آنژیوگرافی درمان نمی‌کند

آنژیوگرافی یعنی عكس‌برداری از رگ‌ها، ما از رگ‌های مختلفی عكس می‌گیریم. اگر كمی دقیق باشید، متوجه می‌شوید نام اندامی كه قرار است از رگ‌هایش عكس گرفته شود، به‌عنوان پیشوند قبل از كلمه آنژیوگرافی اضافه می‌شود. مثلا اگر از عروق قلب عكس می‌گیریم، كرونر آنژیوگرافی و اگر از عروق كلیه عكس می‌گیریم، رنال آنژیوگرافی را ذكر می‌كنیم. آنژیوگرافی از عروق مختلف به شما آسیبی نخواهد رساند.
اما با این وجود ما همیشه این عكس‌برداری را برای مراحل آخر می‌گذاریم و اول از روش‌های مطمئن و بی‌خطرتر برای تشخیص مشكل شما استفاده می‌كنیم. از آنژیوگرافی نترسید، فكر كنید وقتی شما به یك باغ می‌روید و از مناظر آنجا عكس می‌گیرید آیا به درختان آسیب می‌رسانید؟ شاخه‌ها و گل‌ها را نابود می‌كنید؟ یاخیر، فقط عكس می‌گیرید و از باغ خارج می‌شوید.
مساله دیگری كه می‌خواهم برای شما روشن كنم این است كه بدانید <آنژیوگرافی یك روش درمانی نیست.> شنیدم بعضی از مردم به هم می‌گویند: <من آنژیوگرافی كردم و رگ‌های قلبم باز شد.> این درك شما شاید تعبیر اشتباهی از كلام پزشك‌تان باشد. یعنی ممكن است پزشك شما پس از انجام آنژیوگرافی بگوید كه <درآنژیوگرافی دیدم رگ‌های قلبت باز بود> یا احتمال دارد ایشان در آنژیو ملاحظه كرده باشند كه رگ‌های شما گرفته است و همانجا بالافاصله برایتان بالون بگذارند (آنژیوپلاستی یا بالون یك كاردرمانی است) و بعد از انجام آنژیو، شما گمان كردید به‌خاطر آن عكس‌برداری رگ‌هایتان باز شده است كه این تصور اشتباهی است.
حالا كه متوجه شدید آنژیوگرافی یك عكس‌برداری است، شاید بپرسید چه كاربردی دارد؟ ما شما را آنژیوگرافی می‌كنیم چون می‌خواهیم برای شما یك تصمیم ‌درمانی بگیریم مثلا با انجام كارهای ساده‌تر مثل تست ورزش یا عكس‌برداری بی‌ضرری مثل اسكن تالیوم قلب، دیدیم خون‌رسانی عضله قلب شما نقص دارد و برای تعیین محل دقیق گرفتگی رگ قلب، شما را آنژیوگرافی می‌كنیم و در این عكس‌برداری، محل دقیق را تشخیص می‌دهیم و بسته به حالت‌های آنژیوگرافی، درمان شما شروع می‌شود. ما پس از آنژیوگرافی چند حالت ممكن است ببینیم:
▪ آنژیو شما سالم باشد یعنی عروق قلب‌تان باز است، پس درمانی هم نیاز نیست.
▪ عروق شما در حدی گرفتگی دارد كه باید دارودرمانی شوید و گرفتگی مختصر است و با دارو خوب می‌شود، البته شاید هم گرفتگی شدید است و شرایط مناسب نیست و فعلا با دارو باید كنترل شوید.
▪ گرفتگی به طریقی است كه می‌توانیم در آن رگ بالون بگذاریم و با بالون رگ باز شود.
▪ بالون كاربرد ندارد و باید فرد مورد عمل جراحی قرار گیرد. من این حالت‌ها را در مورد قلب گفتم، حالا می‌توانید برای عروق دیگر هم آن را درنظر بگیرید. عروق در هر جا باشد مثلا شكم، لگن و... سعی پزشك بر این است كه بدون جراحی و با گذاشتن بالون رگ باز شود و آن عضوی كه از رگ تنگ شده خون می‌گرفته، دوباره بهبود یابد. استنت‌های جدیدی كه آمده است، بسیار پیشرفت كرده و احتمال بسته شدن رگ پس از استفاده از آن بسیار كمتر شده است (حدود شش درصد، در حالی كه قدیمی‌ها ۳۰ تا ۴۰ درصد احتمال داشت.) آنژیوگرافی، آمادگی خاصی نمی‌خواهد، مثلا اگر قرار است هنگام ظهر آنژیو شوید، صبح صبحانه سبكی می‌خورید و موهای كشاله ران را تمیز می‌كنید و می‌تراشید. ما با بی‌حسی موضعی شلنگ‌هایی ظریفی را می‌فرستیم داخل رگ شما و آن را به سمت قلب‌تان هدایت می‌كنیم و از رگ‌های قلب عكس می‌گیریم. در این شرایط شما بی‌هوش نیستید. این كار ۱۰ دقیقه طول می‌كشد و سپس كیسه شنی روی ناحیه كشاله ران می‌اندازیم و چند ساعت بعد شما راه می‌روید. اگر مشكلی نبود، روز بعد مرخص می‌شوید..

دكتر سیدحسن عارفی، متخصص قلب

منبع : روزنامه سلامت