نقش داروسازان در بهداشت عمومی

بهداشت عمومی در رأس دستور كار سیاستگذاران سلامتی و بهداشت می باشد. سیاست دولت انگلستان در این رابطه تحت عنوان «نجات و حفظ زنده ها: سلامت ملی ما» شامل طرح و دستور كار جامعه و كامل بهداشت می باشد. رسیدن به این هدف نیازمند همكاری همگانی عده ای از كارگزاران و گروه های حرفه ای از جمله جامعهٔ داروسازی در توسعه دستورالعمل همگانی و كار در جهت رسیدن به اهداف بهداشت عمومی جامعه است. بنابراین، هم اكنون زمان مناسبی برای گسترش داروسازی در بهداشت عمومی و سلامت همگانی است.
بهداشت عمومی چیست؟
بهداشت عمومی با میزان سلامت و بیماری در جمعیت ارتباط دارد. برای مثال بهداشت عمومی مكمل امور مربوط به داروسازی، پزشكی و پرستاری برای سلامت فرد فرد بیماران است. هم چنین سلامت همگانی با آموزش سلامتی در جامعه ارتباط دارد. شناختن نیازهای اولیه برای سلامت جامعه و ترویج سیاست هایی كه باعث توسعه و ترفیع تندرستی در جامعه می شود، از جمله این آموزش ها است. انتخاب ارگان های آگاهی دهنده بر اساس نیازهای مشترك مردم، بخشی از حركت در جهت بهداشت عمومی است. به طور مثال، مدیریت دارویی شامل: كاهش آسیب ها و صدمات، سرویس دهی مناسب و كارآمد و قیمت گذاری صحیح، نیازمند توسعه و ترفیع است. بسیاری از ادارت منطقه ای بهداشت وسلامت همگانی، وظیفهٔ بازدید و مرور برنامه های آموزشی و بهداشتی سلامت را به عهده گرفته اند. بعضی از این ادارات، مسؤول رسیدگی به برنامهٔ بهداشت عمومی محلی هستند. از آن جا كه حمایت از سلامت همگانی می تواند شرایط بهتری را برای مراقبت های اولیه گروه ها و مسؤولین فراهم سازد، لذا ادارات منطقه ای بهداشت، نیاز برای توسعه، گسترش و كسب مهارت های سلامت و بهداشت عمومی در تمام سطوح را مطرح می نمایند. این مسایل برای انجمن های داروسازی، به معنای استفاده از مهارت های جدید و سنتی داروسازان در شناخت نیازهای انجمن های مختلف محلی است. برای دستیابی به اهداف مطرح شده در ۱. توسعه و گسترش فرهنگ بهداشت عمومی.
۲. درك و پذیرش مهارت های داروسازان در جهت دستیابی به سلامت همگانی.
۳. توافق پیرامون اولویت های ضروری و نقش داروسازان در بهداشت عمومی.
۴. شناسایی داروسازان بومی و آگاهی از مهارت های آن ها و آموزش و گسترش این مهارت ها در جهت توسعه بهداشت همگانی.
۵. شناسایی مهارت های مسؤولین محلی به منظور تقسیم وظایف آن ها با داروسازان بومی.
برای اثبات نقش بهداشت همگانی در سلامت جامعه، روش های نوینی مورد نیاز است كه این روش ها شامل روش های جدید مدیریت بهداشت می باشد كه دولت های محلی و گروه ها و عوامل دیگر را در بر می گیرد. داروسازان سهم زیادی در مدیریت بهداشت داشته و توانسته اند باعث توسعه و گسترش بهداشت و سلامت در جامعه شوند. هم چنین ناهماهنگی در بین گروه های ذی مدخل در آموزش بهداشت همگانی نیز توسط داروسازان از بین رفته است. داروسازانی كه در طرح آموزش بهداشت همگانی انتخاب می شوند، باید طوری عمل كنند كه در قبال تغییرات انجام شده در برنامه ریزی ادارات نظارت بهداشت پاسخگو بوده و هم چنین جوابگوی تحولات ایجاد شده در قوانین انجمن داروسازان در رابطه با بهداشت همگانی باشند.
