امنیت اطلاعات در کار الکترونیکی(۱)

تهدیدات موجود در پیش روی امنیت سیستم های اطلاعاتی را می توان به سه دسته اصلی تقسیم كرد: افشای اطلاعات محرمانه (تهدید «افشا»)، صدمه به انسجام اطلاعات (تهدید «دستكاری») و موجود نبودن اطلاعات (تهدید «تضییق خدمات»). به طور مرسوم، امنیت اطلاعات در وهله اول با تهدید «افشا» همراه بوده است. در دنیای امروز، وابستگی ما به سیستم های اطلاعاتی طوری است كه دستكاری غیرمجاز یا فقدان گسترده اطلاعات، پیامدهای ناگواری را موجب خواهد شد. در كار الكترونیكی، لازم است كه همه انواع اطلاعات از طریق شبكه ، دسترس پذیر باشند. بنابراین، امنیت اطلاعات شرط ضروری كار الكترونیكی است.در هنگام كاركردن در یك شبكه باز، جریان اطلاعات در شبكه در معرض افشا و دستكاری غیرمجاز است. بنابراین برای حفاظت از محرمانگی و انسجام آن اطلاعات، رمزگذاری قوی ضروری است. كمك غیرمستقیم رمزگذاری به ما این است كه از وجود شبكه های اطلاعاتی اطمینان حاصل كنیم. پس از مقابله موثر با تهدیدات «دستكاری» و «افشا»، می توان با ایجاد اضافات كافی در شبكه های اطلاعاتی، دردسترس بودن اطلاعات را تحقق بخشید. فناوری اینترنت در اصل برای به وجود آوردن همین نوع از اضافات طراحی شد و هنوز هم برای این منظور مناسب است.
• ایجاد زیرساختار شبكه
معماری اینترنت، معماری شبكه ای غالب در اوایل دهه ۲۰۰۰ است. اینترنت بر پروتكل اینترنت (آی پی) استوار است، كه می توان آن را روی همه انواع شبكه های فیزیكی و تحت همه انواع برنامه های كاربردی به كار انداخت. استقلال پروتكل اینترنت هم از شبكه های فیزیكی و هم از برنامه های كاربردی، نقطه قوت اصلی آن است. این پروتكل حتی با فناوری های شبكه ای كاملاً جدید، مثل «شبكه محلی بی سیم» (دبلیولن) یا «سرویس رادیویی بسته ای عمومی» (جی پی آراِس) و شبكه «سامانه عمومی ارتباطات همراه» (جی اس ام) نیز كار می كند. برنامه های جدید، مثل وب، «ووآی پی» و بسیاری برنامه های دیگر كه در آینده عرضه می شوند را می توان به راحتی با سرویس استاندارد پروتكل اینترنت اجرا كرد. معماری اینترنت اساساً از سال ۱۹۷۴ ثابت مانده و همچنان قدرت خود را اثبات می كند. بنابراین شعار قدیمی «آی پی ورای همه، همه چیز برروی آی پی» امروز بیش از هر زمان دیگری صدق می كند.عیب های اصلی «آی پی» ، فضای ناكافی نشانی، عدم پشتیبانی از جابه جایی فیزیكی، فقدان كیفیت متمایز سرویس و فقدان امنیت آن است. «گروه فوق العاده مهندسی اینترنت» هر یك از این موضوعات را مدنظر قرار داده و راه حل های استانداردی نیز برای هر یك از آنها پیشنهاد شده. در نگارش ششم و جدید «آی پی» عملاً تعداد نشانی های نامحدود و گسترش پذیری آن بهتر از نگارش ۴ (كنونی) است. «آی پی سیار» (اِم آی پی) برای هر دو نگارش تعریف شده. این «آی پی» برای میزبان سیار این امكان را فراهم می آورد كه از یك شبكه به شبكه دیگر جابه جا شود، ضمن اینكه نشانی های «آی پی» دائمی خود را كه در همه ارتباطات با این میزبان مورد استفاده قرار می گیرد، حفظ می كند. این امر منجر به تحرك واقعی، نه صرفاً در چارچوب فناوری یك شبكه (مثل «جی اس ام»)، بلكه بین انواع مختلف شبكه ها، مثل «دبلیولن» ، «جی پی آر اس» و شبكه های سیمی می شود. كیفیت سرویس را می توان در اینترنت به وسیله «سرویس های متمایز اینترنتی» كه یك طرح اولویت بندی ساده مستقل از كشورها است و كاملاً مناسب شبكه های جهانی است، تكمیل كرد. امنیت عمومی سطح «آی پی» توسط «آی پی سك» (پروتكل امنیت اینترنت) كه بر رمزنگاری و «پروتكل مدیریت كلید» همراه با آن یعنی «مبادله كلید اینترنتی» (آی كائی) استوار است، فراهم می شود.