جلوگیری از ایدز؛ پرهیز یا کاهش ریسک

در آفریقا یعنی جایی که ۲۲‌‌میلیون نفر به ایدز مبتلا شده‌اند، بیشتر مذاهب، پرهیز را به عنوان بهترین راه برای مبارزه با شیوع این بیماری به خصوص در میان جوانان می‌‌‌دانند. این مقاله دو تجربه تصادفی در کنیا را تشریح می‌‌‌کند که نشان می‌‌‌دهد پیام کلی پرهیز از ریسک، تغییری در الگوی رفتاری ایجاد نکرده، در حالی که پیام واضح در مورد خطرات برقراری روابط جنسی با افراد مختلف باعث ایجاد این تغییر شده.
پاپ بندیکت شانزدهم در اولین دیدارش از آفریقا اظهار داشت که توزیع وسایل پیشگیری از سوی مراجع بهداشتی نه تنها مشکل شیوع ایدز در آفریقا را حل نمی‌‌‌کند، بلکه در مقابل مشکلات را بیشتر هم خواهد کرد.
پاپ تنها راه را رویکردی دوگانه دانست که شامل این موارد می‌‌‌شد: انسانی سازی روابط جنسی و بازسازی معنویات که خود الگوهای رفتاری جدید را به همراه خواهد داشت و همچنین کمک و دوستی واقعی به خصوص به کسانی که از این بیماری رنج می‌‌‌برند. خلاصه اینکه راهی که کلیسای کاتولیک و بسیاری دیگر از کلیساها برای مقابله با ایدز از آن پیروی می‌‌‌کنند، پرهیز و راستی و درستی را شامل می‌‌‌شود.
همانطور که نویسندگان مجله لانست هم مکررا بیان کرده‌اند، این ادعای پاپ که وسایل پیشگیری به مشکلات افزوده‌اند، ناعادلانه و دور از واقعیت است. در واقع مثل پافشاری بر مسطح بودن زمین در حالی است که همه شواهد مبنی بر گرد بودن آن حکایت دارد. همه شواهد نشان‌دهنده آن است که وسایل پیشگیری جان افراد بسیاری را نجات داده‌اند. اگر فقط پاپ به این صورت دچار کج فهمی ‌‌‌شده، باید برای کاتولیک‌های سراسر جهان متاسف بود، اما اگر این‌گونه تعصبات را کنار بگذاریم، تقابل و کشمکشی بین اجتناب از ریسک یا کاهش آن باقی می‌‌‌ماند؛ همان چیزی که در هر برنامه ممانعت و پیشگیری مطرح است و این یعنی یک موضوع وسیع‌تر.
پرهیز از ریسک بر پایه راه‌حل‌های مطمئن و قابل اعتماد بنا شده است. برای جوانان، پرهیزی که بر پایه صداقت و اعتماد دو جانبه بنا شده، کاملا تجربه موفقی را در بحث پیشگیری رقم زده است. از طرف دیگر کاهش ریسک روی شکل‌های رفتاری متمرکز شده است که انجام آنها از ریسک کمتری برخوردار است و پایبند ماندن به آنها به مراتب ساده‌تر است. استفاده از وسایل پیشگیری بسیار موثر و بسیار ساده‌تر از پرهیز است. در نهایت برنامه پیشگیری باید جوانتر‌‌ها را هدف خود قرار دهد؟
کشش بیشتر به سمت جوانترها است. کودکان ۵ تا ۱۴ سالی که آنها را پنجره امید می‌‌‌نامند؛ چرا که میزان آلودگی به HIV در آنها کمتر و رفتار‌های جنسی آنها هنوز انعطاف پذیر است. اگر آنها روابط جنسی سالم را فرا بگیرند و آن را درونی کنند، آنگاه روابط بی خطری را تجربه خواهند کرد. اکثریت این بچه‌‌ها در مدارس ابتدایی حضور دارند، به همین دلیل مدرسه در حال تبدیل به پایگاهی برای پیشگیری از ابتلای کودکان به HIV شده است، اما پیام چیست؟
برنامه‌های پیشگیری از ایدز برای جوانان در آفریقا نتیجه تعادل ظریفی از نتایج مذاکرات گروه‌های عام المنفعه، کلیساهای مختلف، سازمان‌های بین‌المللی و دولت‌ها است. برآیند آن هم تاکید بر پرهیز از ریسک است تا از این طریق کلیساهایی که می‌‌‌خواستند از مبارزه با HIV به عنوان فرصتی برای معنوی‌تر کردن جامعه استتفاده کنند هم راضی شوند. در شرق آفریقا پیام به صورت پ ص م م بیان شده است: پرهیز کن، صادق باش، از وسایل پیشگیری استفاده کن.... یا خواهی مرد.
