خوشبختی داشتن دماغی سربالا

سالانه صدها زن در ایران با پرداخت هزینه های گزاف بدن خود را به تیغ جراحی های پلاستیک می سپارند تا زیباتر جلوه کنند. نیاز به زیبایی و زیباتر دیده شدن یک نیاز طبیعی است. اما چرا داشتن دماغی سربالا و موهای بور به شیوه زنان اروپایی ملاک برخی از زنان ایرانی برای زیبایی گردیده است؟ آیا زیبایی را که یک پدیده کیفی است می توان تنها با معیارهای کمّی، با مقیاس میلیمترهای بزرگی و کوچکی بینی، لب، سینه و قد و غیره سنجید؟
خانم شارلوته ویده من خبرنگار هفته نامه دی تسایت چاپ آلمان در شماره اخیر خود مطلب مفصلی را به ایران و شرایط زندگی امروزه مردم این سرزمین اختصاص داده است. از جمله مسائل مورد توجه مطرح شده در این مقاله مسئله رواج عمل های جراحی زیبایی و علاقمندی بسیاری از زنان در ایران به انجام این نوع جراحی هاست.
او می نویسد: »جای تعجب دارد، این واقعا نمی تواند طبیعتی باشد که بینی بسیاری از زنان در اینجا شبیه به هم است. کوچک، سربالا، زیبا و بدون ارتباط با شخصیت فرد عمل شده! مناطقی در تهران وجود دارند، برای نمونه اطراف میدان ونک، که در آنجا بیشتر از محل های دیگر تابلو پزشکان جراح پلاستیک و متخصص پوست و مو و زیبایی بچشم می خورند. زنان جوان با نوار چسب زخمی روی بینی در حال خرید در خیابان ها و جلوی ویترین مغازه ها دیده می شوند. جراحی پلاستیک بینی به عنوان عملی خلاف و منفی در جامعه ایران دیده نمی شود، به عکس، نوار چسب زخم روی بینی نشان دهنده وضعیت مالی خوب وداشتن امکانات مادی است. هزینه انجام عمل جراحی بینی و سینه و غیره در اینجا بسیار بالاست. از نقاط دیگر مورد توجه این امر در تهران جام جم است. محلی که در آن مجموعه ای از رستوران ها و کافه ها وجود دارند، همراه با عرضه غذا و نوشیدنی های مختلف، از ژاپنی تا ایتالیایی! در اینجا می توان دختران شمال شهری تهران را دید، گاهی با سیگاری در دست، با دماغ های سربالا و عمل شده، شلوارهای جین تنگ و مانتو ها و کفش های شیک و رنگی، از صورتی گرفته تا رنگ های دیگر.«
این تصویری است که خبرنگار روزنامه دی تسایت از تهران امروز داده است. اخبار درباره افزایش بی سابقه انجام عمل جراحی های زیبایی در ایران بسیار زیاد است. ایران جزء یکی از کشورهایی است که بیشترین عمل جراحی های زیبایی در آن به انجام می گیرد.
کوچک کردن بینی، بزرگ کردن لب، کوچک کردن شکم، بزرگ کردن سینه، گونه سازی، باریک کردن ران ها، کشیدن پوست، صاف کردن چروک صورت و غیره از جمله اقدامات رسیدن به زیبایی در برخی از زنان ایران است. جالب توجه است که آقایان نیز از این مد بی نصیب نمانده اند و گرایش به انجام تصحیح فرم بینی در آنان نیز افزایش یافته است.
این مسئله در جامعه ای روی می دهد که علیرغم فشار برای پنهان نگاه داشتن خطوط بیرونی جسم و فرم بدن ، و یا شاید درست به همین دلیل، در آن انتخاب معیارهای ظاهری به عنوان محک زیبایی برگزیده شده است. می توان مشاهده کرد که تلاش برای بدست آوردن این نوع موازین زیبایی هر چه بیشتر سرعت می گیرد و به مسابقه ای، حداقل برای برخی از زنان و مردان ، برای زیباتر جلوه کردن و همزمان برای پزشکان، در بدست آوردن ارقام نجومی درآمد هر چه بیشتر ناشی از این جراحی ها، منتهی شده است.
وجود چنین معیارهایی برای زیبایی زنان به بافت تنگ نظرانه و مردسالارانه جوامعی بازمی گردد که زن را درنبوغ و توانایی های دیگرش نمی بیند و ظاهر عروسکی را برای او بیشتر مورد توجه قرار می دهد. این مسئله درجایی اتفاق می افتد که معیار زیبایی در آن به معیاری کمّی بدل گریده است.
زیبایی یک کیفیت است، یک مجموعه، یک هماهنگی. هماهنگی میان درون و برون. با تغییر ظاهری نقاطی از بدن شاید بتوان بخشی از خواست زیبا جلوه کردن را برای مدت زمانی تأمین کرد اما بخش عمده آن باقی خواهد ماند.
کسی که معیارش را در مقیاس زیبایی تنها در بخش ظاهری آن محدود کند، از اطرافیان خود نیز خواسته است که معیار کمّی را در مورد او مبنای قضاوت خود قرار دهندو خطر این نوع معیار ایجاد توقع بالارونده و دائمی باز هم زیباتر شدن از خود و به طبع آن ایجاد نارضایتی پیوسته است.
اغلب پیش می آید که کسانی که خود را بدست چاقوهای عمل جراحی زیبایی می سپارند از نتیجه عمل کاملا راضی نیستندو فکر می کنند که برش یک میلیمتر کمتر یا بیشتر می توانست آنان را زیباتر جلوه کند.
به دنبال جراحی اول، عمل های بعدی و بعدی پیش می آیند. این مسلم است که هر انسانی از دیدن زیبایی لذت می برد، اما معطوف شدن تنها به ارزش زیبایی ظاهری می تواند ما را به دامان تبلیغاتی بیندازد که هر روز ضابطه جدیدی را از ”انسان بودن“ برای ما تعیین می کنند تا جایی که هویت خود را رفته رفته به فراموشی بسپاریم.
مشکل را نمی توان و نمی باید فقط در کسانی دید که خود را به دست تیغ جراحی های زیبایی می سپارد و با تمام قوا سعی در جمع آوری هزینه های گزاف آن می کنند. مشکل در جامعه ایست که با توجه فوق العاده و غیر طبیعی به معیارهای ظاهری، به بایدها و نبایدها بیرونی، محک سنجش زیبایی انسان ها را تغییر می دهد و بویژه زنان جوان را از توجه به ارزش های درونی انسان دور می سازد.

شیرین جزایری

منبع : کانون فرهنگی اجتماعی ایرانیان مقیم اتریش