نگاهی به طرح پارکبان‌های پایتخت

مدیریت کلا‌ن‌شهری مانند تهران نیازمند طرح‌ها و برنامه‌های گسترده و متنوعی است؛ در این میان استفاده از تجربه و مدیریت شهروندان و مشارکت دادن آنها در امور مربوط به خود یکی از آخرین رهیافت‌های مدیریت در شهرها می‌باشد.
با تکرار تجربه شوراهای اسلا‌می شهر و روستا که هم‌اینک سومین دوره آن را شاهدیم، در حال تمرین نوعی از دموکراسی مشارکتی هستیم. بدون تردید جامعه مدنی و حقوق شهروندی در ایران دوران ابتدایی خود را پشت سر می‌گذارد و بزرگی، گستره و قدرت دولت در تمام ابعاد آن واقعیتی انکارناپذیر است.
بزرگی دولت هیچ ربطی به ماهیت، شکل و محتوای سیاسی آن ندارد، به‌گونه‌ای که دولت رژیم قبلی به همان اندازه در ساخت قدرت، اقتصاد، فرهنگ و زندگی شهری قدرت و سیطره داشت که تمام دولت‌های پس از انقلا‌ب اسلا‌می داشتند.
دولت‌های پس از انقلا‌ب هم از عصر دفاع مقدس تا سازندگی و اصلا‌حات گرفته تا دولت مهرورز در یک فرآیند مشترک هستند و آن قدرت و نفوذ فراوان عنصر دولت و ضعف شوراها و انجمن‌های شهری، نهادهای مردمی و مدنی است . در این سال‌ها اقدامات مثبتی از سوی نهادهای اجتماعی برای مشارکت موثرتر افراد ساکن در شهرها و روستاها صورت گرفته که پروژه‌هایی مثل شورایاری‌، پلیس محلی و پارکبان‌ها از آن جمله هستند.
اما همیشه چنین طرح‌هایی بدون عیب و نقص به اجرا درنمی‌آید. در آغاز همواره باید نگران سوءمدیریت‌ها، سوءاستفاده‌ها، بی‌برنامگی‌ها و حتی اثرات وضعی نامناسب اینگونه طرح‌های جدید بود. از میان طرح‌های مختلف شهری که مشارکت بیشتر مردم، بالا‌ بردن کارایی و ظرفیت پارکینگی تهران و امکان اشتغال تعدادی از نیروهای بیکار را هدف گرفته، طرح پارکبان است که از قضا یک طرح منطقی و مناسب به نظر می‌رسد. این طرح می‌تواند و باید به افزایش ظرفیت مکانی، امنیتی و آرامش شهروندان در غوغای ترافیک و در هم ریختگی اعصاب و روان و زمان مردم پایتخت مدد رساند اما گزارش‌هایی حکایت از آن دارد که در این میان گروه‌های قارچ‌گونه پارکبان در گوشه و کنار خیابان‌ها سر برافراشته، با چند عدد سوت، باتوم و دستبندهای پلیسی با هر قیمتی که صلا‌ح می‌دانند، به اخذ وجوه از مردم مشغولند.
جالب آنکه این عناصر که شاید هم بدون هماهنگی با معاونت راهنمایی و رانندگی و شهرداری تهران ، خود اقدام به انجام این امر نموده‌اند، روزانه درآمدهای هنگفتی به دست آورده و در برخی اوقات با برخوردهای ناشایست با مردم، برای خود دکانی فراهم آورده‌اند. گاه دیده می‌شود آنها حوزه مسوولیت خود را به کوچه‌های فرعی و حتی مقابل منازل افراد نیز تسری داده، برای پارک خودرو در مقابل فضای مکانی صاحبان منازل یا مجتمع‌ها نیز درخواست عوارض می‌کنند!به عنوان نمونه در پشت بیمارستان پیامبران ، جلوی چند مدرسه را خط کشی کرده و از ماشین هایی که برای چند دقیقه جهت سوار یا پیاده کردن دانش آموزان توقف می کنند پنجاه تومان اخذ می کنند و موجب نارضایتی مردم از شهرداری و نظام جمهوری اسلامی می شوند. البته تازه بودن چنین طرح‌ها و اقداماتی همواره می‌تواند موجب سوءاستفاده‌ها و سوءمدیریت‌ها شود، اما مهم آن است که متولیان مربوطه در شهرداری و معاونت راهنمایی و رانندگی، با سرعت به بررسی این پدیده اجتماعی پرداخته، برای این معضل اجتماعی راه‌حل مناسبی بیابند. رفع این اشکالا‌ت، موجب عدم اتلا‌ف سرمایه‌های مردمی، سامان دادن بار ترافیک و اشتغال بخش‌هایی از جمعیت بیکار می‌شود، در غیر این صورت یک طرح خوب و منطقی به دلیل عدم مدیریت مناسب و سوءاستفاده‌های احتمالی به ضد خودش بدل خواهد شد. ‌

منبع : روزنامه اعتماد ملی