامه سیاست روز


همچنین مشاهده کنید