چکناوریان از عروج تا افول

یکی دیگر از آثاری که در آن سالها توسط چکناوریان خلق شد، باله «سیمرغ» بود که با همکاری گروه فرامرز پایور به اجرا رسید. موسیقی این باله با اینکه مانند موسیقی دستگاهی ایرانی نیست ولی فضایی اسطوره ای و افسانه ای دارد، چکناوریان در این اثر به خوبی توانسته با سازهای ایرانی به خلق این فضا بپردازد.
فرامرز پایور به غیر از این باله، در اثری دیگر هم با چکناوریان همکاری داشته که در مجموعه ای برای موسیقی فیلم بوده است.
لازم به ذکر است که چکناوریان برای بیش از ۴۵ فیلم موسیقی ساخته است. سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۸ چکناوریان به آمریکا میرود و در نیویورک ساکن میشود.
او در این سالها به خلق سه سمفونی شماره ۳ و ۴و ۵ خود میپردازد و غیر از این یک کنسرتو برای بی پا (ساز ژاپنی) و یک کنسرتو ویلنسل و یک کنسرتو گیتار مینویسد که تم های کنسرتو ویولونسل او و کنسرتو گیتار او یکی است.
جالب اینجاست که با اینکه (برخلاف کنسرتو ویولنسل او) این تمها چندان روی گیتار جالب و چشمگیر در نیامده است، اولین اجرای آن توسط په په رومرو نوازندگی شده که باز نشاندهنده اعتبار و شهرت این چهره موسیقی است!
۱۹۸۹ تا ۲۰۰۰ دوره مدیر هنری و رهبری ارکستر فیلارمونیک ارمنستان توسط چکناوریان است که اگر شنونده آثارش باشید حتما شاهد توانایی های این ارکستر مخصوصا در ضبط های زنده بوده اید.
چکناوریان در این سالها کنسرت های زیادی در سراسر دنیا به اجرا می گذارد که موفقیت و شهرت روز افزون او را به همراه دارد؛ چکناوریان موفق به کسب هدیه ای از ساز و لوازم ضبط موسیقی به مبلغ پانصد هزار دلار از دولت ژاپن میشود!
یکی از CD های چکناوریان با کمپانی RCA ضبط صفحات رسمی دویستمین سالمرگ موتزارت و صدمین سالمرگ اشتراوس به سفارش شبکه تلویزیونی ORF اتریش و نیز ساخت فیلم مستندی از زندگی و فعالیت های هنری-اجتماعی او، توسط همین شبکه از موفقیت های وی در این سالهاست.
چکناوریان در سال ۲۰۰۰ به ایران آمد...
روزنامه ها و مجلات از او و سابقه فعالیتش گفتند...
نوشتند که موسیقیدانی ایرانی به جز او نبوده که این تنوع را در چاپ آثارش توسط کمپانی های معتبر جهانی مانند RCA,EMI,Philips,ORF و ... داشته باشد؛ بهترین ارکسترهای جهان بارها به رهبری او به روی صحنه رفته اند، اولین سازنده موسیقی فیلم (به شکل مدرن آن) چکناوریان است و ...
یکی از صفحه های چکناوریان با کمپانی EMI چکناوریان به ایران آمد با کنسرت های چند شبه و تبلیغات وسیع به صورتی که در پیش از انقلاب شاهد آن بودیم؛ سالن های بزرگی مانند میلاد و تالار وحدت، شبهای زیادی شاهد کنسرت های چکناوریان بود.
اولین کنسرت ایران چکناوریان، پس از سالها دوری، اجرای اپرای «رستم و سهراب» بود که با وجود اینکه اصلا موسیقی ایرانی پسندی نبود ( حتی سولیست های آواز آن هم به جز دریا دادور- سوپرانوی خوب ایرانی مقیم فرانسه- هیچ کدام ایرانی نبودند) با انبوه تماشاگرانی که در انتظار دیدن این کنسرت پر هزینه بودند مواجه شد!
یکی از نکته هایی که توجه نگارنده را همیشه معطوف خود داشته است، انتخاب این اثر از چکناوریان، برای معرفی خود است؛ چراکه چکناوریان همیشه قصد جلب رضایت بینندگان-مخصوصا بینندگان عامی- را داشته است.
یکی از CDهای انتشارات NAXOS که در آن از موسیقی چکناوریان استفاده شدهچکناوریان این کنسرت را با ارکستر فیلارمونیک ارمنستان و گروه کر آن، به همراه نوازندگان بادی ارکستر سمفونیک وین (آنطور که جراید اعلام کردند) چندین شب به اجرا گذاشت و اجرای این اثر، که به گفته چکناوریان ۲۵ سال خلق آن طول کشیده بود، بارها در ایران به روی صحنه رفت.
از همین سال بود که ارتباط چکناوریان با مسٔولین وزارت ارشاد قوی شد و باعث شد که تقریبا هر وقت اراده کند پروژه ای را با همکاری آنها به اجرا گذارد. یکی از این پروژه ها فستیوال های مختلفی بود که به مدت چند شب با ارکستر زهی رودکی (که تشکیل شده بود از مایستر و چندین نوازنده زهی ارکستر فیلارمونیک ارمنستان) به اجرا گذاشته میشد.
در این کنسرت ها چکناوریان، گاهی آثاری از آهنگسازان ایرانی همدوره خودش به اجرا می گذاشت ولی این فستیوال ها کم کم جدیت خود را میان اهالی موسیقی از دست داد، تکرار شوخی های چکنواریان در ارکستر، از حالت تنوعی در اجرا های کلاسیک، به جایی انجامید که اهل موسیقی کم کم حاضر نبودند در این کنسرت ها حاضر شوند چراکه سالن های موسیقی به محلی برای خوش گذرانی و خنده تبدیل شده بود.
دیگر از گلزانوف و سیبلیوس و ... آثاری که از چکناوریان و RCA شنیده بودیم هم خبری نبود، موسیقی ها از والس های اشتراوس شروع و به موسیقی فیلم های اکشن با سوت و کف و خنده حضار ختم میشد!

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی گفتگوی هارمونیک