بیماریابی و سلامت شهری

برای تشخیص زودرس بیماری‌ها و کاهش هزینه‌های تحمیل شده بر سیستم بهداشتی ـ درمانی، انجام آزمایش‌های بیماریابی (غربالگری) در اکثر کشورها به طور چشمگیری توسط مسوولان و پزشکان پیگیری می‌شود.
چندی قبل مسوولان شهر نیویورک اعلام کردند که تعداد شهروندان ۵۰ سال به بالایی که تحت آزمایش‌های غربالگری سرطان کولون قرار گرفته‌اند، طی پنج سال گذشته ۵۰ درصد افزایش داشته است. دکتر لین سیلور، یکی از مسوولان اداره کنترل و جلوگیری از بیماری‌‌های شهر نیویورک می‌گوید: «در نتیجه انجام این آزمایش‌های غربالگری جان هزاران نفر نجات پیدا کرده است.»
دکتر توماس فربدمن از مسوولان بهداشت شهری اعلام کرد: «نتایج بررسی شده حاصل بیش از چهار سال کار آزمایش‌های غربالگری طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ بوده که به وسیله ائتلافی از ارگان‌ها و مسوولان بهداشتی شهر نیویورک به اجرا گذاشته شده است. در نتیجه این اقدام ۲۵/۱ میلیون نفر در سال ۲۰۰۷ در نیویورک مورد آزمایش‌های غربالگری کولونوسکوپی قرار گرفته‌اند. این تعداد در مقایسه با سال ۲۰۰۷، ۸۲۶ هزار نفر افزایش داشته که این افزایش بیشتر در میان اقلیت‌های قومی و نژادی ساکن نیویورک بوده است. بررسی آمارها نشان می‌دهد که کار گروه‌های پنج‌گانه ائتلاف مبارزه با سرطان کولون شامل گروهی از متخصصان، بیمه‌گذاران، اتحادیه‌ها کارگری، مسوولان بیمارستانی و مقامات ائتلاف شهری (C۵)‌ به طور کامل درست و رضایت‌بخش بوده است.»
● پیشنهاد ائتلاف
پیشنهاد این ائتلاف پنج‌گانه ساده است: انسجام کولونوسکوپی هر ۱۰ سال برای همه افراد ۵۰ سال به بالا بدون سابقه خانوادگی یا فاکتورهای خطر بالای سرطان کولون و انجام آزمایش در فواصل زمانی کوتاه‌تر برای افرادی که به نوعی ریسک بالاتری برای ابتلا به این نوع سرطان دارند.» برای رسیدن به کیفیت بهتر و اطمینان از اجرای دوره‌ای این غربالگری، C۵‌ دست به ابتکار جدیدی زده است.
این ابتکار دامنه گسترده‌ای را در بر می‌گیرد که شامل استفاده‌ از تازه‌ترین فن‌آوری‌های روز یا مربوط به پیداکردن راه‌کارهایی برای گسترش این طرح است. همچنین یک سازمان غیردولتی تشکیل شده است. این سازمان با نام «هدایت‌گر بیماران» افراد را به انجام داوطلبانه و مرتب این آزمایش‌ها و پیگیری‌ آنها تشویق می‌کند.
الیتامیسونت از مدیران اولین گروه هدایت‌گر بیماران می‌گوید: «وقتی در سال ۲۰۰۳ اولین گروه هدایتگران، داوطلب کمک به طرح غربالگری در مرکز پزشکی لینکلن و مرکز سلامت برونو شدند، هیچ‌کس نمی‌‌توانست پیش‌بینی کند حضورشان چه‌قدر می‌تواند موثر باشد.»
در واقع یکی از گروه‌های هدف در اجرای طرح، رنگین‌پوستان و اقلیت‌های ساکن نیویورک هستند که خود را کمتر در معرض آزمایش‌های غربالگری قرار می‌دهند. داوطلبان دو زبانه که به این گروه‌های داوطلب هدایت‌گر پیوستند به زودی نقش تعیین‌کننده خود در ارتباط با اقلیت‌ها را پیدا کردند تا با کار سخت و مستمر و حتی مراجعه حضوری به منازل تعداد زیادی از مهاجران در شهر نیویورک، آنها را به پیگیری مراحل آزمایش تشویق ‌کنند. اکنون داوطلبان گروه هدایتگر بیماران تصمیم گرفته‌اند فعالیت خود را به بیماری‌های دیگر که سلامت شهری را تهدید می‌کنند (مانند دیابت) گسترش دهند. مطابق آمار ارایه شده در سال ۲۰۰۳ تنها ۳۵ درصد ساکنین سیاه‌پوست نیویورک، ۳۸ درصد اسپانیایی‌تبار‌ها (افراد با تبار کشورهای آمریکای مرکزی) و ۶۴ درصد سفیدپوستان این آزمایش‌ها را انجام داده بودند که تا سال ۲۰۰۷ این درصد در میان سیاه‌پوستان به ۶۴ (کمی بالاتر از حد نصاب مربوط به اسپانیش‌ها، یعنی ۳/۶۳ درصد و سفیدپوستان ۲/۶۲ درصد) رسیده است.
