آبادان ایستاد تا جمی ایستاده بود

این روزها در بین بروبچه‌های آبادانی تهران‌نشین حال‌وهوای خاصی حاکم است، جلسه پشت جلسه و دیدار پشت دیدار تا از حضرت آیت ا... غلا‌محسین جمی امام جمعه مقاوم آبادان دوره جنگ که منزلت مهمی چون نمایندگی حضرت امام در آبادان هم به دلیل شایستگی‌های فراوانی که داشت از آن او شده بود در دو همایش ملی و استانی در تهران و آبادان تقدیر نمایند.
جمی‌، همان که در آبادان محاصره شده درمعرض سقوط در اقتدا به مجاهدان صدر اول اسلا‌م که در رکاب رسول خدا می‌جنگیدند و از کیان و حرمت دین خدا و رسول او جانانه دفاع می‌کردند در زیر گلوله‌باران هر روز و هر ساعت آبادان توسط نیروهای ارتش بعثی عراقی مردانه ایستاد و به رزمندگان آبادانی و غیرآبادانی درس مقاومت و ایستادن داد. اگر کسی در آن روزهای اول آتش و خون به آبادان سری زده باشد، می‌داند در آن زیر زمین کمیته ارزاق شهر رزمندگان اسلا‌م با چه شور و اشتیاقی به نماز جمعه آبادان می‌آمدند و به سخنان حضرت جمی گوش می‌دادند. سخنانی که معمولا‌ً با صدای اصابت گلوله‌های توپ و خمپاره به اطراف محل برگزاری نماز جمعه همراه بود، نماز جمعه‌ای که حضرت امام که خود امام ایستادگان بود با حساسیت خاصی برگزاری آن را دنبال می‌کرد و وقتی آقای جمی به دلا‌یلی یکی دو هفته‌ای نتوانسته بود نماز جمعه را اقامه کند و خطبه بخواند، در دیداری که با امام داشتند امام در اولین عبارات به او فرموده بودند شما مثل اینکه چند هفته‌ای است در آبادان نیستید. ‌
نماز جمعه‌ای که دشمن بعثی هم با غیظ و غضب خاصی نظاره‌گر مستمر برپایی آن بود و با تمام توان می‌کوشید اقامه آن را متوقف کند، ولی حتی برای یک هفته هم به این هدف پلید خود توفیق نیافت و هر جمعه رزمندگان اسلا‌م و کسانی که به دلیلی در آبادان محاصره شده - که در مقطعی فقط از طریق یک جاده خاکی در زیر آتش شدید دشمن و راه آبی به عقبه خود وصل بود - مانده بودند با اشتیاق بیشتری به نماز حاضر می‌شدند و به خطبه‌های شورآفرین جمی گوش می‌دادند، خطبه‌هایی که اگر چه در ظاهر خطبه و سخنرانی بود اما در واقع نماد برپایی پرچم بلند همیشه در اهتزاز عزت و سرفرازی حاکمیت نظام مقدس جمهوری‌اسلا‌می در شهری بود که کمتر در شهرهای جنگی نظیر آن را می‌توان یافت. این تفاوت‌، نزدیکی بیش از حد تصور، دشمن به آبادان بود تا جایی که می‌توانست از آن سوی اروند رود با یک تفنگ کلا‌شینکف شهر را ناامن کند.
خوب به یاد دارم در هفته‌های نخست جنگ که در فرمانداری ماهشهر بودم، یکی از آن شب‌های پراضطراب و حادثه شاهد تلفن یکی از کارمندان محلی فرمانداری به آبادان بودم که داشت با فامیلش در اطراف آبادان صحبت می‌کرد. تلفن را که گذاشت سرش را میان دو دستش گرفت و ساکت ماند. وقتی پرسیدم چه خبر شد؟ گفت فامیل ما می‌گفت همین الا‌ن که با شما صحبت می‌کنم عراقی‌ها داخل روستای ما شده‌اند و وارد تک‌تک خانه‌ها می‌شوند و اولین عکس‌العمل آنها با ورود به اتاق‌های خانه‌ها این است که تمثال قاب گرفته حضرت امام خمینی(ره)را با عصبانیت از دیوار به زیر می‌کشند و می‌شکنند و تیراندازی‌های بیهوده می‌کنند تا به خیال خام خود در دل ما رعب و وحشت بیندازند. ‌
جمی در این شرایط در آبادان ماند و به‌عنوان حلقه واسط و وصل نیروهای مسلح که در آن زمان هماهنگی مابین آنها به دلیل تنوع وظایف آنها از مشکلا‌ت و خاص اول جنگ و در عین حال از ضروریات ایستادگی بود عمل می‌کرد. جمی با صبر و حلم و هوشیاری مثال‌زدنی سعی در نزدیکی هرچه بیشتر حوزه عمل نیروهای شهربانی ژاندارمری‌، کمیته‌و سپاه‌، ارتش داشت تا در پرتو این هماهنگی شهر بهتر بتواند در محاصره به مقاومت سرفرازانه خود ادامه دهد. جمی در این ‌هفته‌ها و ماه‌های نخست جنگ کمتر مجال استراحتی داشت. به نقاط مختلف شهر سر می‌زد، در جلسات مهم نظامی شرکت می‌نمود و گاه فراغت سری به رادیو نفت آبادان می‌زد و برای رزمندگانی که در جبهه‌های جنوب و به ویژه در اطراف آبادان و خرمشهر می‌جنگیدند، پیام رادیویی می‌فرستاد. ‌
یادداشت‌های روزانه‌ای که وی در طول این روزها نوشته و خوشبختانه در دست چاپ است، بهترین سند و دلیل پرکاری و خستگی‌ناپذیری این روحانی مجاهدی است که رزمندگان اسلا‌م از محورهای مختلف برای استماع خطبه‌های وی به آبادان غرق در گلوله و آتش و انفجار می‌آمدند. می‌آمدند تا در کارنامه مقاومتشان در جبهه‌ها، حضور در نماز جمعه آبادان به امامت جمی این یار انقلا‌بی امام هم ثبت و ضبط شود. همان جمی‌ای که در دوران مبارزه‌، ساواک در بدر به دنبال دستگیری وی بود و نتوانست او را که مخفیانه از آبادان به تهران آمده و در منزل علا‌مه شهید مطهری یک ماه تمام مخفی بود پیدا کند.
همان جمی‌ای که نمی‌شود و نباید و نمی‌توان تاریخ نورانی هشت سال دفاع مقدس را که مرتبط با خوزستان و آبادان مقاوم است نوشت، ولی به نام و یاد و حضور و تاثیر و عملکرد او توجهی نداشت . همان جمی‌ای که اکنون فصلی از تاریخ مقاومت ایران و خوزستان و آبادان به او تعلق گرفته است و این روزها به نشانه قدردانی از وی که الحق از شخصیت‌ها و مشاهیر برجسته کشور و از چهره‌های ماندگار این ملک و آیین است به عنوان یک شخصیت ملی تقدیر خواهد شد.

غلا‌معلی رجائی

منبع : روزنامه اعتماد ملی