روایت لوک فری از نقدهای کانت

لوك فری برای اهل اندیشه فرانسه چهره‌ای آشناست. او كه در كابینه پیشین راست‌ها (دولت رافرن) پست وزارت آموزش ملی فرانسه را در اختیار داشت از جمله چهره‌های دانشگاهی است كه غافل از مطبوعات و رسانه‌ها نیز نبوده و همین زمینه انتقاد مخالفان وی شده است.
تاكنون از لوك فری كتاب‌های زیادی منتشر شده و برخی از آنها به چندین زبان خارجی ترجمه شده است. او به عنوان مترجم آثار كانت و یكی از فراهم‌آورندگان مجموعه این آثار در كلكسیون وزین «پلیاد» به تقریب در همه زمینه‌های فلسفی قلم زده است ولی تاكنون بیشترین عنایت را به حوزه تخصصی فلسفه سیاسی و فلسفه كانت داشته است. كتاب‌های لوك فری با همه انتقادهای گزنده‌ای كه گاه از او می‌شود و بخشی از آن (به ویژه در چند سال اخیر) به مشاركت او در مصادر سیاسی و افت و خیز با اهل سیاست باز می‌گردد، كتاب‌های قابل اعتنایی است. سه جلد فلسفه سیاسی، اندیشه ۶۸، انسان زیبایی‌شناس، نظم نوین زیست محیطی، زندگی موفق،‌ هایدگر و مدرن‌ها از جمله آثاری است كه در كارنامه فری جای خاصی دارد.
در چند سال اخیر عنایت خاصی به آسان و خلاصه‌سازی فلسفه برای مخاطبان عام در سطح جهان از جمله ایران ما شده است ولی كمتر جرات كرده‌اند تا دامنه این آسان‌سازی را به آثاری چون نقد‌های كانت و یا پدیدارشناسی هگل بكشانند، اثر جدید لوك فری با عنوان «كانت، خوانشی از سه نقد او» (نقد خرد ناب، نقد خرد عملی و نقد قوه حكم) را باید از جمله این آثار دانست. پیش از او و در دو دهه گذشته اثری از ژیل دلوز فیلسوف فرانسوی با عنوان «فلسفه انتقادی كانت» كه شرح موجزی از سه نقد كانت است، انتشار یافت كه من سال‌هاست آن را به فارسی برگردانده‌ام ولی وسواس و تعلل در بازبینی آن و ده‌ها ابتلای دیگر روزانه انتشار آن را تاكنون به تاخیر انداخته است.
لوك فری در اثر جدید خود به شرح‌های مختلف و گاه معارض فلسفه كانت در متن فلسفه ایده آلیسم آلمانی نیز پرداخته است و به ویژه حساسیت اندیشمندان معاصر فرانسه به نشان دادن ریشه‌های فرانسوی (از جمله آثار روسو و انقلاب فرانسه) در آثار فلاسفه بزرگ آلمان را می‌توان در نگاه و نگارش لوك فری هم دید. شیوه خواندن آثار فلسفی و نیز نوع ورود به فلسفه خاص اندیشمندان مختلف خود لطایفی دارد كه بر همه روشن نیست. به عنوان مثال كیفیت خواندن آثار نیچه یا شوپنهاور و افلاطون با خواندن (به ویژه) آثار كانت و هگل یا وایتهد یكی نیست، اگر از قدرت ذهنی متفاوت افراد بگذریم؛ نوع ورود آنها نیز متفاوت است (همین داستان را در خواندن دروس حوزه هم در میان طلاب می‌توان دید). فری با همه تاكید بر دشواری آثار این دو فیلسوف آلمانی و نگاه‌های متفاوت به او، در این كتاب تلاش كرده تا میان خواننده عمومی‌تر (و نه عمومی) و سه نقد كانت آشتی برقرار كند. فری بر این عقیده است كه هیچگاه برای بازگشت به فلسفه كانت دیر نیست و برای محك زدن توانایی و یا ناتوانی خرد انسانی ناگزیر باید به آثار او بازگشت.

منبع: http://beheshtimoez.blogspot.com

منبع : روزنامه تهران امروز