آمار آسیایی تبارهای نیویورک هم از ۲۵ درصد در سال ۲۰۰۳ به ۶/۵۳ درصد در سال ۲۰۰۷ افزایش پیدا کرده است. گروه‌های پنج‌گانه برپاکننده این طرح، اهداف‌ بلندپروازانه‌ای به میزان ۸۰ درصد افراد ۵۰ سال به بالا در شهر نیویورک را تا سال ۲۰۱۱ درنظر دارند. دکتر کراسکوف، مدیر مرکز کنترل و جلوگیری از سرطان شهر نیویورک می‌گوید: «هنوز تا رسیدن به یک میزان مطلوب راه درازی در پیش داریم.» نتایج اجرای این برنامه آن‌قدر موفق بوده است که ایالت‌های دیگر می‌خواهند آن را به عنوان یک الگو دنبال کنند. طبق آمار مرکز جلوگیری و کنترل بیماری‌ها به دنبال اجرای اولین مراحل طرح، میزان آزمایش‌های غربالگری سرطان کولون (کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی که آزمایش با میزان کمتر است) در ایالات اوکلاهاما از۵/۴۰ درصد به ۹/۶۰ درصد رسیده است.
● انواع آزمایش‌ها
گروه اول آزمایش‌ها پیش سرطانی‌ها شامل: کولونوسکوپی که تمام کولون‌ را بررسی می‌کند و سیگموئیدوسکوپی که قسمت‌هایی از کولون را بررسی می‌کند هستند. گروه دوم جستجوی مقدماتی سرطان، شامل دو آزمایش جستجوی خون در مدفوع و سوم آزمایشDNA‌ مدفوع هستند. آزمایش‌های خون در مدفوع لزوما به معنای وجود سرطان نیست ولی باید پیگیری شوند.
دکتر روبرت اسمیت، مدیر انجمن آزمایش‌های غربالگری سرطان می‌گوید: «هدف اولیه جلوگیری از سرطان است و به این ترتیب آزمایش‌های گروه اول از نظر ما در اولویت هستند ولی هنور خیلی‌ها مایل به انجام این آزمایش‌ها یا قادر به پرداخت هزینه آنها نیستند.»
کولونوسکوپی‌های کامل برای آزمایش‌های غربالگری که هزینه آن بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار است تحت پوشش بیمه‌‌های درمانی قرار ندارند و هنوز هم چشم‌اندازی برای پوشش هزینه‌های این طرح وجود ندارد. نشریه انجمن پزشکی آمریکا ماه گذشته نوشت: «البته هیچ‌یک از آزمایش‌ها به تنهایی کافی نیستند و ممکن است در آزمایش‌های کولونوسکوپی پزشک موفق به دیدن ضایعات پیش سرطانی نشود. در کولونوسکوپی‌های کامل نیز این احتمال وجود دارد که برخی ضایعات پیش‌سرطانی مسطح که اتفاقا خطرناک‌تر هم هستند و از آنچه در اول تصور می‌شد، شیوع بیشتری در آمریکا دارند به خوبی تشخیص داده نشوند.»
آزمایش‌های جستجوی خون در مدفوع بی‌آنکه ارزشی برای تشخیص پولیپ داشته باشند، تنها در نیمی از تومورها جواب مثبت می‌دهند و در آزمایش سیگموئیدوسکوپی قسمت‌های بالاتر کولون را نمی‌توان بررسی کرد. آزمایش DNA در مدفوع علاوه بر آنکه هنوز مراحل اولیه را می‌گذراند تشخیص به طور کامل قطعی نمی‌دهد و علاوه بر آن تحت پوشش بیمه هم قرار ندارند. به این ترتیب مجموعه‌ای از آزمایش‌های گوناگون را باید به کمک گرفت.

منبع: نیویورک تایمز ۶ ژوئن ۲۰۰۸

منبع : هفته نامه سپید