نقش دولت محلی و دیگر عوامل مؤثر در اجرای طرح بهداشت همگانی
راه های جذب داروسازان در مواقع ضروری و در طرح های توسعه سلامتی نیازمند بازبینی فوری و ضروری است. طرح های توسعه سلامتی، باید در رسیدن به اهداف سلامت و بهداشت همگانی، گسترش و پیشرفت سلامت و هم چنین تشخیص به موقع بیماری ها تعیین كننده باشند. در این رابطه، شبكه های بهداشت محلی، از جمله شبكه داروخانه ای نیازمند انجام كارهای ابتكاری و مناطقی هم چون مناطق فعال سلامتی و منطق فعال آموزش و پرورش در زمینه توسعه بهداشت هستند. به منظور گسترش شبكه های سلامتی و توسعه آموزش بهداشت همگانی بایستی تشكیل شود تا در موقع لزوم و در شرایط حساس هم چون پیدایش اپیدمی های فصلی و غیر فصلی و هم چنین در زمان پیدایش حوادث غیر مترقبه بهداشتی مانند آلودگی ناگهانی شبكه آب محلی، مردم را نسبت خطرات مسأله آشنا و نسبت به حفظ سلامتی شان آگاه سازند. ستاد مورد اشاره شامل انجمن های محلی داروسازان، بهداشت مدارس، پزشكان عمومی، مأموران بهداشت، معلمین بهداشت مدارس، پزشكان عمومی، مأموران بهداشت منطقه ای و دیگر مأموران دولتی و گروه های داوطلب كه دارای مهارت لازم باشند، خواهد بود. این ستاد همان گونه كه اشاره شد نقش محوری در آموزش بهداشت همگانی و گسترش آن دارد. نقش داروسازان در این ستاد، نقشی كلیدی بوده و دولت محلی و دیگر عوامل مؤثر بایستی مردم را نسبت به این نقش آگاه سازند. هم چنین مربیان و راهنمایان بهداشت عمومی نیز بایستی به نقش داروسازان در این زمینه آگاهی لازم را كسب كنند تا در همكاری آن ها خللی ایجاد نشود.
اقدامات و فعالیت های لازم در جهت پیاده كردن بهداشت عمومی
اعمال بهداشت عمومی و آموزش هایی كه در این زمینه باید انجام شود، تلاش مأموران بهداشتی را در تمامی مناطق طلب می كند. البته كارهایی كه در جهت توسعه و گسترش بهداشت و سلامتی صورت می گیرد ممكن است آفاتی را نیز به همراه داشته باشد. این آفات شامل تبعیض، درمان ناقص، فقر مردم، آلودگی های مضاعف، نبود مسكن و كمبود تحصیلات در بین مردم جامعه می باشد.
فعالیت های لازم برای پیاده كردن بهداشت عمومی عبارتند از:
۱. شناخت نیازهای لازم برای حفظ سلامت عمومی.
۲. طراحی برنامه هایی برای گسترش و توسعه سلامتی و هم چنین ارتقاء سطح سلامتی در جامعه. در این رابطه اقداماتی پیرامون گسترش داروهای ضد بارداری، جلوگیری از مصرف سیگار و انجام آزمایش های تشخیص زود هنگام، مؤثر خواهند بود.
۳. ارزیابی و سنجش امكانات مؤثر در حفظ سلامتی و پذیرش به موقع بیمار.
۴. گسترش محیط های سالم، كنترل بیماری های واگیر و جلوگیری از حوادث فیزیكی مخاطره انگیز سلامتی، درمان شپش سر، مالاریا، سل و آموزش های لازم برای جلوگیری از عود آن ها وهم چنین رفع كمبود داروهای ضروری.
۵. تحقیق پیرامون اتیولوژی وتوصیه های وسیع وفراگیر دارویی به مسؤولان امور بهداشتی جامعه، تجهیز اتاق های عمل و قسمت های دیگر بیمارستان ها، ممانعت از بروز بیماری های مختلف و بالاخره تشخیص به موقع بیماری و درمان آن.
ارزیابی تغییرات سلامتی جامعه از طریق سیاستگذاری ها و تصمیمات مختلف باید صورت گیرد. این تصمیمات باید علاوه بر عوامل اقتصادی، اجتماعی، محیطی و ارثی مؤثر بر سلامت جامعه، عوامل دیگری را نیز كه در تغییرات بهداشت عمومی مؤثرند را در برگرفته و مورد توجه قرار دهد.
نقش داروخانه های محلی و به تبع آن داروسازان شاغل در آن ها در تجهیزات اتاق های عمل و انجام جراحی ها مؤثر بوده و موفقیت درمان بیماران و از جمله اعمال جراحی های محلی، به فعالیت داروخانه ها و داروسازان بستگی زیادی دارد.
كلام آخر این كه داروسازان بایستی به نقش خویش در گسترش سلامتی جامعه واقف بوده و در طرح های توسعه بهداشت همگانی به عنوان حركتی ملی، گام های مؤثری بردارند. این مسأله هم برای انجمن های داروسازان مهم است و هم داروسازان را در جامعه ای كه مشغول خدمت هستند دارای جایگاه ویژه ای خواهد ساخت.

منبع : بنياد انديشه اسلامي