این پیام چیزی بین پرهیز از ریسک و کاهش آن است، در حالی که ارجحیت را به وضوح به پرهیز می‌‌‌دهد. اما حداقل، بر خلاف اظهارات پاپ، فضایی برای استفاده از وسایل پیشگیری در صورت ناموفق بودن پرهیز و صداقت قائل شده است.
● یافته‌های تحقیقاتی جدید
طبق خط مشی‌های بهداشت عمومی، کشمکش‌‌ها فقط با تحقیقاتی که در عمل هم ثابت شده باید پایان یابند. ارزیابی تصادفی گسترده موسسه J-PAL در مناطق روستایی کنیا، بینش جدیدی را در مورد اثر نسبی استراتژی‌های پرهیز از ریسک (همان پ ص م م) و حداقل سازی آن به وجود آورده. نتیجه این بود که آموزش معلم‌‌ها برای رساندن پیام پ ص م م زمان صرف شده برای آموزش ایدز در مدارس را افزایش داده، اما الگوهای رفتاری گزارش شده یا دانش مرتبط با ایدز تفاوت چندانی نکرده است. به علاوه، یک، سه و پنج سال پس از این اقدامات میزان حاملگی در بین نوجوانان به ترتیب تقریبا ۵ درصد، ۱۴ درصد و ۳۰ درصد بوده است که این میزان در مدارسی که معلم‌‌ها آموزش دیده بودند و مدارس دیگر یکسان بوده و تفاوتی را نشان نمی‌‌‌دهد. محتوای پیام می‌‌‌تواند توضیح دهد که چرا آموزش معلم‌‌ها هیچ تاثیری بر نرخ زایمان نداشته است. این پیام شامل نکات پایه‌‌ای پزشکی در مورد ایدز، انتقال HIV، پیشگیری و مراقبت از کسانی است که با ایدز زندگی می‌‌‌کنند. این پیام روی پرهیز به عنوان بهترین راه جلوگیری از ابتلا به HIV قبل از ازدواج تاکید بسیاری دارد. به این صورت کاهش ریسک شامل این پیام نمی‌‌‌شود.
این محتوا شاید باعث شود که معلم‌‌ها اطلاعات زیادی در اختیار قرار دهند، اما دانش تجربی کمی‌‌‌را منتقل می‌‌‌کند، مانند اطلاعات عملی برای کاهش ریسک در زمانی که یک دانش آموز می‌‌‌خواهد پرهیز را زیر پا بگذارد. یک راه حل برای کاهش ریسک می‌‌‌تواند فراهم کردن اطلاعاتی برای انتخاب شریک جنسی مطمئن‌تر باشد. نکته برجسته در انتقال HIV این است که احتمال آلوده شدن زنان در سنین ۱۵ تا ۱۹ سالگی ۵ برابر احتمال آلوده شدن مردان در شرایط مشابه است. میزان آلودگی زنان در این سنین مشابه مردان مسن‌تر از آنهاست. این موضوع نشان دهنده این حقیقت است که روابط جنسی میان نسلی، خطر HIV بزرگی را برای زنان جوان ایجاد می‌‌‌کند. به این ترتیب برنامه دوم، اطلاعاتی را در مورد اشاعه HIV با توجه به سن و جنسیت در دسترس قرار داد (ریسک نسبی). این اطلاعات می‌‌‌توانند به سهولت برای انتخاب شریک کم خطر‌تر استفاده شوند. برنامه، تاثیر بزرگی در وقوع روابط جنسی نامطمئن با شریک‌های پرخطر داشته است. بعد از یک سال نرخ حاملگی در مدارسی که این برنامه به آنها نرسیده بود ۵.۵ درصد و در مدارسی که از این برنامه بهره‌مند شده بودند ۳.۳ درصد بود. روی هم رفته، تحقیقات نشان دادند زمانی که یک پیام کلی و عمومی‌ ‌‌شکست می‌‌‌خورد، یک پیام واضح که بتواند راه‌های عملی برای محدود کردن ریسک را نشان دهد، می‌‌‌تواند به نجات جان افراد منجر شود. ۲۲‌‌میلیون نفر در آفریقا با HIV زندگی می‌‌‌کنند.
زمان آن فرا رسیده که رهبران کلیساهای مختلف حسن نیتشان را نشان داده، نگرشی واقع‌بینانه به ایدز داشته باشند و راهی برای تعدیل تعهدات خود بیابند تا از این طریق هم خرد روحی و هم عملی را برای جوامع‌شان به ارمغان بیاورند.

ایستر دافلو
مترجم: امیرحسین میرابوطالبی
منبع: voxeu

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد