رفع ممنوعیت

زمانی كه سعید ابوطالب نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی طرح «نحوه استفاده مدیریت شده از برنامه های ماهواره ای» را به مجلس ارائه كرد، بلافاصله این ذهنیت در جامعه ایجاد شد كه مجلس هفتم در پی محدودیت بیشتر برای استفاده از ماهواره و پیگیری قانونی است كه در اواخر دوره پنجم مجلس در ممنوعیت «استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره» تصویب كرد.
اگرچه قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره در اواخر عمر مجلس پنجم به تصویب رسید و تنها مراكز علمی و فرهنگی دولتی از آن مستثنی شدند اما عملاً شرایط جامعه به گونه ای نبود كه مسئولین انتظامی بتوانند این قانون را كاملاً اجرایی كنند، به همین دلیل هر چند وقت یك بار نیروی انتظامی به شكل محدود اقدام به جمع آوری دیش های ماهواره ای می كرد.
بروز عكس العمل های منفی در برابر اقدام نیروی انتظامی و زنده شدن خاطره برخوردهایی كه با موضوع ویدئو در سال های پیش از آن صورت گرفته كه بی نتیجه بودن آن هم به اثبات رسیده بود باعث شد نیروی انتظامی در برابر اجرایی كردن قانون ممنوعیت با مشكل مواجه شود، لذا این نیرو بعد از مدتی، زمانی به اجرای قانون همت می گماشت كه گزارشی از وجود دیش های ماهواره ای بر روی پشت بام ها می رسید و خود رأساً اقدام به شناسایی موارد نمی كرد. كم كم كسانی كه بر استفاده از ماهواره اصرار داشتند راه حل گریز از اجرای قانون را یافتند، قرار دادن دیش ها در تراس ها و یا حیاط خانه ها و پنهان كردن آنها راه حلی بود كه در برابر قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره ای به كار گرفته شد. كار به جایی رسید كه اجرای قانون مصوب مجلس پنجم عملاً به فراموشی سپرده شد به ویژه آن كه دولت خاتمی هم معتقد به ایجاد چنین ممنوعیت هایی نبود و آن را كارساز نمی دانست.
این عقیده مسئولین دولت خاتمی در مسامحه و نادیده گرفتن بیشتر این قانون مؤثر بود، اگرچه مجلس ششم كه اكثریت آن را هواداران دولت وقت تشكیل می دادند قصد داشتند این قانون را اصلاح كرده و زمینه استفاده از برنامه های ماهواره ای را به شكلی كه اكنون ابوطالب می گوید فراهم كنند، اما با توجه به احتمال مخالفت شورای نگهبان با مصوبه مجلس ششم در این زمینه، طرح خود را كنار گذاشتند ولی در عمل، ترجیح دادند كه اجرای قانون مجلس پنجم را كه بعد از دوم خرداد سال ۷۶ و با اصرار محافظه كاران مجلس پنجم تصویب شده بود به فراموشی سپارند.
اكنون سعید ابوطالب كه از مستندسازان صدا و سیما و نماینده مجلس است طرحی را به مجلس هفتم ارائه كرده كه در عمل ممنوعیت كلی و مطلق قانون مجلس پنجم را رفع می كند.
ابوطالب می توانست طرحی بیاورد كه قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره «مجلس پنجم» را اصلاح كند اما این كار را نكرد و طرح جدیدی ارائه كرد. احتمالاً او می دانست كه دست بردن در آن قانون، به منزله نقض ممنوعیت تلقی شده و با واكنش اصول گرایان مجلس هفتم روبه رو می شود لذا از خیر اصلاح آن گذشت و طرح جدیدی آورد كه در صدد كاهش ممنوعیت هاست. اما مكانیزم این كاهش، آزادی مردم در استفاده از دیش های ماهواره ای نیست بلكه الزام صدا و سیما به دریافت برنامه های ماهواره ای و پخش آن در كوتاه ترین زمان ممكن از شبكه های داخلی با سانسور بخش هایی است كه از نظر صدا و سیما نامناسب تشخیص داده می شوند. بهترین نمونه این طرح، پخش مسابقات جام جهانی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی است كه این نوع پخش به سایر برنامه های ماهواره ای نظیر فیلم های سینمایی، سریال های تلویزیونی و... تسری داده می شود.
از نظر ابوطالب در پیش گرفتن این سیاست باعث می شود كه مردم انگیزه مراجعه به ماهواره را از دست داده و به پیگیری برنامه های آن از طریق صدا و سیما علاقه مند شوند.
با توجه به این كه در حال حاضر اكثر شبكه های ماهواره ای كارتی شده و رمز عبور آنها برای كاهش استفاده های غیرمجاز(با استفاده از فیلتر شكن ها) از این شبكه ها، هر ساعت عوض می شوند، طرح ابوطالب می تواند تا حدودی پاسخگوی نیازهای متنوع مردم باشد، اما ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره همانند ویدئو كه اكنون تقریباً تاریخ مصرف خود را به دلیل ورود تجهیزات پیشرفته تر از دست داده است تا زمانی قابل اجراست كه تجهیزات پیشرفته تر دیگری به بازار نیایند كه در آن صورت راه های مقابله و اعمال ممنوعیت دشوارتر شده و احتمالاً روزی غیرممكن خواهد شد.

منبع : روزنامه همشهری