استقلال‌طلبی، استراتژی ‌تازه‌ تبتی‌ها

فدروپ تندروپ در سال ۱۹۵۹ میلادی ۷ ساله بود و در دارجلینگ هند درس می‌خواند که روزی معلمش او را صدا کرد. به او گفته شد باید به ایستگاه قطار رفته و از کسی استقبال کند.‌ آنجا بود که دریافت یکی از نزدیکان دالایی‌لاما، رهبر معنوی تبتی‌هاست.
او به عنوان برادرزاده دالایی‌لاما یا به عبارت دقیق‌تر بزرگ‌ترین پسر بزرگ‌ترین برادر دالایی‌‌لاما که اکنون ۵۶ سال دارد زندگی پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. او در کلکته، جایی که پدرش به عنوان نماینده سیاسی دولت در تبعید تبت مشغول به کار بود چشم به دنیا گشود. در دانشکده سن‌استفان دهلی‌نو، پایتخت هند دانشنامه لیسانس‌اش را گرفت و با عزیمت به ایالات‌متحده موفق به اخذ فوق‌لیسانس شد.
چند سالی را در ایالات‌متحده کارکرد اما در سال ۱۹۷۷ میلادی به هند بازگشت تا به عنوان دستیار ویژه عمویش کار کند. ۲ سال بعد برای انجام اولین دور مذاکرات نمایندگان تبتی‌‌ها و چین به پکن، پایتخت این کشور رفت و در ضمن گفتگوهای پدرش با دنگ شیائوپنگ، رهبر وقت حزب کمونیست چین از سخنان دو طرف یادداشت‌برداری می‌کرد. او در عین حال طی ۲۱ سال گذشته مدیریت یک مرکز حمایت از پناهندگان تبتی را در دارجلینگ بر عهده داشته و ۳ دوره نماینده پارلمان در تبعید تبت بوده است.
با این حال شاید عجیب‌ترین چرخش و تغییر مسیر در زندگی تندروپ گرایش اخیر به حمایت از استقلال تمام عیار تبت بوده است که در مسیری کاملا متفاوت از دیدگاه‌های پدرش و دالایی‌لاما قرار دارد. ۳۰ سال مذاکره با پکن به اعتقاد او بی‌ثمر بوده و پکن هیچ رغبتی به قبول مطالبات مردم تبت از جمله خودمختاری فرهنگی ندارد. می‌گوید: بین دیدگاه‌های پدرم و من یک نسل فاصله و خلا وجود دارد. پدرش دیپلمات کهنه‌کار و محافظه‌کاری است در حالی که تندروپ ابایی ندارد از دولت چین انتقاد کند.
او از رهبران ارشد چین به دلیل انکار موافقت دنگ‌شیائوپنگ با روی میز مذاکره قرار گرفتن همه احتمالات به جز استقلال تبت به عنوان <مشتی دروغگو> یاد می‌کند و می‌افزاید: هرگز نمی‌توانم آنها را ببخشم. تبتی‌ها هرگز نمی‌توانند تحت حاکمیت چین زندگی کرده و به خواسته‌های خود برسند.
در نشست هفته جاری تبتی‌های در تبعید بود که تندروپ به نماد تغییر رویکرد تبتی‌‌ها در قبال مذاکرات با چین تبدیل شد. ۳۰ هزار تبتی در تبعید یا ۵/۴ تبتی دیگری که در این منطقه زندگی می‌کنند، قصد ندارند به ناگاه موضع رسمی دولت در تبعید تبت یعنی مذاکره برای کسب خودمختاری از پکن در عین باقی‌ماندن به عنوان بخشی از این کشور را کنار بگذارند اما به ظاهر ایده فاصله گرفتن از چین می‌رود تا هواداران بیشتری در بین تبتی‌ها پیدا کند.
لااقل در این مقطع سخن گفتن از استقلال نوعی انتقاد از دالایی‌لاما تلقی می‌شود و به همین جهت به نوعی تابو در بین تبتی‌ها تبدیل شده است، اما مذاکرات اخیر نمایندگی تبت احتمالا روی آوردن به این استراتژی را بیش از هر زمانی در گذشته قوت بخشیده است. نمایندگان ۵۵۰ گروه تبتی هوادار استقلال به این نشست که در هند برگزار شد، دعوت شده بودند.
با وجود آن که حاضران در این نشست ترجیح دادند از گنجاندن اصل حرکت به سوی کسب استقلال در بیانیه پایانی خود اجتناب ورزند اما احساس نارضایتی از مذاکرات سه دهه گذشته با دولت چین و از دست رفتن امید به ثمربخش بودن این مذاکرات در سخنان حاضران موج می‌زد.
در حالی که حاضران به نوبت گزارش‌های خود را ارائه می‌دادند خیلی زود مشخص شد تعداد آنانی که حاضرند آشکارا از استقلال حمایت کنند هنوز بسیار اندک است و از ۲۰ درصد کل گروه‌های نمایندگی فراتر نمی‌رود. اعضای جوان‌تر با حرارت تمام از لزوم کسب استقلال سخن گفتند اما رهبران مسن‌تر و کارآزموده‌تر ترجیح دادند از موضعگیری در قبال این مساله اجتناب ورزند و همین مساله به آنچه از آن تحت عنوان شکاف در رهبری تبتی‌ها یاد می‌شود، دامن زده است.
بیشترین امید هواداران استقلال به تغییر استراتژی‌ در مذاکرات به جای بازنگری کلی در خط‌مشی و سیاست دالایی‌لاما است. دونو کوئن، از شرکت‌کنندگان در نشست اخیر می‌گوید: در مجموع ۲۰۰ روش برای حرکت مسالمت‌آمیز در جهت دستیابی به مطالبات وجود دارد در حالی که ما تاکنون فقط ۴۵ شیوه را آزموده‌ایم. او می‌افزود: حتی در راهکارهای میانه هم باید بر مطالبات اصولی پافشاری کرد.
حتی در میان آنانی که از استقلال تبت حمایت می‌کنند هم نوعی تردید و بدبینی نسبت به این که حالا زمان مناسبی برای پیگیری تلاش‌هایی برای کسب استقلال است، وجود دارد.
تنرین چوگیال، نماینده‌ای از بریسبین استرالیا در این زمینه می‌گوید: معتقد به کسب استقلال هستم اما نگاهی گذرا به مسیری که باید طی کنیم،‌ نشان می‌دهد رویکرد واقع‌گرایانه به مراتب بهتر از شعارها احساس منافع مردم تبت را تامین می‌کند. او می‌افزاید: ملت‌هایی که برای استقلال خود جنگیده‌اند، خون‌ها داده‌اند اما ما چنین چیزی را نمی‌خواهیم.
تندروپ می‌گوید این ناشکیبایی و بدبینی را می‌شناسد اما او چشم به آینده دوخته است. به اعتقاد تندروپ قرار نیست تبتی‌ها برای همیشه در همین مرحله بمانند و روندکنونی برای تغییر نگاه تبتی‌ها به سرنوشت‌شان کاملا ضروری است. این که جوانان تبتی دریابند در مسیر مذاکره به مطالبات‌شان نمی‌رسند و شاید بهتر باشد برای تحقق آرزوها و آرمان‌هایشان راه‌های دیگری را هم بیازمایند.

منبع: لس‌آنجلس تایمز

منبع : روزنامه جام‌جم