اگرچه همه این كاركردها را نمی توان در لایه «آی پی» به انجام رساند، اما هركار كه ممكن است باید در همانجا به انجام برسد؛ و این، ویژگی خوب معماری اینترنت است كه كل كاركردهای لایه «آی پی»، چه از شبكه های فیزیكی و چه از برنامه ها، مستقل است. مثلاً «آی پی سِك» با (و در) همه شبكه ها و تحت انواع برنامه ها كار می كند. اینترنت می تواند از «قانون مور» نهایت استفاده را ببرد. این قانون در اصل خود حكایت از آن دارد كه عملكرد ریزپردازنده ها هر ۱۸ ماه دو برابر می شود، در حالی كه قیمت آنها ثابت می ماند. عجیب اینكه، این قانون بیش از ربع قرن است كه دوام آورده.تقریباً همین رفتار را می توان در بسیاری از حوزه های دیگر نیز مشاهده كرد، از جمله در مورد حافظه موقت، دیسك سخت، شبكه محلی، شبكه محلی بی سیم، سوئیچ شبكه محلی و مسیریاب «آی پی». اما حتی در حوزه مخابرات سیار [موبایل] كه نسبتاً سریع پیشرفت می كند، طول عمر یك نسل از تولید، ۱۰ سال است، نه دو سال. تلفن رادیویی اتومبیل در سال ،۱۹۷۱ تلفن همراه اروپای شمالی در سال ۱۹۸۱ و سامانه عمومی ارتباطات همراه در ۱۹۹۱ مورد استفاده عموم قرار گرفتند و «یوام تی اس» احتمالاً در سال ۲۰۰۲ وارد میدان می شود.
این بدان معنا است كه صرفه مندی فناوری اینترنت براساس بسته، همواره بسیار سریع تر از فناوری مخابراتی مبتنی بر «تركیب تقسیم زمانی» متعارف پیشرفت می كند. بنابراین در زمان كوتاهی، همه برنامه ها روی «آی پی» قرار می گیرند. در سیستم تلفن معمولی، روشن است كه «ووآی پی» بسیار با صرفه تر از مخابرات معمول، چه در محدوده های محلی و چه در مناطق گسترده است. با پیشرفت هایی كه در ارتباطات بی سیم و «آی پی» به وقوع پیوسته، فقط دو سال طول می كشد كه ارتباطات سیار هم به همین وضعیت برسد. اگر قرار باشد كه «یواِم تی اِس» یك لاكر بوم شناختی داشته باشد، همان شبكه فیزیكی، همراه با شبكه محلی بی سیم (دبلیولن)، سرویس رادیویی بسته عمومی (جی پی آر اس) و... تحت «آی پی» خواهد بود. بنابراین منطقاً می توانیم بپذیریم كه كار الكترونیكی بر معماری اینترنت استوار خواهد بود و جنبه های امنیت شبكه ای آن نیز همانند امنیت اینترنت خواهد بود.
دانش فراگیر به معنای استفاده از فناوری اطلاعات در یكی از اشكال گوناگون آن، در همه عرصه های زندگی و با همه ابزار قابل تصور است. وسایل خانگی متداول شامل ریزپردازنده هایی هستند كه نرم افزارهایی را به كار می اندازند كه بخش عمده كاركرد این وسایل را به انجام می رسانند. در آینده نزدیك، اكثر این ابزارها، اغلب با دسترسی بی سیم، شبكه بندی خواهند شد. همچنین به منظور حصول امنیت، لازم است كه سیستم های رمزنویسی كلید عمومی و كلیدهای رمزنویسی مخفی داشته باشند تا پیكربندی و مدیریت امن آنها امكانپذیر شود. این بدان معنا است كه ما در همه جا، رایانه های با شبكه بندی كوچك و رمزنویسی تعبیه شده در درون آنها خواهیم داشت. این رایانه ها به قدری رایج خواهند شد كه آنها را رایانه یا فناوری اطلاعات به شمار نخواهیم آورد؛ همان طور كه امروزه به الكتریسیته كه همه جا از آن استفاده می كنیم، چندان توجه نمی كنیم.
به زودی تقاضای بسیار برای ابزارهای ارزان قیمت و كوچك را كه محیط رابط «آی پی»، «آی پی سك» و «دبلیولن» را بر روی فقط یك تراشه سیلیكن به كار می اندازند شاهد خواهیم بود. بقیه سطح این تراشه به یك ریزكنترل گر همه منظوره، درگاه های ورودی و خروجی و حافظه اختصاص می یابد تا دستگاه های مختلف را كنترل كند. این تراشه ها اكنون تولید شده اند و به زودی اكثر میزبان های متصل به اینترنت را تشكیل می دهند.

منبع : باشگاه اندیشه