شنبه, ۲۶ خرداد, ۱۴۰۳ / 15 June, 2024
مجله ویستا

عقلی‌باورها چگونه‌اند؟


عقلی‌باورها چگونه‌اند؟
اگر به شما بگویند که در مسیر شما چند چاله کنده‌اند و مخفی کرده‌اند، چه فکر می‌کنید؟ چه حرفی می‌زنید؟ دوست دارم که حالت خود را در آن موقع توصیف کنید.
افراد ممکن است عکس‌العمل‌های گوناگونی داشته باشند.
۱) دسته زودباور:
این افراد هیچ دلیل و سندی نمی‌خواهند. کافی است تا فقط بگویید که فلان رویداد اتفاق افتاده است. در مورد چرا و چگونه نمی‌پرسند اما تا دلتان بخواهد می‌پرسند که "خوب چه جوری بود؟"، "کجاها فکر می‌کنین چاله هست" و...، این قبیل زحمت ذره‌ای تعقل را به خود نمی‌دهند. حتا به خود جرأت نمی‌دهند که درباره موضوع شک کنند.
۲) دسته کم‌باور و بی‌باور:
این افراد، اصولاً کم فکر می‌کنند. دوست ندارند که خود را زیاد درگیر موضوعی کنند. عینی‌گرا هستند. اگر چاله را به آن‌ها نشان بدهید، می‌گویند:"کور که نیستم، حواسم سر جایش است" و اگر فقط از احتمال وجود چاله خبر دهید. خواهند گفت: "کی دیده کی شنیده!".
۳) دسته عقلی‌باور:
این افراد برای پذیرش هر خبری دلیل می‌خواهند. اگر بگویید که در مسیر شما چاله هست؛ می‌پرسند از کجا می‌دانی؟ دیده‌ای؟ از شخص معتبری شنیده‌ای؟ سندی دال بر صحت این موضوع داری؟ هر موضوعی را نمی‌توان به‌راحتی به آن‌ها خوراند. حتماًٌ باید بررسی کنند تا از صحت آن اطمینان یابند.
هدف از دسته‌بندی فوق، اشاره به سه دیدگاه از منظر سه رأی مختلف بود. اما دوست دارم که دسته سوم(عقلی‌باورها) را بیش‌تر بسط بدهم.
احتمالاً در اطراف خود با کسانی برخورد داشته‌اید که بدون دلیل و برهان از هر دری می‌گویند. از سیاست می پرسی، همه را دزد خطاب می‌کنند. می گویند که حق آن‌ها را خورده‌اند، می‌آیند از بایدها و نبایدهای سیاسی می‌گویند. از روان‌شناسی می‌پرسی، سریع می‌گویند که من علمی دارم که می‌توانم افراد را از روی ظاهرشان بشناسم و...
این‌گونه افراد با اعتمادبه‌نفس بالایی که دارند تنها به پشتوانه اقوال دیگران همه گونه حکمی صادر می‌کنند. در اکثر زمینه‌ها صاحب‌نظر هستند و قاطعانه نظر خود را اعلام می‌کنند.
نمی‌دانم چقدر در صحت گفته‌های آن‌ها شک کرده‌اید؟ به نظر من این‌گونه افراد با رویه‌ای که پیش گرفته‌اند، باعث می‌شوند که دیگران به آن‌ها اعتماد کافی نداشته باشند.
در نقطه مقابل این افراد، کسانی هستند که هیچ‌گاه بدون سند صحبت نمی‌کنند و بدون سند نیز چیزی را قبول نمی‌کنند. اگر اظهارنظر می‌کنند، حتماً از صحت نظر خود مطمئن‌اند. بیش‌تر اوقات به مسائل از دریچه عقل می‌نگرند و با سنگ محل عقل دریافت‌ها را می‌آزمایند. حتماً باید یک ارتباط منطقی بین دریافت‌هایشان برقرار کنند وگرنه با مشکل رو‌به‌رو می‌شوند.
فکر می‌کنید که جزء کدام دسته‌اید؟ ۱؟ ۲؟ ۳؟ شاید هم ۱و۲و۳.
منبع : مطالب ارسال شده