نقش مدیران در توسعه ورزش مدارس

اساسا مسوولیت برنامه‌های تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در مدارس کاری جمعی و گروهی است که معلمان تربیت بدنی نیز در آن نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. مدیران مدارس نیز به عنوان یکی از اعضای تیم تعلیم و تربیت دانش‌آموزان وظیفه دارند زمینه‌های مساعد را برای اجرای مطلوب تربیت بدنی در مدارس فراهم آورند. در این ارتباط، آنان باید ضمن پیش‌بینی امکانات فیزیکی لازم برای اجرای برنامه‌های تربیت بدنی و اختصاص دادن زمان کافی به هر دو بخش فعالیت‌های ورزشی فوق برنامه و متن برنامه (برنامه درسی) بر آنان نظارت منطقی داشته باشند؛ یعنی نه تنها مدیران باید از نقش و اهمیت تربیت بدنی در رشد یکپارچه دانش‌آموزان آگاهی کامل داشته باشند و بر این اساس به تربیت بدنی و نیاز‌های آن به حد کافی توجه نمایند، بلکه باید تلاش کنند تا امکانات ورزشی و فضای مدرسه علاوه بر ساعات موظف درسی، در ساعات تعطیلی در صورت لزوم در اختیار فوق برنامه تربیت بدنی دانش‌آموزان قرار گیرد. مدیران همچنین موظفند تا پیش‌بینی‌های لازم را برای ایمن‌سازی فضاهای ورزشی انجام دهند و نظارت هماهنگ با قوانین و مقررات را بر کمیت و کیفیت آنها داشته باشند.
تامین وسایل و امکانات مصرفی و نگهداری و رفع نواقص مربوط به این وسایل و همچنین پیش‌بینی‌های لازم برای توسعه و بهبود امکانات از دیگر وظایف مدیران است. هیچ‌یک از معلمان مدارس حتی معلمان تربیت بدنی نمی‌تواند در این زمینه به اندازه مدیران، مفید، موثر و کارآمد باشد. برای انجام هر چه بهتر چنین وظیفه‌ای مدیران باید به اهمیت پدیده تربیت بدنی و اثرات مفید آن اعتقاد کافی داشته باشند. بدیهی است در غیر این صورت معلمان مدارس مجبورند با حداقل امکانات که به مرور زمان، از کمیت و کیفیت آنها کاسته می‌شود، اکتفا کرده و برنامه‌های خود را اجرا نماید. پیش‌بینی و روابط عمومی مناسب برای اطلاع‌رسانی موثر از فعالیت‌های ورزشی مدارس به عموم مردم و به ویژه والدین دانش‌آموز تشکیل کمیته‌ای تخصصی برای ارزیابی محتوا و کمیت برنامه‌های تربیت بدنی مدارس در مقاطع مختلف به منظور نقد و بررسی برنامه‌ها و حذف برنامه‌های ناموفق و جایگزین‌کردن برنامه‌های مناسب ازجمله وظایف مدیران مدارس است.
همچنین مدیران مدارس باید برای ایجاد و توسعه امکانات ضروری برای دانش‌آموزانی که محدودیت‌ و مشکلات جسمانی دارند، آمادگی کامل داشته باشند. دانش‌آموزان مدارس بدانند که طبق قانون حق استفاده از برنامه‌های ویژه تربیت بدنی و مطابق با نیازهای خود را دارند. در نهایت مدیران مدارس موظفند دائما با والدین دانش‌آموزان در ارتباط باشند و تلاش کنند آن گروه از والدینی راکه به بهانه‌های مختلف از شرکت فرزندان خود در فعالیت ورزشی جلوگیری می‌کنند، قانع نمایند. با دعوت کردن به دیدن برنامه‌های ورزشی مدرسه، آنان را به همکاری با اجرای بهتر این برنامه‌ها ترغیب نمایند. مدیران باید از نقش و اهمیت تربیت بدنی در رشد یکپارچه دانش‌آموزان آگاهی کامل داشته باشند. مدیران مدارس نیز به عنوان یکی از اعضای تیم تعلیم و تربیت دانش‌آموزان وظیفه دارند زمینه‌های مساعد را برای اجرای مطلوب تربیت بدنی در مدارس فراهم آورند.
● نقش والدین در پیشبرد برنامه‌های تربیت بدنی مدارس
علاوه بر مدیران و معلمان ورزش، والدین نیز می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در حمایت از مدارس برای اجرای موثر برنامه‌های تربیت بدنی داشته باشند. اگر چه معمولا والدین با تهیه لباس و لوازم اولیه مورد نیاز فرزندان خود با برنامه‌های تربیت بدنی و ورزشی مدارس همکاری می‌کنند، اما باید اذعان کرد که این تمام وظیفه والدین نیست؛ بلکه تنها بخش کوچکی از وظایف آنان است. والدین نیز مانند مدیران، معلمان و سایر دست‌اندرکاران باید از اهداف تربیت بدنی و نقشی که این پدیده سازنده در رشد و تکامل فرزندانشان دارد، مطلع باشند و با تشویق آنان به شرکت در فعالیت‌های بدنی و ورزشی مدرسه، فرصت‌های بیشتری را برای فعال بودن آنان فراهم آورند. به این ترتیب، ضمن آنکه از ممانعت غیرمنطقی فرزندان خود در شرکت به فعالیت‌های بدنی اجتناب می‌کنند، می‌توانند با معلمان تربیت بدنی در اجرای برنامه‌های ورزشی و حرکتی فرزندانشان همکاری کنند. همچنین والدین می‌توانند با شرکت در فعالیت‌های ورزشی و بهره‌مند شدن از مزایای جسمانی و روانی آن، خود نیز الگویی مناسب برای فرزندانشان باشند.
علاقه‌مند شدن والدین به ورزش می‌تواند انگیزه‌های لازم را برای زیر نظر داشتن فعالیت‌های ورزشی فرزندان خود در مدرسه تقویت کند. به‌طور کلی، باید پذیرفت که معلمان تربیت بدنی برای درک بهتر دانش‌آموزان و نیازهای ورزشی و حرکتی آنان، به کمک والدین احتیاج دارند. همکاری و هماهنگی والدین با مدرسه به ویژه معلمان تربیت بدنی می‌تواند کمک بزرگی به درک بهتر آنان توسط مسوولان و معلمان مدرسه نماید. به بیان دیگر، چنانچه والدین به این نتیجه برسند که اهداف معلم تربیت بدنی به همراه سایر معلمان و مسوولان مدارس مانند اعضای خانواده کمک به دانش‌آموزان و ارتقای سطح سلامت جسم و روان آنان است، می‌توانند نقش موثرتر و مفیدتری را در تعلیم و تربیت کلی فرزندان خود داشته باشد.

منور دریا قلی‌بیگی

منبع : روزنامه کارگزاران