در انتظار پذیرفتن اجماع از سوی شیخ

پس از گذشت سالها از انشعاب روحانیون مبارز و تاثیرات ناشی از آن در مناسبات سیاسی کشور و درست پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نهم که بعد از سپری شدن دوران هشت ساله دولت اصلاحات اتفاق افتاد و دقیقاً زمانی که اصلاح طلبان با تعدد کاندیدا پس از مجلس هفتم ؛ دولت نهم را هم تقدیم اصولگرایان کردند بار دیگر انشعابی در انشعاب روحانیون مبارز و به طور کل در جناح اصلاحات روی داد که این بار نفر اول روحانیون مبارز از سال ۶۶ به بعد ، یک تنه پس از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سودای تاسیس حزبی را در سر پروراند تا شاید از پس امروز و فعالیت حزبی بُود فردایی .
مهدی کروبی با تشکیل حزب اعتماد ملی و تکیه زدن بر جایگاه دبیر کلی ، استقلال خود و انشعاب خود را ضمن احترام به سایر سلیقه های اصلاح طلب اعلام نمود . وی که ریاست دو دوره مجلس سوم (پس از اینکه هاشمی رفسنجانی به ریاست جمهوری رسید) و مجلس ششم در دوران اوج اصلاحات و نماینده رهبری در مسایل مربوط به حج در زمان حیات حضرت امام و سابقه های پیش از انقلاب در زندان و فعالیت سیاسی علیه رژیم سلطنتی را در کارنامه کاری درخشان خود دارد این بار پس از شکستی که آن را نا حق دانسته و خواب شبانه خویش را باعث عقب ماندن از کورس انتخاباتی در قبال احمدی نژاد می دانست با تاسیس حزب اعتماد ملی سلسله رفتاری را برای نظم بخشیدن به فعالیت سیاسی خویش و یارانش ترتیب داد . با پیوستن رسول منتجب نیا از مجمع روحانیون مبارز به عنوان قائم مقام حزب اعتماد ملی و برخی دیگر به این حزب ؛ جامعه سیاسی اصلاح طلب در سال ۱۳۸۴ عملاً با انشعاب اعتماد ملی به دبیر کلی مهدی کروبی از مجمع روحانیون که خود انشعابی از روحانیت مبارز بود مواجه گشت .
همواره در لابلای فعالیت حزب نوپا شاهد سخنانی مبنی بر یکی بودن جان و دل حزب با سایر اصلاح طلبان به گوش میرسد و دست اندرکاران حزب عواملی که باعث شکل گیری این تشکیلات شده را موفق دانستن عملکرد حزبی برای نظم دادن به فعالیت سیاسی عنوان میکنند نه وجود اختلاف نظر یا اختلافات بنیادی با سایر اصلاح طلبان . پس از گذشت قریب به چهار سال از عمر دولت احمدی نژاد و انتخاباتی که در این مدت در شورای شهر سوم و مجلس هشتم شاهد بودیم ،شرایط نشان از این دارد که اصلاح طلبان به دو دسته عمده تبدیل شدند که اولین آن مربوط به ائتلاف احزاب و گروههای سیاسی برای معرفی کاندیدا و لیست واحد است و دومین آن مربوط به لیست اعتماد ملی . البته به گفته مهدی کروبی دلیل دادن لیست جداگانه تنها به دلیل جا انداختن حزب اعتماد ملی و عملکرد حزبی بین مردم بوده است نه وجود اختلاف نظر ، کما اینکه کاندیدای معرفی شده در لیست های متفاوت اصلاح طلبان نیز تقریباً مشترک بودند .
پیش از انتخابات مجلس هشتم اصلاح طلبانی که تیغ معرفی کاندیدای متعدد بدن آنها را در انتخابات ریاست جمهوری نهم زخمین ساخته بود پس از مواجه شدن با رد صلاحیت های بی پروای شورای نگهبان و تصمیم گیری برای اینکه حتی با وجود چنین شرایطی نیز باید لیست کاملی را در تهران داشته باشند ، تنها راه موفقیت را دادن لیست واحد در تهران و پرهیز از اختلاف دانستند اما متاسفانه باز هم اصرار بر حرکت با تابلوی حزبی سخنی بود که مهدی کروبی بیان داشت و با اینکه اکثریت لیست ائتلاف اصلاح طلبان و اعتماد ملی یکسان بود اما باز دو لیست انتخاباتی بین مردم به عنوان تبلیغ پخش گردید . فارغ از عدم موفقیت اصلاح طلبان تهران در این انتخابات باید اشاره داشت امری که در این مدت خوراک تبلیغاتی صدا و سیمای اصولگرایانه شده بود ، دادن دو لیست مجزا و برخی سخنان جنجالی مهدی کروبی در نقد برخی اصلاح طلبان بود .
