زنگ‌ها به صدا درمی‌آید

عصر اطلاعات و دانش لحظه‌ای است. در عصر ماوراء امواج دهکده آرمانی مک لوهان روز به روز گسترده می‌شود. در چنین شرایطی انسان ناگزیر به ایجاد نظام‌های قوی و منسجم اطلاعاتی است. هر روز که می‌گذرد از طریق ۲ میلیارد سایت اینترنی اطلاعات زیادی رد و بدل می‌شود. انواع کتاب، مقاله، نرم‌افزار و ... تولید می‌شود که هرکدام به نوبه خود سخنی نو برای گفتن دارند.
بسیاری از همین منابع اطلاعاتی در بخش آموزش‌های دریائی است که برای پاسخگوئی به پرسش‌های جدید رو به گسترش است به‌طوری که وجود صدها مرکز دانشگاهی در سراسر کشور برای تعلیم و تربیت دست‌اندرکاران بخش حمل و نقل و صنایع دریائی اهمیت و حساسیت این موضوع را می‌رساند.
”هر چند آموزش دریائی از قدمت چندانی در کشور برخوردار نیست اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که سابقه تأسیس مرکز آموزش دریائی در کشورهای مختلف به بیش از ۱۰۰ سال می‌رسد.
با کمی دقت و غرور و تفحص مشاهده می‌شود که بین تعداد مؤسسات آموزش دریائی و توسعه صنایع دریائی در کشورها رابطه معنی‌داری وجود دارد. به‌‌گونه‌ای که افزایش مراکز و مؤسسات منجر به گسترش این صنعت شده است.
نکته بعدی که جای تأمل و تعمق دارد در بسیاری از کشورها آموزش دریائی صرفاً برای تأمین نیازهای داخلی نیست بلکه تربیت نیروی انسانی برای اعزام به کشورهای دیگر است که ارز آوری مناسبی نیز در پی دارد.
آموزش دریائی در ایران نیز با فراز و نشیب‌های زیادی خود را به شرایطی رسانده که آینده خوبی برای آن متصور است هر چند با شرایط مطلوب هنوز فاصله دارد.
مشکلی که در ارتباط با این نوع آموزش وجود دارد و بارها از سوی مسئولان و دست‌اندرکاران مطرح شده، فقدان یک دانشگاه دریائی در سطوح گسترده و بین‌المللی است.
در حال حاضر اکثر ارگان‌های دریائی برای تأمین نیازهای خود در مراکز تحت‌پوشش تربیت نیروی انسانی را در اولویت قرار داده‌اند. در این میان صدها فارغ‌التحصیل مراکز دریائی تحت پوشش وزارت آموزش و پرورش پس از اتمام دروس مربوطه به حال خود رها می‌شوند. البته به قرار اطلاع کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران برای جذب فارغ‌التحصیلان این قبیل مراکز برنامه‌هائی در دست مطالعه و اجراء دارد.
با این حال کارشناسان آموزشی تأسیس یک دانشگاه دریائی را با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری در ارگان‌های دریائی دولتی و بخش خصوصی ضروری می‌دانند. آنان معتقدند با وجود چنین مراکزی از تعدد مراکز آموزشی جلوگیری می‌شود و تربیت نیروی انسانی برای صدور به ناوگان‌های دریائی دنیا نیز در اولویت قرار می‌گیرد.
با این توصیف در این مبحث با معرفی مراکز آموزش دریائی ایران و جهان قصد نداریم کارنامه آموزش دریائی کشور را مورد بررسی قرار دهیم بلکه سعی داریم با ارائه نمونه‌هائی از اقصی نقاط جهان توجه دست‌اندرکاران آموزشی را به این نکته معطوف کنیم تا با مقایسه شرایط آموزش دریائی در ایران و کشورهای دیگر به رفع نقاط ضعف بپردازند بلکه شرایط برای رسیدن به نقطه ایده‌آل فراهم شود.

منبع : ماهنامه پیام دریا