شنبه, ۱۱ اسفند, ۱۴۰۳ / 1 March, 2025
مجله ویستا


افسون هدایت


تاریخ نشر : ۸۴۰۷۱۲
تیراژ : ۱۲۰۰
تعداد صفحه : ۲۳۶
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۷۶۵۶-۸۲-۳
رده دیویی : ۸fa۳.۶۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
قطع : رقعی
جلد : شومیز
محل نشر : تهران
نویسنده : بشردوست - مجتبی

این اثر، به بررسی ذهن و زبان صادق هدایت، و ارزیابی و معرفی آثار او اختصاص دارد. نویسنده اما در آغاز درباره‌ی متن‌های چند لایه و چند معنا، نیز به متون تک معنا و یک لاهه، و نوع نقد و رویکردهای آن نگاهی می‌افکند و نتیجه‌ای که از این بحث می‌گیرد 'این است که هیچ رویکردی به تنهایی بسنده نیست. نگاه افراطی به نشانه شناسی یا آواهای متن همان قدر گمراه کننده است که نگاه معنا شناختی یا تاریخی به اثر'. وی سپس درباره‌ی هدایت خاطرنشان می‌کند، 'هدایت، با داستان‌های کوتاهش با بوف کورش با وغ وغ ساهابش با پیام کافکایش، با نقدهای تند و تیزش، خود را بر ما تحمیل کرده است. او امروز جزیی از فرهنگ ماست. جزیی از مدنیت ماست اصلا جزیی از هویت ماست...'. بخش اصلی کتاب با عنوان 'برهوت'، یعنی زندگی هدایت آغاز می‌شود؛ سپس در بخش 'خودکشی هدایت'، با توجه به آرای 'دورکیم' علت و چگونگی خودکشی او بررسی می‌گردد. اما سه بخش 'تحول نثر'، 'مساله یا راز' و 'ذهنیت تراژیک' بخش‌های مهم کتاب به شمار می‌آیند. در بخش تحول نثر، نگارنده تاکید می‌کند که برای هدایت، ایجاز و چند صدایی بودن مهم‌ترین اصل بوده است. در بحث ذهن و زبان هدایت، تراژیک'، اندیشه‌ی هدایت در داستان‌هایش به اجمال بررسی شده و نویسنده خاطرنشان کرده که 'او صرفا داستان کوتاه نمی‌نویسد، او صرفا به تاثیر واحد داستان‌های کوتاهش نمی‌اندیشد. او صرفا از از شگردهای مبهوت کننده در آغاز و انجام و بزنگاه‌های داستانش بهره نمی‌گیرد بلکه او هستی را می‌کاود'. در بخش‌های بعدی، آثار هدایت، اعم از داستان‌ها، داستان‌های کوتاه پژوهش‌های باستانی، پژوهش‌های حوزه‌ی ادب عامیانه، نوشته‌های طنزآمیز و آثار دیگر او معرفی و نقد می‌شود. پیوست‌های متعدد کتاب نیز در ارتباط با زندگی، آثار و احوال هدایت فراهم آمده است.