از چند ماه پیش باز هم سخن از مهدی کروبی به سطح اول رسانه ها آمد . اعلام نامزدی زود هنگام برای انتخابات ریاست جمهوری دهم ؛ عملکرد حزبی که مرحله دادن ثمر و نتیجه را در پیش دارد ، رودر رویی خاتمی و کروبی و عدم انصراف وی در روزهایی که خاتمی اعلام کاندیداتوری نموده بود ، اصرار بر حرکت با تابلوی حزب و خطر تکرار تراژدی تعدد کاندیدا ، عدم توجه به ائتلاف و اجماع اصلاح طلبان و ... نشان دهنده چالشهای گذشته و آینده مهدی کروبی خواهد بود که اشتباه در هر کدام از آنها در آینده نزدیک شاید او را این بار در انشعابی جدید از دایره اصلاحات بیرون براند و اصرار ایشان بر اینکه (دیدگاهها با سایر اصلاح طلبان یکی است ولی عملکرد حزبی را ترجیح میدهم) شاید دیگر کسی را قانع نسازد زیرا چنین عملکردی در انتخابات گذشته برای اصلاح طلبان دارای منفعتی نبوده است و بی توجهی به اجماعی که با وجود خاتمی شکل گرفته بود و هم چنین بی اعتنایی به اجماعی که اکنون و پس از انصراف خاتمی حول محور موسوی شکل گرفته است آن هم در وضعیت بغرنج و حساس کنونی رفتاری نیست که جامعه از کروبی و حزب متبوعش انتظار دارد .
امروز جامعه ایران از پیر انقلاب و یار حضرت امام انتظارات فراوان و بیش از پیش دارد ، با وجود ائتلاف و اجماع اصلاح طلبان و احزاب سیاسی بر روی میر حسین موسوی ؛ کروبی با حمایت از او و پیوستن به اجماع میتواند نام حزب و تابلوی حزبش را برای همیشه ماندگار سازد و در چنین رفتاری آنقدر رای اعتماد برای حزب خود در سبد خواهد ریخت که تا مدتها از حافظه مردم بیرون نتوان کرد . اما پافشاری و اصرار بر کاندیداتوری مستقل خود ایشان در برابر موسوی که اجماع احتمالی اصلاح طلبان در انتخابات پیش رو را خواهد داشت و بی توجهی به شرایط بحرانی اصلاح طلبان که قطعا برای پیروزی و خروج از وضع فعلی باید از اجماع و پرهیز از تعدد پیروی کنند میتواند مهدی کروبی را در دورنمای سیاسی با چالش جدی روبرو سازد . مهدی کروبی باید توجه داشته باشد عنایت گهگاه جناح اصولگرا به او از سر دوری و ترس از خاتمی و موسوی و نامزدی وی است و شاید هم به برخی انتقادات کروبی از مجلس ششم و رفتار برخی احزاب دل خوش دارند تا بلکه بتوانند این سخنان را نمونه اختلاف فراوان بین اصلاح طلبان بدانند .
در پایان باید اشاره کرد عمل حزبی و معرفی کاندید حزبی در انتخابات از اصول مسلم جوامع پیشرفته سیاسی میباشد که احزاب نقش تاثیر گذاری را در شکل گیری انتخابات بازی میکنند اما جامعه کنونی ایران و در شرایط فعلی که چندان خوشایند جبهه اصلاح طلبان نمیباشد اصرار ورزیدن بر عملکرد مستقل حزبی و تصمیمی جدا از اجماع گروهها و احزاب سیاسی اصلاح طلب موجّه به نظر نمی رسد کما اینکه تشکیل این حزب ناشی از شکست ایشان در انتخاباتی است که تعدد کاندیدا یکی از عمده دلایلش بود ؛ پس زخم مجدد از تعدد کاندیدا نمیتواند چندان خردورزانه و ناشی از سیاست بلدی باشد .

آرش کامرانی