جامعه صنعتی

● جامعه صنعتی [۱]
براساس نظر« ریمون آرون » [۲] جامعه صنعتی را می توان « بعنوان جامعه ای تعریف کرد که در آن صنعت بزرگ مقیاس شکل ویژه تولید است » .
▪ از این تعریف بنیادین ویژگی های دیگری را نیز می توان استنباط کرد:
۱) شرکت بطور کامل از خانواده جدا می شود ( اما این جدایی الزاما امری جهانی نیست ) .
۲) شرکت صنعتی شکلی جدید از تقسیم کار ایجاد می کند.... تقسیم فنی کار در داخل شرکت .
۳) شرکت صنعتی متضمن انباشت سرمایه است . هر کارگر بخشی قابل توجه از سرمایه را بکار می گیرد که این سرمایه همواره باید تجدید شود ( این واقعیت جوامع سرمایه دار و سوسیالیست است ).
۴) بمحض اینکه کارگر به مقدارزیاد ی سرمایه نیازپیدا می کند [ نیاز به سرمایه نمودار می شود ]... ایده محاسبه عقلانی مطرح می شود. جوامع صنعتی به « محاسبه اقتصادی » ( که چیزی جدا از محاسبه فنی است ) نیاز دارند.
۵) تمرکز کارگر در کارگاه ( صرف نظر از مالکیت ) .
جامعه صنعتی بعنوان یک مفهوم ، تا زمانی که پاره ای از انتخاب ها ( شقوق ) را مورد ملاحظه قرار می دهید ، ممکن است [ مفهومی] غیر پروبلماتیک در نظر گرفته شود . اصطلاحاتی همچون « سرمایه دار» ، « بازار » ، « برنامه ریزی متمرکز» ، و « کمونیست » بر این امر دلالت دارد که مالکیت یا کنترل ممکن است از خصایص مشخصه جامعه باشند. از سوی دیگر، یک فرد « مسیحی » ، « مسلمان » ، و « کنفوسیوسی » می گوید که دین یا ارزش ها ممکن است در تعریف ماهیت روابط اجتماعی مهمتر باشند در حالی که یک فرد « دموکرات » یا « اقتدار گرا » معتقد است که فرایند تصمیم گیری خیلی چشمگیر است .
نیکولاس لوهمان هشدار می دهد که « نمی توانیم جامعه را با اولویت دادن به یکی از قلمروهای کارکردی آن » تعریف کنیم . او ادعا می کند که جامعه مدرن از لحاظ کارکردی متفاوت است و نمی تواند از طریق یک دیدگاه اصلی منفرد درک شود: « پویایی جامعه صنعتی از طریق این واقعیت مشخص می شود که نظام های کارکردی برای سیاست ، اقتصاد، علم ، قانون ، آموزش، دین، خانواده، وغیره بطور نسبی خودکارشده اند و هم اکنون محیط هایی دوجانبه برای یکدیگر فراهم کرده اند » .

علی علی آبادی
[۱] - Idustrial Society
[۲] - Raymond Aron

منبع : مطالب ارسال شده