کافر چه کسی است؟

درباره اینكه به چه كسی لفظ «كافر» اطلاق می‌شود و كلاً تعریف آن و همچنین اینكه چه مسائلی باعث بوجود‌آمدن حالت كفر در افراد می‌گردد، گفته شده است كه «كافر به كسی اطلاق می‌گردد كه یا به خدا اعتقاد نداشته باشد و یا برای خدا شریكی قائل باشد كه این شریك یا بت است و یا آتش و یا ماه و ستاره و خورشید و یا غیر اینها».(۱) و آیات قرآن نیز بر ضرورت پیكار با این افراد تاكید دارد و در سوره بقره در این باره می‌گوید:«واقتلوهم حیث ثقفقموهم»(۲) ترجمه: بكشید آنان را هر جا كه بیابیدشان.
و در سوره نساء می‌فرماید:«فخدوهم و اقتلوهم حیث و جدتموهم و لاتتخذوا منهم ولیاً و لانصیراً.»(۳)
ترجمه: بگیریدشان و هر جا كه آنان را یافتید بكشید و از اینان دوست و یاوری مگیرید.
و نیز در كتاب «دروس فی فقه الامامیه» در رابطهٔ با علتهای داخل شدن در زمرهٔ كفار تقسیماتی مطرح شده است كه بیان می‌گردد. صاحب كتاب می‌نویسد:
«یأتی الكفر فی مقابله الشكر و منه أخِذَ معنی الكفر شرعاً فقالوا: الكفر، انكار الوحدانیه او الرساله و تفصیل ذلك:
ترجمه :كفردرمقابل شكرمی آیدوكفرشرعی هم ازاینجاگرفته شده است پس كفر انكار یگانگی خدا یا پیامبری است و تفصیل آن اینگونه است:
۱) ان الذی لا یعترف بوجود الله تعالی كافر لانه منكر لاصل الالوهیه.
ترجمه: كسی كه معتقد به وجود خداوند نیست كافر است زیرا منكر اصل الوهیت است.
۲) ان الذی یعترف بوجودالله و لكن یشرك معه فی الالوهیه ارباباً آخرین، كافر لانه منكر للوحدانیه.
ترجمه: كسی كه معتقد به وجود خداوند هست ولی شریك دیگری برای خداوند قائل است نیز كافر است زیرا منكر یگانگی خداوند است.
۳) ان الذی یعتقد باله غیرالله تعالی او بالهه غیرالله، كافر لانه منكر لوجود الله.
ترجمه: كسی كه معتقد به بتها و اصنام به عنوان خدا است كافر است زیرا منكر وجود خداوند است.
۴) ان الذی ینكر نبوه النبی محمد(ص) او رسالته، كافر سواء كان ممن یعتقد بنبوه غیره من انبیاء الله او لایعتقد.
ترجمه: كسی كه منكر نبوت پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) یا رسالت ایشان از طرف خداوند است كافر می‌باشد خواه معتقد به نبوت پیامبر دیگری از پیامبران خدا باشد یا نه.
۵) ان الذی ینكر المعاد كافر.
ترجمه:كسی كه منكر معاد می‌باشد كافر است.
۶) من انكر ضروریاً من ضروریات الدین (ای بدیهیاً من بدیهیاته) مع التفاته الی كونه ضروریاً.(۴)
ترجمه: كسی كه یك ضروری از ضروریات دین (بدیهی از بدیهیات) را انكار می‌كند با توجه باینكه می‌داند آن چیز ضروری دین است.
از جایی كه «ضروری دین» شامل موارد زیادی از مسائل دینی می‌گردد و بعضاً ابهاماتی در تعریف آن به چشم می‌خورد برای روشن‌تر شدن موضوع در گفتار بعدی به تعریف ضروری دین پرداخته می‌شود.

پی‌نوشتها
(۱) فقه سیاسی در اسلام – محمد صالح الظالمی، ناشر پیام آزادی،۱۳۵۹ ش،ص۳۴
(۲) سوره بقره – آیه ۱۹۱
(۳) سوره نساء- آیه ۸۹
(۴) دروس فی فقه الامامیه- عبدالهادی الفضلی، موسه‌ام القری، بیروت،۲ جلدی،۱۴۲۰ق،ج۱ص۳۱۹

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان